رنگ و شفافیت فیلم­های خوراکی یکی از شاخص­ های بسیار مهم در افزایش میزان بازار پسندی محصول است که به طور کلی امروزه از آن­ها به عنوان یکی از فاکتور­های اصلی در بسته­بندی­ های محصولات غذایی مختلف یاد می­ شود. رنگ نتیجه فرایند­ی پیچیده شامل پدیده ­های فیزیکی انتقال، تجزیه، جذب و پراکنش است. مراحل اصلی ایجاد رنگ فیزیکی است اما مراحل بعدی آن علائم شیمیایی را در بر می­گیرد که به پاسخ­های عصبی تغییر شکل یافته و توسط مغز به شکل رنگ تفسیر خواهد شد از این­رو، با توجه به اهمیت بسیار زیاد رنگ به خصوص در فرآورده ­های غذایی و در افزایش میزان بازار پسندی محصول ضروری به نظر می­رسد (مشکانی و همکاران، 1389).
گلیسرول ترکیبی شفاف و بی رنگ است و باعث افزایش میزان شفافیت می­ شود از طرفی به خاطر تاثیر حرارت ژلاتینه شدن تا حدودی میزان رنگ گلیسرول افزایش می­یابد و در نتیجه، باعث کاهش کمی در میزان رنگ فیلم می­ شود (فاضل و همکاران، 1390).

• پلاستی سایزرها^[65]

فیلم­های پروتئینی و پلی ساکاریدی به علت بر هم کنش بین پیوند­های بین مولکولی در درون پلیم­، اغلب سخت و شکننده هستند به همین علت و برای کاهش شکنندگی پلیمر از پلاستی سایزر­هایی مانند گلیسرول استفاده می­ شود. افزودن پلاستی­سایزر، بر هم کنش در ساختار پلیمر، دمای انتقال شیشه ­ای افزایش مقاومت به کشش، مدول الاستیک و ممانعت کنندگی در برابر انتقال رطوبت، اکسیژن، آروما و روغن را کاهش و میزان کشش پذیری را افزایش می­دهد و باعث بهبود انعطاف پذیری فیلم می­ شود. پلاستی­سایزر­ها با تخریب پیوند­های هیدروژنی درون و بین مولکولی، پیوند­های هیدروژنی بین زنجیره­های آمیلوز و آمیلوپکتین را کاهش می­ دهند و برهم کنش بین آن­ها را کم می­ کنند در نتیجه فاصله بین مولکول­های پلیمر و حرکات مولکولی زیاد می­ شود و انعطاف پذیری پلیمر افزایش می­یابد با کاهش برهم کنش بین زنجیره­های پلیمر، مقاومت به کشش و مدول الاستیک کاهش و میزان کشش پذیری افزایش می­یابد (فاضل و همکاران، 1390).

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

نشاسته در عدم حضور نرم­کننده فیلمی بسیار سخت و شکننده تولید می­ کند. بنابراین استفاده از نرم­کننده در تولید فیلم نشاسته امری ضروری است. رایج ترین نرم­کننده مورد استفاده در تولید فیلم­های نشاسته­ای گلیسرول است با افزودن گلیسرول خواص مکانیکی فیلم نشاسته تا حدود زیادی اصلاح می­ شود اما مشابه فیلم­های پروتئینی، خواص بازدارندگی فیلم نشاسته نیز با افزودن نرم­کننده دچار تغییر شده و تا حدودی تضعیف می­ شود (قنبرزاده و همکاران، 1388).
2-8-5-1- مقايسه پلاستي سايزرهاي مورد استفاده
سوربيتول به علت تمايل كمتر به اتصال با آب، نسبت به گليسرول بازدارندگی بهتري را در برابر بخار آب ايجاد می كند. متأسفانه پلاستی­سايزرهای افزوده شده، با گذشت زمان مهاجرت مي كنند و خواص فيلم را تحت تأثير قرار مي­دهند و موجب سخت­تر و شكننده­تر شدن فيلم مي­شوند. اين پديده تقريباً غيرقابل اجتناب است و فرآيندی طبيعی است. يک تفاوت مهم بين پلاستی­سايزرهای گليسرول و سوربيتول اين است كه سوربيتول در اثر مهاجرت بر روی سطح فيلم كريستاليزه مي شود و موجب ظاهر نامطلوب مي شود ولی مهاجرت گليسرول به آساني قابل تشخيص نيست چون گليسرول بر خلاف سوربيتول در دمای اتاق بصورت كريستاليزه نبوده و مايعی شفاف است. معمولاً اولين نشانه­ های مربوط به كريستاليزاسيون سوربيتول بعد از چندين ­ما هظاهر می­ شود.
علاوه برافزودن پلاستي­سايزر، روش ديگري كه مي­تواند براي افزايش انعطاف پذيري فيلم استفاده شود، كاهش وزن مولكولي و در نتيجه كاهش نيروهاي بين مولكولي در امتداد زنجير و افزايش فضاهاي آزاد در پليمر است. اين كار توسط هيدروليز محدود انجام می­ شود که موجب كاهش نياز به استفاده از غلظت هاي بالاي پلاستي­سايزر مي­شود و در نتيجه نفوذپذيري نسبت به بخار آب و اكسيژن كاهش مي­يابد و همچنين موجب افزايش حلاليت و امولسيونه شدن و بهبود هضم پذيري فيلم­هاي مي­گردد (ایران منش، 1388).
در تحقیقی که اثر پلاستی­سایزرها را روی ویژگی های گرمایی و پایداری حرارتی فیلم های نشاسته ساگو بررسی نمود، فیلم های نشاسته ساگو با سوربیتول، گلیسرول یا ترکیبی از سوربیتول/گلیسرول (با نسبت های 1:1، 1:3، 3:1) تثبیت شدند و سپس ویژگی های گرمایی و پایداری حرارتی فیلم ها مورد بررسی قرار گرفت. تثبیت سوربیتول نسبت به تثبیت کننده گلیسرول اهمیت کمتری دارد. همه فیلم­ها عایق گرمایی بودند اما فیلم های تثبیت شده با سوربیتول پایداری حرارتی بهتری نسبت به گلیسرول نشان دادند. بالاترین قدرت عایق با ترکیب 3:1 سوربیتول/گلیسرول بدست آمد (محمدی نافچی و همکاران^[66]، 2011).
فصل سوم
مواد و روش ها

• مواد

نشاسته سیب زمینی از شرکت گلوکوزان و اسانس مرزه از شرکت باریج اسانس خریداری شد. گلیسرول و سوربیتول مایع و نیترات منیزیم برای کنترل رطوبت نسبی از آلدریچ سیگما^[67] خریداری شد. محیط کشت نوترینت آگار^[68] و محیط کشت نوترینت براث^[69] (به ترتیب کیولب کانادا و مرک آلمان)، هود میکروبی (Beasat)، انکوباتور شرکت پارس طب نوین، سویه­ استاندارد میکروبی (1431 PTCC / ATCC 25923) استافیلو کوکوس اورئوس از آزمایشگاه مرکزی سازمان پژوهش­های علمی و صنعتی و سایر مواد مورد استفاده از نوع آزمایشگاهی بوده است.

• تهیه فیلم ها

برای آماده سازی دیسپرسیون نشاسته آبی 3% () به کار گرفته شد. این دیسپرسیون نشاسته تا 85 حرارت داده شد و سپس برای کامل کردن ژلاتیناسیون به مدت 45 دقیقه نگهداری شد. یک مخلوط 3:1 گلیسرول –سوربیتول در40% ( از نشاسته) به عنوان پلاستی­سایزر اضافه شد. انتخاب این نرم­کننده­ ها بر اساس پایداری بالاترین حرارت که در آزمایش پیشین از آن گرفته شد مبتنی بود ( الماسی و همکاران، 1388). هنگام سرد کردن (دمای 40 درجه سانتی گراد)، اسانس مرزه در غلظت­های (0%، 10%، 20% و 30%) بر اساس ماده خشک و توئین80 درصد به نسبت­های (0، 1، 2 و 3 درصد بر اساس ماده خشک) به فیلم خوراکی اضافه شد. پس از سرد شدن مقدار 90 گرم از دیسپرسیون در پلیت­ها ریخته شدند. این فیلم­ها در یک اتاقک رشد با درجه حرارت 22 و رطوبت نسبی 50 به مدت 20 ساعت خشک شدند. فیلم­های خشک شده از سطح پلیت­ها جدا شدند و در 2 23 و با رطوبت نسبی (RH) %550 نگه داری شدند تا اینکه آزمایش شوند. تمام فیلم­ها (شامل کنترل) در سه مرتبه آماده شدند (شکل 3-1).

شکل 3-1: سمت راست، دیسپرسیون نشاسته سیب زمینی در حین آماده سازی و سمت چپ دیسپرسیون ریخته شده در پلیت

در طول دهه گذشته مطالعات نظری و تجربی فراوانی بر اهمیت نقش روابط بین سازمانی در انتقال و به اشتراک‌گذاری دانش در سازمان انجام‌شده است (برای مثال مووری و همکاران^[۸۴]، ۱۹۹۶؛ سیمونین^[۸۵] ۱۹۹۹؛ موتسامی وایت^[۸۶]،۲۰۰۰).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

با مرور کلی بر مطالعات تجربی صورت گرفته در ارتباط با دانش و روابط استراتژیک بین سازمان‌ها، می‌توان این پژوهش‌ها را در سه گروه کلی زیر طبقه‌بندی نمود:
دسته اول که بر قابلیت‌های درونی سازمان جهت شکل‌گیری و استقرار این روابط تاکید می‌کنند، و به معرفی عوامل اثرگذار بر موفقیت آن‌ها می‌پردازند.
دسته دوم که با مد نظر قرار دادن فرایند انتقال دانش به دنبال یافتن چیستی و چگونگی تبادل دانش میان سازمان‌ها حین استقرار روابط استراتژیک هستندو دسته سوم که با نگاهی تکاملی نسبت شکل‌گیری روابط میان سازمان‌ها، درصدد معرفی شرایط لازم جهت استحکام و تقویت این‌گونه روابط با گذر زمان هستند. انتقال دانش و افزایش قابلیت‌ها اصلی‌ترین انگیزه سازمان جهت تشکیل ائتلاف‌ها و مشارکت‌های استراتژیک عنوان شده است در طول دهه گذشته تحقیقات تجربی فراوانی به بررسی فرایند انتقال و به اشتراک‌گذاری دانش پرداخته‌اند (خانا و همکاران، ۱۹۹۸؛ مووری و همکاران، ۱۹۹۶) مرور تحقیقات انجام‌شده نشان می‌دهد، اکثر این مطالعات با بهره گرفتن از رویکرد یادگیری سازمانی این نوع یادگیری را فرایند بومی‌سازی گسترش و به‌کارگیری دانش حاصل از برقراری روابط بین سازمانی معرفی کرده‌اند.
توجه به این نوع دانش و یادگیری با گسترش نظریات مربوط به شبکه‌های سازمانی بیشتر شد، که برای مثال می‌توان به یافته‌های تسانگ^[۸۷] (۲۰۰۲) در رابطه بااهمیت شکل‌گیری روابط بین سازمانی در ایجاد کانال‌هایی جهت دسترسی به دانش مورد نیاز سازمان اشاره کرد.
در پژوهشی که در سال ۲۰۰۶ توسط گومز^[۸۸] و همکاران انجام شد موضوع انتقال دانش تکنولوژیک بین شرکای استراتژیک به صورت تجربی مورد بررسی قرار گرفت، نتایج مطالعات نشان داد میزان و گستردگی روابط فیمابین (که به صورت تعداد ارجاعات سازمان مورد بررسی به حق امتیاز و اختراعات به ثبت رسیده شریک تجاری، عملیاتی شده بود) به طور مثبتی بر جریان دانش بین آن‌ها اثرگذار است.
کومار^[۸۹] و همکاران در سال ۲۰۱۰ با ارائه مدل جامعی نشان دادند که چگونه همکاری با شرکت‌های چندملیتی منجر به انتقال دانش به درون سازمان‌های کوچک‌تر می‌گردد، آن‌ها با بررسی روابط میان شرکت‌های خودروسازی هندوستان با شرکت‌های بزرگ چندملیتی به طبقه‌بندی انواع دانش پرداختند که عبارت بودند از (۱) دانش مربوط به محصولات (۲) دانش مربوط به مسائل فنی (۳) دانش مربوط به فرایند تولید (۴) دانش در زمینه بازاریابی (۵) مسائل مربوط به نیروی انسانی از قبیل آموزش و غیره (۶) مسائل مالی (۷) دانش در زمینه تهیه و خرید مواد.
بنا بر نتایج به دست آمده آن‌ها، روابط بین سازمانی اصلی‌ترین عامل انتقال دانش از شرکت‌های چندملیتی به درون شرکت‌های تولیدی و موثر بر نوآوری و بهبود عملکرد آن‌ها معرفی‌شده بود، همچنین به اعتقاد این دو شرکت‌های چندملیتی جهت خلق دانش به واحدها و سرمایه‌گذاری عمده در بخش تحقیق و توسعه خود متکی هستند حال آنکه چنین امکانی برای سازمان‌های کوچک‌تر وجود نداشته لذا آن‌ها دانش مورد نیاز خود را از طریق همکاری با این شرکت‌ها به دست می‌آورند.
در پژوهشی دیگر توسط جی فنگ^[۹۰] در سال ۲۰۱۱، کسب دانش از طریق روابط استراتژیک به عنوان عاملی در جهت کمک به سازمان در رقابت با رقبای خود معرفی شد، در این پژوهش ۱۱۸ مورد ثبت‌شده مشارکت و همکاری در صنایع بیوتکنولوژی مورد برسی قرار گرفت، نتایج نشان می‌داد پیوستگی و انسجام شبکه ائتلافی سازمان عاملی اثرگذار در کمک به سازمان به هنگام ورود به بازارهای بین‌المللی و کسب مزیت رقابتی است.
علاوه بر مطالعات فراوانی که در ارتباط با دلایل شکل‌گیری ائتلاف‌ها و انگیزه سازمان جهت

مدل کومار و همکاران، ۲۰۱۰
منبع کومار و همکاران، ۲۰۱۰
همکاری‌های استراتژیک با سایر سازمان‌ها انجام‌شده بود، گروه دیگری از محققین با مطرح نمودن فرضیه تکاملی بودن ماهیت مشارکت‌های راهبردی نشان دادند چگونه گذر زمان و یادگیری به مرور منجر به آشنایی سازمان با ابعاد مختلفی نظیر مهارت‌ها، شرایط متقابل محیطی، فرایندها و اهداف مشترک میان طرفین شده و از این طریق دستاوردهای همکاری‌های دوجانبه را بهبود می‌بخشد.در همین راستا دوز^[۹۱] در سال ۱۹۹۶ در یک مطالعه موردی دو مورد ائتلاف شکل‌گرفته را مورد مطالعه قرارداد. موفق به کشف مدلی گردید که چگونگی تکامل فرایند همکاری دو جانبه را توضیح می‌داد وی این مدل را چرخه تکامل نام نهاد.
مطابق این مدل، احراز شرایطی نظیر تعریف دقیق فعالیت‌ها، شناسایی رویه‌ها و شیوه‌های متعارف طرف مقابل و نیز تعیین سطح انتظارات و اهداف متقابل، به یادگیری در مواردی نظیر مهارت‌ها، فرایندها و فعالیت‌ها می‌ انجامد.

چرخه تکاملی دوز، ۱۹۹۶
منبع دوز، ۱۹۹۶
در پژوهش مشابه دیگر که در سال ۲۰۰۴ توسط میر^[۹۲] انجام گرفت، شواهدی به دست آمد که یادگیری نحوه همکاری سازمان‌ها با یکدیگر را فرایندی تکاملی و در گذر زمان معرفی می‌نمود. میر
با بررسی قراردادهای منعقدشده میان شرکت‌های تولیدکننده سخت‌افزار و طراحی کننده نرم‌افزارهای رایانه‌ای به این نتیجه رسید که ساختار این قراردادها با گذشت زمان دست‌خوش تغییر می‌شوند او اصلی‌ترین علت این تغییرات را آشنایی طرفین با نحوه همکاری‌های دو جانبه با یکدیگر بیان نمود. وی همچنین بر تدریجی بودن این فرایند تاکید کرد.
در سال ۲۰۰۵ هیبرت و هاکسام^[۹۳]، در پژوهش خود ضمن طبقه‌بندی انواع یادگیری در همکاری‌های بین سازمانی، گونه جدیدی از این نوع یادگیری‌ها را شناسایی و آن را یادگیری اشتراکی داخلی^[۹۴] نام نهادند، این یادگیری که به صورت کاملاً غیررسمی نمود می‌یابد به یادگیری به اقتضای شرایط محیطی مربوط می‌شود و موارد متعدی از قبیل یادگیری زبان، فرهنگ، سنت‌ها، قابلیت‌های متمایز و نیز آشنایی با نقاط ضعف و قوت و شیوه‌های تصمیم‌گیری و نیز اهداف و انگیزه‌های شریک تجاری حین استقرار همکاری‌های بین سازمانی را شامل می‌شود.
اگرچه یافته‌های تجربی در مورد اثرات بهبود و تکامل همکاری‌های بین سازمانی در گذر زمان، بسیار محدود است با این وجود از مجموع نتایج به دست آمده می‌توان چنین برداشت کرد که یادگیری در مورد نحوه همکاری باهم پیمانان و شرکای استراتژیک، سازمان را وادار به بازبینی اهداف و انتظارات متقابل کرده و منجر به استقرار مکانیزم های جدیدی جهت تسهیل تبادل دانش میان هم پیمانان استراتژیک می‌گردد (لی^[۹۵] و همکاران،۱۹۹۷).
همچنین نتایج مشابهی در ارتباط با ضرورت یادگیری نحوه همکاری با سایر شرکا در اجرای پروژه‌ها انتظار می رود. ماهیت موقتی بودن پروژه که تهدیدی برای تعهد شرکا در بهبود همکاری دوجانبه تلقی گشته و نهایتاً به تمرکز سازمان بر دستاوردهای کوتاه مدت منجر گردد و نیز تفکیک و تقسیم فعالیت‌ها حین اجرای پروژه، یادگیری و انتقال دانش در بستر مدیریت پروژه را به امری مخاطره‌آمیز بدل نموده است لذا چنین انتظار می رود که یادگیری نحوه تعامل با شرکا در هنگام اجرای پروژه از چنین مخاطراتی بکاهد (لئوفکنز و نوردرهاون^[۹۶]،۲۰۱۱).
مرور نتایج تحقیقات انجام‌شده همچنین نشان می‌دهد عوامل متعددی تحت عنوان قابلیت‌های سازمان جهت بهبود روابط با شرکا شناسایی‌شده و از زوایای مختلف به این موضوع پرداخته شده است. در این ارتباط می‌توان گفت استراتژیک سازمان با شرکا مورد تاکید فراوان قرار گرفته است، اناد و خانا^[۹۷] در سال ۲۰۰۰ با مطالعه بیش عامل تجربه، به عنوان مهم‌ترین فاکتور در موفقیت شکل‌گیری و ثمر بخشی روابط از ۲۰۰۰ مورد مختلف از شراکت‌های راهبردی نشان دادند که یادگیری و کسب تجربه حین استقرار روابط استراتژیک بین سازمان‌ها به خلق ارزش برای سازمان منتهی خواهد شد.
پس از آن کیل در سال ۲۰۰۲ در مقاله‌ای به بررسی نقش توانایی‌های سازمان در شکل‌گیری و مدیریت روابط ائتلافی پرداخت؛ وی با این پیش‌فرض که تجربه قبلی سازمان مهم‌ترین عامل در موفقیت روابط آن با سایر سازمان‌هاست، دانش و توانایی سازمان در مدیریت، شکل‌دهی و حفظ روابط استراتژیک را قابلیت‌های ائتلافی^[۹۸] سازمان نام نهاد و نشان داد که تجربه گذشته سازمان تأثیر قابل‌توجهی در موفقیت مشارکت‌های تجاری دارد.
اما همچنان موضوع دیگری حل نشده باقی مانده بود، پرسش این بود که سازمان به چه طریقی می‌تواند توانایی خود در مدیریت روابط خود با سازمان‌های دیگر را ارتقا بخشد؟ مطالعه موارد متعدد شکل‌گیری ائتلاف‌های استراتژیک حاکی از نقش مثبت تجربیات گذشته در ارتقا قابلیت‌های ائتلافی سازمان داشت نتایج همچنین نشان می‌داد برخی سازمان‌ها نحوه شکل‌دهی و مدیریت مشارکت‌های راهبردی را بهتر از سایرین آموخته‌اند اما اینکه تجربه چگونه می‌تواند به بهبود و ارتقا قابلیت‌های ائتلافی سازمان منجر شود همچنان در پرده‌ای از ابهام قرار داشت، تا اینکه کیل دریافت وجود واحدی مجزا در سازمان جهت مدیریت ائتلاف که وظیفه هماهنگی کلیه امور مربوط به آن را داشته باشد عمده‌ترین دلیل برتری سازمان در ارتقا قابلیت‌های راهبردی در مقایسه با سایرین است (کیل و همکاران،۲۰۰۲). در همین ارتباط مطالعات مشابهی صورت گرفت و نتایج قابل‌توجهی حاصل شد برای مثال درالانس^[۹۹] و دیگران در سال ۲۰۰۳ با ارزیابی ۴۶ سازمان به این نتیجه رسیدند که میزان و عمق روابط خارجی سازمان به طور مثبتی بر توانایی سازمان در مدیریت این روابط اثرگذار است آن‌ها سه فاکتور اصلی در ارتقا قابلیت‌های ائتلافی سازمان را شناسایی نمودند که عبارت‌اند از (۱) آموزش (۲) به خدمت گیری سیستم ارزیابی عملکرد روابط (۳) استفاده از متخصصین.
می‌توان انتظار داشت که قابلیت‌های ائتلافی از جنبه‌های مختلف به بهبود عملکرد سازمان در روابط باهم پیمانان خود منجر گردد. قابلیت‌های ائتلافی دانش سازمان در ارتباط با مدیریت هم پیمانان خود گسترش داده و از این طریق به ارتقا دستاوردهای ائتلافی منجر می‌گردد. (برای مثال درالانس و همکاران، ۲۰۰۳؛ شرینر^[۱۰۰] و همکاران، ۲۰۰۹) و ازآنجا که کسب دانش از مهم‌ترین اهداف شکل‌گیری ائتلاف‌های استراتژیک عنوان شده است ، می‌توان چنین نتیجه‌گیری کرد که دانش سازمان در ارتباط با مدیریت شرکت‌های راهبردی به گسترش میزان کسب دانش از این طریق منجر گردد.
همچنین تأثیر مشابهی بر دانش در ارتباط با نحوه همکاری باهم پیمانان استراتژیک پیش‌بینی می‌شود، تجربه افراد سازمان در برقراری روابط بین سازمانی به آن‌ها کمک می‌کند تا عکس‌العمل سریع تر و مناسب تری به اقتضائات پیش‌بینی‌نشده در مشارکت‌های جاری با سازمان‌های دیگر داشته باشند (آناد و خانا، ۲۰۰۰).
بنا بر نتایج تحقیق امدن^[۱۰۱] و همکارانش در سال ۲۰۰۵، تجربه گذشته سازمان در تشکیل ائتلاف و همکاری با سایر سازمان‌ها عامل مهمی در تقویت روابط و ارتقا دستاوردهای شراکت‌های راهبردی معرفی گردید. در این تحقیق عواملی چون تفاوت‌های فرهنگی و تنوع در ساختارهای ذهنی و شیوه‌های تصمیم‌گیری از جمله عوامل کاهش موفقیت شراکت‌های راهبردی عنوان شد. نتایج مطالعه بر روی بیش از ۱۸۰۰ سازمان تولیدی و خدماتی در نقاط مختلف دنیا نقش تجربه در برقراری روابط استراتژیک را در موفقیت و تقویت این روابط تأیید می‌نمود.

مدل امدن و همکاران، ۲۰۰۵
منبع امدن و همکاران، ۲۰۰۵
اسپیلاردو همکاران (۲۰۱۱) در مطالعه خود بر روی بیش از ۲۰۰ کارخانه تولیدکننده مواد غذایی به بررسی رابطه میان تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان پرداختند نتایج این تحقیق وجود رابطه مثبت میان قابلیت‌های ائتلافی سازمان و توانایی آن در بهبود و گسترش روابط باهم پیمانان را مورد تأیید قرارداد. در مورد نقش یادگیری بر نوآوری در سازمان نیز مطالعات جامعی صورت گرفته است. همان‌گونه که پیش‌تر اشاره شد نوآوری خلق و به‌کارگیری ایده‌های نوین در اجرای فرایندها و محصولات جدید است، از این رو، اکتساب و به‌کارگیری دانش نقش موثری در نوآوری ایفا می‌کند (برای مثال آرگوت^[۱۰۲] و همکاران ۲۰۰۴ ). یافته‌های کامینسکی^[۱۰۳] و همکاران در سال ۲۰۰۸ نیز نقش مثبت دانش حاصل از همکاری‌های بین سازمانی بر موفقیت نوآوری در سازمان را تأیید نمود. در مقاله‌ای تحت عنوان «نوآوری-یادگیری سازمانی و عملکرد» به بررسی رابطه میان این سه متغیر پرداخته شده است، در این مقاله کسب دانش یکی از ابعاد یادگیری سازمانی معرفی‌شده و محققین با بررسی ۴۵۱ بنگاه تولیدی و خدماتی در اسپانیا نقش مثبت دانش کسب‌شده از محیط خارج سازمان را بر نوآوری نشان دادند (جی‌منز والی^[۱۰۴]، ۲۰۱۰).در پژوهشی دیگر، کومار و همکاران در سال ۲۰۱۱ با بیان این مطلب که شرکت‌های بین‌المللی نقش مهم و غیرقابل انکاری در انتقال دانش به سازمان‌های کوچک‌تر دارند و این طریق نقش غیرقابل انکاری در اقتصاد کشورهای در حال توسعه‌ایفا می‌کنند، موفق به کشف رابطه مثبتی میان حجم همکاری‌های دوجانبه با شرکت‌های بزرگ بین‌المللی (TNCs) و نوآوری در شرکت‌های کوچک و متوسط (SMEs) هندوستان شدند.
به علاوه همان طور که اشاره شد، تطبیق و سازش میان شرکا که به مرور زمان ایجاد می‌گردد و اسپیلاردو (۲۰۱۱) از آن تحت عنوان یادگیری نحوه همکاری باهم پیمانان استراتژیک یاد می‌کند، نقش موثری در بهبود دستاوردهای ائتلاف‌های استراتژیک و تسهیل انتقال دانش به درون سازمان ایفا کرده و از این طریق منجر به گسترش نو آوری در سازمان می‌گردد.
نوآوری به سازمان در جهت غلبه بر تلاطم محیطی و عدم قطعیت‌ها کمک کرده و از این طریق منجر به بهبود عملکرد سازمان می‌شود (بیکر و سینکیولا^[۱۰۵]،۲۰۰۲؛ جی منز والی، ۲۰۱۱).
شواهد تجربی فراوان، وجود رابطه مثبت میان نوآوری و عملکرد راتایید می‌کند (برای مثال رابرتز^[۱۰۶]،۱۹۹۹؛ تورنیل^[۱۰۷]، ۲۰۰۶؛ جی منز و همکاران،۲۰۱۱؛ کومار و همکاران، ۲۰۱۱) ؛ البته کلیه مطالعات صورت گرفته در رابطه با رابطه نوآوری و عملکرد سازمان وجود رابطه مثبت میان این دو متغیر را تأیید نمی‌کند، به عنوان مثال رایت^[۱۰۸] و همکاران (۲۰۰۵) با بررسی نمونه‌ای از کسب‌وکارهای کوچک دریافتند که نوآوری در محصول در محیط‌های غیر پیچیده، تأثیری بر عملکرد سازمان ندارد اما با افزایش پیچیدگی‌های محیطی تأثیر مثبت آن بر عملکرد سازمان آشکار می‌شود. منصوری و لاو^[۱۰۹] در سال ۲۰۰۸ با مطالعه نمونه‌ای از کسب‌وکارهای فعال در امریکا دریافتند نوآوری در خدمات اگرچه بر رشد سازمان تأثیر مثبت دارد اما بر بهره وری سازمان بی‌تأثیر است.
در همین رابطه روزنباخ^[۱۱۰] و همکاران در یک فرا تحلیل به بررسی ارتباط میان نوآوری و عملکرد در سازمان‌های کوچک و متوسط پرداختند، نتیجه نشان می‌داد تأثیر مثبت نوآوری تحت تأثیر عوامل متعددی نظیر فرهنگ، سن سازمان و گونه‌های مختلف نوآوری است. در حقیقت این عوامل رابطه بین نوآوری و عملکرد سازمان را تعدیل می‌کنند.
با وجود آنکه رابطه میان نوآوری و عملکرد سازمان در مطالعات متعددی مورد بررسی قرار گرفته است، در مورد تأثیر نوآوری بر عملکرد پروژه‌های سازمان شواهد تجربی اندکی در دسترس است، از معدود شواهد تجربی که در ارتباط با نقش مثبت نوآوری در اجرای پروژه بر عملکرد آن یافت می‌شود، می‌توان به تحقیق کیسی^[۱۱۱] (۲۰۱۰) اشاره نمود، وی با بررسی پروژه‌های انجام‌شده در صنعت راه و ساختمان موفق به اثبات وجود رابطه مثبت میان نوآوری و عملکرد پروژه شد.
عمر سازمان
فرهنگ سازمانی
عملکرد سازمان
نوآوری
تفاوت بین گونه‌های مختلف نوآوری
مدل روزنباخ و همکاران، ۲۰۱۱
منبع روزنباخ و همکاران، ۲۰۱۱
با مرور ادبیات و تحقیقات گذشته در حوزه مدیریت پروژه، می‌توان شاخص‌های متعددی جهت سنجش عملکرد پروژه شناسایی کرد. با این وجود، استفاده از برنامه زمان‌بندی پروژه درمیان سایر این سنجه‌ها کاربرد بیشتری در پژوهش‌های گذشته دارد. البته به دلیل در نظر نگرفتن برخی از تفاوت‌ها ویژگی‌های پروژه‌ها در صورت استفاده از این شاخص به عنوان تنها شاخص عملکرد پروژه، در مواردی ممکن است به نادیده گرفتن سایر عوامل موثر بر عملکرد منجر شود (کائو هافمن،^[۱۱۲] ۲۰۱۱).
با علم وجود چنین نقیصه‌ای، برخی دیگر از محققان نظیر باکارینی^[۱۱۳] ۱۹۹۹؛ بانرمن^[۱۱۴] ۲۰۰۸، شن هار و همکاران^[۱۱۵] (۲۰۰۱)، ابعاد مختلفی را جهت سنجش عملکرد پروژه مورد بررسی قراردادند که از بین آن‌ها می‌توان به مواردی نظیر هزینه، عملکرد فنی و رضایت کارفرما اشاره کرد.
در مورد نقش متفاوت دانش آشکار و ضمنی در فرایند انتقال دانش و عملکرد سازمان شواهد تجربی اندکی وجود دارد (قربانی زاده و خالقی نیا، ۱۳۸۸).
تفاوت میان این دو گونه دانش غالباً از سوی محققین مورد غفلت واقع‌شده و یا اینکه نقش آن‌ها به طور مجزا مورد بررسی قرار گرفته است (مارتین و سالمون^[۱۱۶]،۲۰۰۳؛ سابرامانیان^[۱۱۷]،۲۰۰۱)، سایمونین^[۱۱۸] (۱۹۹۹) با مطالعه بر روی نمونه‌ای متشکل از ۱۴۷ سازمان گوناگون دریافت که صراحت و آشکار بودن دانش در کنار عواملی چون تجربیات همکاری‌های قبلی و اختلافات فرهنگی از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر موفقیت‌آمیز بودن جریان دانش در سازمان هنگام استقرار روابط بین سازمانی است.
هاناراج^[۱۱۹] و همکاران در سال ۲۰۰۴ در پژوهشی تأثیر متفاوت این دو گونه دانش را بر عملکرد سرمایه‌گذاری‌های مشترک^[۱۲۰] مورد مطالعه قراردادند، یافته‌های این پژوهش که بر روی بیش از ۱۰۰ سرمایه‌گذاری مشترک انجام‌شده بود بر وجود رابطه مثبت میان دانش صریح و عملکرد تاکید داشت که با نظریه‌های موجود ویژگی‌های این‌گونه دانش اعم از شفافیت و سهولت در انتقال آن مطابقت داشت؛ با این وجود در مورد رابطه میان دانش ضمنی و عملکرد نتیجه دیگری حاصل شد، یافته‌های این پژوهش نشان می‌داد بر خلاف برخی از محققین نظیر سابرامانیان (۲۰۰۱) که چنین رابطه‌ای را مثبت قلمداد کرده و دانش ضمنی را عاملی در جهت ارتقا قابلیت‌های سازمان معرفی نموده بودند، رابطه مثبتی میان دانش ضمنی و بهبود عملکرد وجود ندارد. در توجیه این موضوع دلایلی همچون ضرورت تطبیق دانش ضمنی میان سازمان‌های درگیر و نیز بروز خطاهای سهوی هنگام انتقال این‌گونه دانش از سوی محققین عنوان گردید.
مدل هاناراچ و همکاران، ۲۰۰۴

• فضاهای بی‌استفاده در سطح‌راه در مواقعی که شعاع گردش‌ها زیاد بوده یا شکل تقاطع مایل و اریب می‌باشد، کاهش می‌یابد،

• نواحی تداخل ترافیکی پخش شده و کاهش می‌یابد، به نحوی که رانندگان در هر لحظه با دو گزینه ترافیکی مواجه نشوند،

• برخوردهای مربوط به ترافیک گردش‌به‌راست کاهش می‌یابد. ولی در مناطق متراکم شهری استفاده از این نوع جزیره‌ها مناسب نخواهد بود. زیرا در گردش‌به‌راست وسایل‌نقلیه مشکلاتی بروز می‌نمایند امکان‌ برخورد با عابرین پیاده‌ای که باید عرض بیشتری را طی کنند وجود دارد.

• • • امکان‌ بهتری برای حرکات ترافیک قطع‌کننده یا همگرا فراهم می کند،

  ( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

• کاهش سرعت،

• ممانعت یا به‌تعویق انداختن حرکات ناخواسته، غیرایمن یا اشتباه،

• ایجاد نواحی حمایت‌شده برای ذخیره وسایل‌نقلیه متقاضی گردش و امکان کاهش سرعت و انتظار برای یافتن فرصت مناسب برای گردش،

• ایجاد محدودیت دسترسی برای محیط اطراف تقاطع،

• تعداد جزیره‌های ترافیکی باید به‌حداقل موردنیاز برای انجام عملکردهای تعیین شده برسد،

• طراحی‌های ساده دارای مزایای زیر هستند:

• با تغییرات شرایط ترافیکی مطابقت و همراهی بیشتری دارند،

• توسط رانندگان بهتر تشخیص داده می‌شوند،

• شکل و اندازه جزیره‌های ترافیکی باید شرایط زیر را تأمین نماید:

• ارائه مسیرهای مطلوب و رایج،

• رسیدن به سرعت‌های مناسب برای حرکت ایمن، به‌ویژه اگر تداخلی با عابرین پیاده پیش‌بینی می‌گردد،

• کاهش برخوردهای ترافیکی بین وسایل‌نقلیه.

برای جزیره‌های بزرگ مشابه شیب‌راه‌‌های تقاطع‌های غیرهمسطح، شانه و چشم‌انداز مناسب باید ایجاد گردد. ایجاد فضای سبز و درخت‌کاری نباید مانع دید مناسب گردد. دماغه این جزیره‌ها باید ۵/۰ تا ۱متر از لبه شانه فاصله داشته باشد به‌ویژه اگر قبل از آن یک خط کمکی وجود داشته باشد(نوری امیری و قربانی، ۱۳۸۴).
جزیره‌های ترافیکی در نواحی که دید وسایل‌نقلیه محدود شده نباید مورداستفاده قرار گیرند. مسافت‌دید تصمیم‌گیری برای دماغه‌های جزیره‌های ترافیکی قرار گرفته پیش از قوس قائم محدب یا پیش از یک قوس افقی باید تأمین گردد و جزیره‌ها جلوتر و در محلی که توسط رانندگان وسایل‌نقلیه قابل رؤیت باشند ایجاد گردند.
۲-۱۷-۱- جزیره‌های جداکننده
در یک راه جدا نشده جزیره‌های ترافیکی برای جداسازی جریان‌های ترافیکی متقابل در محل تقاطع به کار می‌روند، جزیره‌های جداکننده هم‌چنین:

• در کنترل گردش ‌به چپ‌ها به‌طور مؤثر به‌کار می‌روند،

• ایجاد خط مرکزی گردش ‌به‌ چپ را ممکن می‌سازند،

• سکوی مناسبی در میانه‌راه برای عبور دو مرحله‌ای عابرین پیاده از عرض‌راه فراهم می‌سازند که موجب افزایش ایمنی و ظرفیت تقاطع می‌گردند،

• در مناطق شهری درختان و بوته‌ها می‌توانند در جزایر ترافیکی به نحوی که مانعی برای دید مناسب ایجاد ننمایند کاشته شوند. البته نگهداری از این فضای سبز در جزیره‌های باریک ممکن است مشکل‌ساز باشد،

• حداقل طول جزیره‌های جدا‌کننده در نواحی برون‌شهری ۳۰ متر و در نواحی شهری ۴ متر می‌باشد. به‌همراه جزیره‌های جدا‌کننده کوتاه باید از خط‌کشی، نوارهای هاشورزده شده، برآمدگی یا چشم‌گربه‌ای‌ها و علایم استوانه‌ای شکل استفاده گردد(نوری امیری و قربانی، ۱۳۸۴).

۲-۱۷-۲- جزیره‌های هدایت‌کننده
این نوع جزیره‌ها به‌منظور هدایت رانندگان وسایل‌نقلیه و آسان نمودن انجام وظایف آن‌ها می‌باشد و با تبدیل سطوح بدون استفاده تقاطع به جزیره‌های هدایت‌کننده و ایجاد مسیرهای گردش، از سردرگمی رانندگان و تداخل نامطلوب حرکات گردشی مختلف جلوگیری می‌شود. تعداد این‌گونه از جزیره‌ها برای اجتناب از سردرگمی نباید زیاد باشد.
شکل‌های مختلفی برای جزیره‌های هدایت کننده وجود دارد، ولی متداول‌ترین شکل آن مثلثی با اضلاع مستقیم یا قوسی می‌باشد که حرکت گردش‌به‌راست را از جریان عبور مستقیم جدا می‌کند. هم‌چنین جزایر میانی برای هدایت وسایل‌نقلیه‌ای به‌کار می‌روند که قصد دور زدن یا گردش را دارند. مکان‌یابی استقــرار آن‌ها به نحوی باید باشد که مسیر مناسب وسایل‌نقلیه به‌راحتی و در اولین نگاه راننده مشخص گردد و وسایل‌نقلیه به یکباره با آن‌ها مواجه نشوند(نوری امیری و قربانی، ۱۳۸۴).
فصل سوم
روش تحقیق
۳-۱- مقدمه
فصل حاضر به ‌این ‌دلیل فصل روش تحقیق نام‌گذاری شده که در آن روش پژوهش به‌کار رفته، تکنیک جمع‌ آوری داده، تکنیک‌های توصیف و تحلیل داده‌ها توضیح داده شده است. در این فصل هم‌چنین تعریف مفاهیم استفاده شده در پژوهش، جامعه آماری پژوهش (کلیه اصلاحات هندسی در سطح شهر بجنورد)، شیوه نمونه‌گیری، حجم نمونه، اعتبار و روایی ابزار سنجش به تفضیل شرح داده شده است.
۳-۲- روش پژوهش
برای شناخت موضوع مورد مطالعه یعنی«نقش اصلاح هندسی معابر در وقوع تصادفات ترافیکی» از روش مطالعه میدانی استفاده شده است. بررسی‌های میدانی به دلایلی در پژوهش‌های راهنمایی‌ و ‌رانندگی کاربرد فراوانی دارند. حضور در معابر و بررسی چگونگی طرح‌های انجام شده و بررسی نقش عوامل مختلف از مهم‌ترین این دلایل می‌باشد.
۳-۳- تکنیک جمع‌ آوری داده‌ها
همان‌گونه که در بخش‌های پیشین نیز اشاره گردید تمامی داده‌های موردنظر این پژوهش از دو طریق مطالعات کتابخانه‌ای و روش‌های میدانی صورت پذیرفته است.
۳-۳-۱- روش کتابخانه‌ای
مطالعه اسناد، کتاب‌ها و مقالات اینترنتی و چاپ شده درخصوص موضوع پژوهش، طرح‌های ارائه شده و هم‌چنین مراجعه به مستندات آمار و اطلاعات مربوط به تصادفات به‌وقوع پیوسته در معابر موردنظر در دو مقطع یک‌ساله قبل از انجام مطالعات و پس از اجرای به‌سازی معابر بر اساس نظر مشاور و اطلاعات کتابخانه‌ای موردنیاز طرح را تأمین کرده است.
۳-۳-۲- روش میدانی
حضور در معابر موردنظر و بررسی چگونگی طرح‌های اجرا شده در تطابق با نظر مشاور و هم‌چنین کنترل input و out put معابر و زمان‌سنجی آن‌ها و در مقاطع زمانی مشترک با مطالعات میدانی مشاور و اطلاعات میدانی تحقیق را فراهم خواهد آورد.
۳-۴- تکنیک‌های توصیف و تحلیل داده‌ها
انتخاب تکنیک توصیف و تحلیل داده‌ها به پیچیدگی تحقیق بستگی دارد. داده‌های موردنظر در این بخش به بررسی اطلاعات تصادفات به وقوع پیوسته در محورهایی انتخاب شده می‌پردازد و در مقطع یک‌ساله قبل از اجرای طرح‌ها و پس از آن‌ها محدود می‌گردد. از این‌رو با توجه به آزمون‌های متعدد آماری درخصوص تحلیل داده‌ها، استفاده از تکنیک تحلیل واریانس به‌منظور استنتاج آماری از داده‌های مأخوذه طرح، متناسب با اهداف پژوهش به‌نظر می‌رسد. بر این ‌اساس آزمون آماری در مقایسه شاخصه‌های آماری دو گروه از داده‌ها و در دو مقطع قبل از اعمال طرح‌های ساماندهی ترافیک شهر اعم از اصلاح هندسی میادین، انسداد راه در تقاطع و اصلاح هندسی تقاطع‌ها (اصلاح زاویه دید و نصب لچکی و اصلاح جزیره وسط) با همین شاخصه‌ها در داده‌ی حاصله در مقطع زمانی یک‌ساله پس از اجرای طرح مقایسه می‌گردند و براساس آمارهای آزمون مستخرج از جداول مربوطه، فریضه مورد آزمون قرار می‌گیرد.هم‌چنین با بهره گرفتن از شاخصه‌های آمار توصیفی، خصوصیات خاص دو گروه از داده‌ها نیز با هم مقایسه می‌گردند.
با عنایت به قابلیت برخی از نرم افزارهای Office در سیستم عاملMicrosoft Windows به‌ویژه در نرم‌افزار Excel از این نرم‌افزار به‌ویژه در رسم نمودارها و محاسبات آماری استفاده بسیار گشته است. از سوی دیگر آزمون ذخیره‌های آماری در این تحقیق با بهره گرفتن از نرم‌افزارآماری _۱۹Spss صورت پذیرفته است. این نرم‌افزار با محاسبه شاخصه‌های آماری دو گروه از داده‌ها در مقاطع یکساله پیش و پس از اجرای طرح‌های پیشنهادی مشاور ترافیک فروض آماری H₁ و H0 تضمین شده را مورد آزمون قرار داده و رد یا تأیید می کند.
۳-۵- تعاریف اصطلاحات عملیاتی
۳-۵-۱- تصادف
عبارت است از وقوع سانحه منجر به جرح، فوت، خسارت یا ترکیبی از این سه حالت که در نتیجه برخورد یک وسیله با یک یا چند وسیله دیگر یا انسان یا حیوان یا شئی به ‌وجود می‌آید و باعث تلفات جانی یا خسارات مالی می‌گردد.
۳-۵-۲- روان‌سازی
ایجاد تسهیلات لازم در جهت بهبود ترافیک
۳-۵-۳- نحوه برخورد
منظور از نحوه برخورد وضعیت برخورد وسایل‌نقلیه درگیر در تصادف یا به عبارت دیگر نقاط برخورد وسایل‌نقلیه به ‌یکدیگر می‌باشد.

جدول الف-۴: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MTI وb-bin=0.2 بدون کنترل مواجهه، حسابان- دیفرانسیل ۲۷۳
جدول الف-۵: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش R و b-bin=0.4، بدون کنترل مواجهه، حسابان-دیفرانسیل ۲۷۴
جدول الف-۶: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MRP و b-bin=0.4، بدون کنترل مواجهه، حسابان-دیفرانسیل ۲۷۵
جدول الف-۷: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MTI و b-bin=0.4، بدون کنترل مواجهه، حسابان-دیفرانسیل ۲۷۶
جدول الف-۸: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش R و b-bin=0.2، با کنترل مواجهه S-H، حسابان-دیفرانسیل ۲۷۷
جدول الف-۹: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MRP و b-bin=0.2، با کنترل مواجهه S-H، حسابان-دیفرانسیل ۲۷۸
جدول الف-۱۰: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MTI و b-bin=0.2، با کنترل مواجهه S-H، حسابان-دیفرانسیل ۲۷۹
جدول الف-۱۱: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش R، b-bin=0.4، با کنترل مواجهه S-H، حسابان-دیفرانسیل ۲۸۰
جدول الف-۱۲: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MRP، b-bin=0.4، با کنترل مواجهه S-H، حسابان-دیفرانسیل ۲۸۱
جدول الف-۱۳: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MTI، b-bin=0.4، با کنترل مواجهه S-H، حسابان-دیفرانسیل ۲۸۲
جدول الف-۱۴: توزیع خزانه‌ی سؤال عملیاتی : هندسه (محتوای دوم) ۲۸۳
جدول الف-۱۵: توزیع خزانه‌ی سؤال عملیاتی : جبر گسسته (محتوای سوم) ۲۸۴
جدول الف-۱۶: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش R، بدون کنترل مواجهه : حسابان-دیفرانسیل (محتوای اول) ۲۸۵
جدول الف-۱۷: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش R، بدون کنترل مواجهه : هندسه (محتوای دوم) ۲۸۶
جدول الف-۱۸: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش R، بدون کنترل مواجهه : جبر گسسته (محتوای سوم) ۲۸۷
جدول الف-۱۹: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MRP، بدون کنترل مواجهه : حسابان-دیفرانسیل (محتوای اول) ۲۸۸
جدول الف-۲۰: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MRP، بدون کنترل مواجهه : هندسه (محتوای دوم) ۲۸۹
جدول الف-۲۱: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MRP، بدون کنترل مواجهه : جبر گسسته (محتوای سوم) ۲۹۰
جدول الف-۲۲: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MTI، بدون کنترل مواجهه : حسابان-دیفرانسیل (محتوای اول) ۲۹۱
جدول الف-۲۳: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MTI، بدون کنترل مواجهه : هندسه (محتوای دوم) ۲۹۲
جدول الف-۲۴: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MTI، بدون کنترل مواجهه : جبر گسسته (محتوای سوم) ۲۹۳
جدول الف-۲۵: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش R، با کنترل مواجهه S-H : حسابان-دیفرانسیل (محتوای اول) ۲۹۴
جدول الف-۲۶: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش R، با کنترل مواجهه S-H : هندسه (محتوای دوم) ۲۹۵
جدول الف-۲۷: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش R، با کنترل مواجهه S-H : جبر گسسته (محتوای سوم) ۲۹۶
جدول الف-۲۸: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MRP، با کنترل مواجهه S-H : حسابان-دیفرانسیل (محتوای اول) ۲۹۷
جدول الف-۲۹: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MRP، با کنترل مواجهه S-H : هندسه (محتوای دوم) ۲۹۸
جدول الف-۳۰: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MRP، با کنترل مواجهه S-H : جبر گسسته (محتوای سوم) ۲۹۹
جدول الف-۳۱: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MTI، با کنترل مواجهه S-H : حسابان-دیفرانسیل (محتوای اول) ۳۰۰
جدول الف-۳۲: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MTI، با کنترل مواجهه S-H : هندسه (محتوای دوم) ۳۰۱
جدول الف-۳۳: توزیع خزانه‌ی سؤال بهینه بر اساس روش MTI، با کنترل مواجهه S-H : جبر گسسته (محتوای سوم) ۳۰۲
فصل اول
کلیات پژوهش
کلیات پژوهش
مقدمه
با پیشرفت روزافزون جوامع و لزوم تخصصی شدن فعالیت‌ها، نیاز به اندازه‌گیری صفات زیربنایی افراد در هریک از مهارت‌هایشان روز‌به‌روز گسترش می‌یابد. آزمون‌ها که جزء جدایی‌ناپذیر فرایند سنجش و اندازه‌گیری هستند نیز توجه گسترده‌ای را به خود اختصاص داده‌اند. آزمون‌ها به عنوان معیاری برای ورود به مشاغل و مقاطع تحصیلی، تأیید تسلط به مهارتی خاص و ارزیابی دوره‌های مختلف آموزشی استفاده می‌شوند. بدین ترتیب شمار زیادی از آزمون‌ها به عنوان فیلترهایی مهم و تأثیرگذار در زندگی و آینده افراد مطرح شده‌اند؛ این قبیل آزمون‌ها را آزمون‌های سرنوشت ساز^[۱] می نامند (وندر لیندن و گلاس^[۲]، ۲۰۱۰).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

مراکز معتبر ساخت آزمون سالانه هزینه‌های بسیاری برای ساخت این نوع آزمون‌ها صرف می‌کنند، به طوری‌که گاهی هزینه‌ی ساخت این آزمون‌ها بسیار سنگین و هنگفت می‌شود، و گاهی آزمون‌سازان برای کم کردن هزینه‌های ساخت آزمون، کیفیت سؤالات آن را پایین می‌آورند. از این‌رو، آزمونی که ضعیف ساخته شده باشد نه تنها مفید نیست، بلکه خطرناک نیز است. بنابراین آزمون‌های سرنوشت ساز باید به دقت ساخته، اجرا و نمره‌گذاری شوند (استوکینگ و سوآن سون^[۳]، ۱۹۹۸).
با گسترش کاربرد کامپیوتر در زندگی روزمره‌ی انسان‌ها، و با ورود سریع کامپیوترهای شخصی در امر آموزش، در سال‌های اولیه‌ی دهۀ ۱۹۸۰، بسیاری از فرم‌های آزمون‌های سرنوشت‌ساز در “مقیاس وسیع^[۴]“، به صورت فرمت‌های مناسب اجرای کامپیوتری ساخته‌ شدند. اجرای فرمت‌های آزمون‌های سرنوشت‌ساز به شکل کامپیوتری مزیت‌های بسیاری به همراه داشت. یکی از این مزیت‌ها آن بود که قدرت کامپیوترهای مدرن و توانایی آن‌ها برای یکپارچه‌کردن موقعیت‌های چندگانه سنجشی، می‌توانست فرم‌های جدیدی از سؤالات ایجاد کند تا به موقعیت واقعی محیط زندگی نزدیک شود. کامپیوترها می‌توانستند به منظور افزایش دقت آماری نمره‌گذاری آزمون‌ها نیز استفاده‌ شوند. همچنین هزینه‌های اجرایی را نیز کاهش دهند. در اواخر همین دهه بود که سنجش انطباقی کامپیوتری^[۵]( CAT) رشد فزاینده‌ای یافت. البته ایده‌ی این نوع سنجش به آزمون هوش بینه و سیمون (۱۹۰۵) بر می‌گردد (وندر لیندن و گلاس، ۲۰۱۰). سنجش انطباقی شیوه‌ای از اجرای آزمون است که با سطح توانایی آزمودنی انطباق دارد و هدف عمده‌ی آن، برازش سطح توانایی هر آزمودنی با سؤالات اجرایی، از طریق انتخاب بهینه‌ی سؤالات از یک خزانه سؤال، به صورت سلسله مراتبی می‌باشد. همچنین، CAT شیوه‌ای از سنجش است که می‌تواند دقت بیشتری برای تعیین طول آزمون ایجاد کند و بدون از دست دادن دقت آزمون، طول آن را کاهش دهد (ریکیسی^[۶]، ۲۰۱۰). در همان سال های اولیه، سیستم سنجش میکروکت^[۷] توسط اتحادیۀ سیستم‌های سنجشی^[۸] در سال ۱۹۸۴، ایجاد شد و برنامه‌هایی از قبیل آزمون‌های گزینش^[۹] انطباقی کامپیوتری نیز ساخته ‌شد (ساندز، گاد و کناپ^[۱۰]، ۱۹۹۷). اولین کاربرد CAT در مقیاس وسیع، نسخه‌ی کامپیوتری شده‌ی آزمون استعداد نیروهای مسلح^[۱۱] (ASVAB) بود (ون در لیندن، ۱۹۹۶). به دنبال آن، در بسیاری از برنامه‌های سنجش در مقیاس بزرگ، آزمون‌های مداد-کاغذی با CAT جایگزین شدند. برای مثال، نسخه‌ی CAT آزمون GRE و آزمون استعداد شغلی نیروهای مسلح (ASVAB)، هم اکنون در دسترس می‌باشد. موسسه‌ی ملّی اندازه‌گیری آموزشی (CITO) در هلند، چندین CAT تا به حال اجرا کرده‌ است؛ مانند، MATCAT، برای تشخیص نقص‌های ریاضی در دانشجویان ایجاد شده‌است (CITO، ۱۹۹۹) (ورشور و استریتمن^[۱۲]، ۲۰۰۰). TURCAT، مهارت زبان ترکی را به عنوان زبان دوم سنجش می‌کند (CITO، ۲۰۰۸)، DSLCAT، نیز زبان هلندی را به عنوان زبان دوم سنجش می‌کند (CITO، ۲۰۰۲) و kindergartenCAT شامل آزمون‌هایی برای اندازه‌گیری ترتیب، زبان، توانایی جهت‌یابی زمانی و مکانی کودکان می‌باشد (ایگن^[۱۳]، ۲۰۰۴). این CATها تقریباً همانند همه‌ی سیستم‌های CAT عملیاتی با کاربرد سؤالاتی در خزانه سروکار دارند که به‌طور متنوعی توزیع می‌شوند (ولدکمپ^[۱۴]، ورشور و ایگن، ۲۰۰۷). با گذشت بیش از ۲۰ سال از اجرای عملی سنجش انطباقی، CAT، به یک تکنولوژی کامل تبدیل شده ‌است (ریکیسی، ۲۰۱۰).
به دنبال این پیشرفت‌ها بسیاری از مراکز آزمون‌سازی به ساخت آزمون‌های کامپیوتری روی آوردند، تا هم سرعت اجرای و هم دقت اندازه گیری خود را افزایش دهند. از این‌رو با پیشرفت بیشتر CAT به مرور زمان مولفه‌های گوناگون آن شناخته و عوامل تاثیرگذار بر آن شناسایی شدند. به طوری‌که اگر به این مولفه‌ها توجه نمی‌شد،CAT می‌توانست بدون آنکه دقت اندازه گیری را افزایش دهد، هزینه‌های گزافی را به بار آورد. مولفه‌های اساسی CAT، که به اندازه کافی معروف هستند، عبارتند از، مدل‌های نظریه سؤال پاسخ^[۱۵] که برای مدرج‌سازی سؤالات به‌کار‌می‌رود، خزانه سؤال^[۱۶] مدرج شده^[۱۷]، الگوریتم انتخاب سؤال، روش آماری برای جایابی^[۱۸] آزمودنی بر روی صفت مکنون توانایی یا برآورد توانایی آزمودنی‌ها، و قواعدی برای اتمام آزمون (واینر، دورانز، ایگنور، فلاگر، گرین، میسلوی، استنبرگ و تیسن^[۱۹]، ۲۰۰۰). اخیراً که روش‌های CAT، برای سنجش‌های سرنوشت ساز، فراوان به کار می‌رود، مولفه‌های تعادل محتوایی^[۲۰] (چنگ و چانگ^[۲۱]، ۲۰۰۹) و قواعد امنیتی مانند کنترل مواجهه سؤال^[۲۲] (سیمپسون و هتر^[۲۳]، ۱۹۸۵) از اهمیت بسزایی برخوردار ‌شدند. یکی از مولفه‌های جالب توجه مرتبط به CAT، که مطالب محدودی در مورد آن وجود دارد، مؤلفه‌ی خزانه سؤال می‌باشد. با‌ این‌وجود، ویژگی‌های جذاب روان‌سنجی CAT، در صورتی تحقق می‌یابد که سؤالات آزمونی که برای اجرا به‌کار می‌روند مناسب باشند. این مجموعه از سؤالات معمولاً خزانه‌ی سؤال نامیده می‌شود (ریکیسی، ۲۰۱۰).
بیان مسئله
کیفیت خزانه‌ی سؤال، به عنوان یک عامل مهم به منظور افزایش کیفیت اندازه گیری در سنجش انطباقی کامپیوتری (CAT)، در نظر گرفته ‌شده است (فلاگر، ۲۰۰۰؛ جنسما^[۲۴]، ۱۹۷۷؛ مک‌برید و وایس^[۲۵]، ۱۹۷۶؛ ریکیسی، ۱۹۷۶؛ ۲۰۰۳؛ وندر لیندن، ادلاید آریل^[۲۶] و ولدکمپ، ۲۰۰۶؛ ولدکمپ و وندر لیندن، ۲۰۰۰؛ اکسینگ و همبلتون^[۲۷]، ۲۰۰۴). حتی در همان اوایل دهه ۱۹۷۰ – آغاز پژوهش‌های مرتبط با CAT- محققان به‌طور ضمنی و یا به صراحت اذعان داشتند که ویژگی‌های خزانه‌ی سؤال نقش مهمی در دستیابی به بهترین نتایج ممکن در سنجش انطباقی، خواهد داشت ( مک‌برید و وایس، ۱۹۷۶). با این وجود، دستورالعمل‌های اندکی در مورد چگونگی ساخت خزانه‌های سؤال با کیفیت بالا، ایجاد شده است (هی^[۲۸]، ریکیسی، ۲۰۱۰؛ هی و ریکیسی، ۲۰۱۱).
آنچه مسلم است، این است که افزایش کیفیت خزانه‌ی سؤال، نحوه‌ی عملکرد الگوریتم‌های سنجش انطباقی را بهبود می‌بخشد. بهترین و حتی جذاب‌ترین برنامه‌های سنجش انطباقی، اگر بر اساس خزانه‌ی سؤالات محدود و سؤالاتی که کیفیت ضعیفی دارند، بنا شود، مطلوب نخواهند بود (فلاگر،۲۰۰۰، به نقل از واینر و همکاران). برای محقق کردن بسیاری از ویژگی‌های اندازه‌گیری سنجش انطباقی، خزانه سؤالی که سؤالات از آن انتخاب می‌شوند، باید شامل سؤالاتی با کیفیت بالا برای سطوح متفاوت مهارت باشد. برخلاف آزمون‌های سنتی مداد-کاغذی، که انتخاب سؤالات به نوعی است که بهترین سنجش را برای آزمودنی‌هایی با توانایی متوسط فراهم می‌کند، سنجش انطباقی می‌تواند دامنه‌ی گسترده‌ای از توانایی را پوشش دهد، از این‌رو به سؤالاتی با کیفیت بالا برای دامنه گسترده‌ای از توانایی نیاز است. به همین دلیل برای ایجاد خزانه‌های سؤال در سنجش انطباقی باید به مفروضه‌های مدل روان سنجی‌ای که زیربنای مدرج‌سازی، اجرا و نمره‌گذاری است، توجه شود. بنابراین تلاش مورد نیاز برای نوشتن خزانه‌ی سؤالات در سنجش انطباقی بسیار بیشتر از آزمون‌های مداد-کاغذی است (میلمن و آرتر^[۲۹]، ۱۹۸۴). در آزمون‌های مداد-کاغذی برای طراحی خزانه‌ی سؤال مناسب، طراحان سؤال هنوز ابزار قدرتمندی برای ساخت سؤالاتی با کیفیت بالا محسوب می‌شوند (واینر، دورانس، ایگنور، فلاگر، گرین، میسلوی، استنبرگ و تیسن، ۱۹۹۰). در صورتی‌که، سنجش انطباقی کامپیوتری، به خزانه‌ی سؤالی نیاز دارد که خوب طراحی شده‌ باشد، و شامل تعداد مناسبی از سؤالاتی باشد که از آن طریق بتوان آزمون‌های مجزایی برای هریک از سطوح توانایی آزمودنی‌ها ساخت. یک خزانه سؤال بهینه باید همچنین شامل سؤالاتی با تعادل محتوایی مناسب، که به استفاده بهینه‌ای از سؤال منجر شود و هزینه‌ی ایجاد سؤال را کاهش دهد، باشد (گو^[۳۰] و ریکیسی، ۲۰۰۷). بنابر تعریف ریکیسی (۲۰۱۰)، زمانی بهترین خزانه سؤال ممکن یا خزانه سؤال بهینه را خواهیم‌داشت که هر زمان الگوریتم انتخاب سؤال CAT، سؤالی را برای اجرا جستجو می‌کند، دقیقاً همان سؤالی که مطلوب و مورد نظر است، در خزانه سؤال موجود باشد. بدین ترتیب، اگر در هر بار انتخاب سؤال، همیشه بتوان به سؤال مطلوبی دست یافت، خزانه‌ی سؤال بهینه خواهد بود (ریکیسی، ۲۰۱۰).
توجه به چندین عامل مهم که با طراحی خزانه سؤال و CAT مرتبط هستند ضرورت دارد. خزانه سؤال بهینه باید بر اساس مولفه‌های دیگر CAT، یعنی طول آزمون، توزیع مورد انتظار جامعه آزمودنی‌ها، شیوه‌های برآورد توانایی، شیوه‌های انتخاب سؤال و نسبت‌های مواجهه و همپوشی سؤال هدف تعیین شود، توجه به تمام مولفه‌های CAT که توسط ریکیسی (۱۹۸۹) تعیین شد، به طور همزمان الزامی است (برگستروم و لانز^[۳۱]، ۱۹۹۹). دو شیوه‌ی رایج برآورد توانایی در CAT وجود دارد. “شیوه‌ی برآورد توانایی بیزین^[۳۲]” که سؤالاتی را انتخاب می‌کند که مقدار مورد انتظار واریانس پسین بیزین را کاهش‌دهد (اوون، ۱۹۶۹). روش بیزین اوون^[۳۳] با یک توزیع پیشین توانایی شروع می‌شود، به صورتی که فرض می‌کند که آزمودنی عضوی از یک جامعه با یک توزیع مشخص توانایی - با میانگین و واریانس شناخته شده- می‌باشد. به این روش، “بیشینه دقت پسین^[۳۴]” (MPP) نیز می‌گویند (اوون، ۱۹۷۵). روش دیگری که به طور رایجی به‌کار می‌رود، روش بیشینه درست نمایی (ML) است. در این روش تا آزمودنی حداقل به یک سؤال پاسخ درست یا غلط ندهد، برآورد متناهی از توانایی آزمودنی نمی‌دهد (وندر لیندن، ۲۰۰۵). همچنین یکی از روش‌های رایج انتخاب سؤال در CAT “روش انتخاب سؤال بر اساس بیشینه آگاهی^[۳۵]” است. در روش بیشینه آگاهی (MI) سؤالاتی که میزان آگاهی فیشر در برآورد توانایی جدید آزمودنی را بیشینه کند، انتخاب می‌شوند (براون و ویس^[۳۶]،۱۹۷۷). در CAT، سؤالات جدید به طور انطباقی با توجه به برآورد موقتی سطح توانایی آزمودنی بر اساس پاسخ سؤالاتی که قبلاً بر او اجرا شده است، انتخاب می‌شود (دیوی و پارشال^[۳۷]، ۱۹۹۵). این شیوه‌های انتخاب سؤال می‌تواند بر نسبت مواجهه‌ سؤال تاثیر گذارد. از این‌رو عاملی باید به وجود آید تا این نسبت را کنترل کند. روش‌های متعددی برای کنترل مواجهه‌ سؤال وجود دارد، روش کنترل مواجهه‌ سیمپسون-هتر (S-H)، یکی از رایج‌ترین شیوه‌های انتخاب شرطی سؤال است. در این شیوه به هر سؤال مقدار پارامتر کنترل مواجهه‌ اختصاص داده می‌شود. این پارامتر بر اساس فراوانی انتخاب سؤال که از طریق شبیه‌سازی‌های متوالی CAT تعیین می‌شود، به سؤال اختصاص داده می‌شود. سؤالاتی با فراوانی بالاتر اجرا، پارامتر کنترل مواجهه‌ کوچکتری به آن اختصاص می‌یابد، که دامنۀ آن بین ۰ و ۱ است (سیمپسون و هتر، ۱۹۸۵). این مباحث که به صورت خلاصه بیان شد، نشان می‌دهد که چهار هدف اغلب متضاد، در انتخاب سؤال از خزانه در CAT وجود دارد. اول، انتخاب سؤال باید دقت اندازه گیری را از طریق انتخاب آگاهی بیشینه شده یا از طریق دقت پسین سطح توانایی برآورد شده آزمودنی، بیشینه کند. دوم، انتخاب سؤال باید از امنیت خزانه سؤال از طریق محدود کردن میزانی که سؤالات مواجهه خواهند شد، محافظت کند. سوم، انتخاب سؤال باید این اطمینان را ایجاد کند که آزمودنی‌ها، آزمونی با تعادل محتوایی مناسبی را دریافت کرده‌اند (پارشیال، دیوی و نرینگ^[۳۸]، ۱۹۹۸). هدف چهارمی که بیشتر به بهینه شدن خزانه سؤال کمک می‌کند، اظهار می‌کند که انتخاب سؤال باید استفاده از سؤال را بیشینه کند، به طوری‌که همه سؤالات در خزانه استفاده شوند. بدین ترتیب، مطمئن می‌شویم که از لحاظ اقتصادی صرفه‌جویی مناسبی برای طراحی سؤال صورت‌گرفته‌است (استوکینگ و سوآن سون، ۱۹۹۸). مسائل مربوط به انتخاب سؤال مانند یک بادبادکی می‌ماند که وقتی یک طرف آن را فشار می دهیم طرف دیگر آن متورم شود، یا به عبارت دیگر زمانی که به یک مورد آن توجه می‌شود، از مورد دیگر آن غافل می‌شویم (استوکینگ و لوئیس^[۳۹]، ۲۰۰۰). بنابراین، خزانه‌ی سؤالی که برای CAT ساخته می‎شود، باید بتواند به این مولفه‌ها به طور همزمان توجه کند. با این وجود، پژوهش‌های اندکی در مورد ساخت خزانه‌ی سؤالی برای CAT که بتواند همه‌ی این مولفه‌ها را وارد کند، وجود دارد.
اولین بار ون‌در‌لیدن و بوکویی-تیمینگا ^[۴۰] (۱۹۸۹) و ون در‌لیندن (۱۹۹۸) در مورد اتوماتیک کردن ساخت ابزار با بهره گرفتن از تابع آگاهی ابزار هدف به مطالعه پرداختند. بوکویی - تیمینگا در سال ۱۹۹۱، از روش “برنامه ریزی اعداد صحیح^[۴۱]” برای محاسبه‌ی تعداد سؤالات مورد نیاز برای فرم‌های متفاوت آزمون استفاده‌کرد. او از رویکرد متوالی که تابع آگاهی آزمون (TIF)، را تحت مدل تک پارامتری لوجستیک (راش^[۴۲]) بیشینه می‌کرد، استفاده‌ کرد. نتایج پژوهش‌های او برای اصلاح بانک سؤال موجود استفاده ‌شد (بوکویی – تیمینگا، ۱۹۹۱). نخستین کارها در زمینه‌ی ساخت خزانه‌ی سؤل در CAT مربوط به رونالد فلاگر (۲۰۰۰) می‌باشد، وی با انجام کارهای کلاسیکی در زمینه‌ی ساخت خزانه‌های سؤال، نشان داد، برای محقق ساختن بسیاری از مزیت‌های اندازه‌گیری سنجش انطباقی، خزانه سؤالی که از آن سؤالات انتخاب می‌شوند، باید شامل سؤالاتی با کیفیت بالا برای بسیاری از سطوح متفاوت توانایی باشد. وی اولین الگوی ساخت خزانه سؤال را طراحی کرد (واینر و همکاران، ۲۰۰۰، ص ۳۸).با این وجود، تنها نتیجه‌ای که از طراحی او در مورد ساخت خزانه بدست آمد، این بود که، ” باید بتوان تعدادی کافی از سؤالات در هر طبقه‌ی محتوایی ایجاد کرد، سؤالاتی که بر ویژگی‌های آزمونی که قبلاً ساخته شده، مبتنی است” (همان منبع، ص ۳۹). متأسفانه در طرح او هیچ نوع راهنمایی وجود نداشت که نشان دهد، چگونه ویژگی‌های آزمون مشخص شود. به این دلیل‌که در مورد ویژگی‌های مورد نیاز خزانه سؤال برای CAT، راهنمایی‌های اندکی ارائه‌ شده ‌است، اغلب دیده می‌شود که برای ایجاد خزانه سؤال، از شیوه‌هایی استفاده می‌شود که فاقد اصول معینی^[۴۳] بوده و تنها در شرایط و بافت خاصی بنا به موقعیت قابلیت کاربرد دارند. برای مثال، وایر، بجورنر و کاسینسکی^[۴۴] (۲۰۰۰)، برای ایجاد یک مقیاس CAT با هدف سنجش تأثیر سردرد در افراد، سؤالاتی را از چهار مقیاسی که از قبل موجود بود، جمع‌ آوری ‌کردند و برای کامل کردن آن، تعداد کمی سؤال نوشتند تا خزانه سؤال بزرگ‌تر شود. با این کار ۵۳ سؤال به‌دست آمد که تنها مناسب دامنۀ پایین سازه‌ی مورد نظر بود، و برای سنجش دامنه‌های دیگر این صفت مناسب نبود (ریکیسی، ۲۰۱۰).
در کارهایی که اخیراً برروی CAT صورت گرفته، طراحی خزانه سؤال به صورت جدی مورد توجه قرار گرفته است. این مطالعات بر روی دو رویکرد عمده مبتنی هستند. رویکرد اول، توسط ولدکمپ و وندر لیندن (۲۰۰۰) ایجاد شده است، پژوهش‌های مرتبط با این رویکرد از روش برنامه نویسی ریاضی^[۴۵] برای طراحی خزانه‌ی سؤال استفاده می‌کنند. در این رویکرد فرض می‌شود که مجموعه بزرگی از سؤالات که “خزانه اصلی^[۴۶]” نامیده می‌شود، از قبل وجود دارد و تنها باید خزانه‌های قابل استفاده مورد نیاز، از آن انتخاب شود (بلو^[۴۷] و آرمسترونگ^[۴۸]، ۲۰۰۹؛ وندر لیندن، ادلاید آریل و ولدکامپ، ۲۰۰۶). در این رویکرد از “تست سایه^[۴۹]“(STA) برای طراحی خزانه سؤال استفاده‌ می‌شود، و از ویژگی‌های خزانه سؤال موجود به عنوان نقطه شروع استفاده می‌شود (وندر لیندن و ولدکامپ ،۲۰۰۰). به عبارت دیگر، CAT از طریق رویکرد تست سایه اجرا می‌شود و تست از طریق برنامه‌نویسی عدد صحیح خطی دو ارزشی^[۵۰] یا برنامه‌نویسی ۱-۰ سرهم می‌شود (وندرلیندن، ریس^[۵۱]، ۱۹۸۸). بعضی از مطالعات در این رویکرد به هدف طراحی با برنامه‌ریزی اعداد صحیح رسیدند (آریل، ولدکمپ و واندر لیندن، ۲۰۰۴). ولدکمپ و وندر لیندن، ۵ گام برای طراحی الگوی بهینه خزانه سؤال CAT با روش برنامه‌ریزی ریاضی، توصیف‌ کردند (ولدکمپ و وندر لیندن، ۱۹۹۹). در این رویکرد صفات و قیود سؤال مشخص می‌شوند، و سپس تست بر اساس آنها سرهم می‌شود. وندر لیندن (۲۰۰۵)، سه نوع از صفات سؤال را از یکدیگر متمایز کرد، کمّی^[۵۲] ، طبقه ای^[۵۳] و منطقی^[۵۴]. صفات کمّی، صفاتی از سؤال هستند که به مقایر عددی سؤال مربوطند. مانند تعداد کلمات، تعداد پاسخ‌های ممکن، آماره‌هایی از قبیل مقادیر-p سؤال و پارامترهای IRT، و فراوانی استفاده‌ی قبلی از سؤال. صفات طبقه‌ای، خزانه سؤال را به خرده آزمون‌هایی از سؤالات با صفت یکسان تقسیم می‌کنند. مانند طبقه‌ی محتوایی، چارچوب پاسخ سؤالات (برای مثال، پاسخ-باز یا چند گزینه ای)، و استفاده از مواد معین (برای مثال، نمودار یا جدول). صفات منطقی از صفات کمّی و طبقه‌ای متفاوتند، صفات منطقی مشخصات سؤالات یا آزمون‌های مجزا نیستند، بلکه صفات دوتایی، سه تایی و غیره سؤالات با یکدیگر می‌باشد. صفات منطقی شامل روابط ورود و خروج بین سؤالات و آزمون‌ها می‌باشد. یکی از این روابط خروج این است که اگر سؤالی راهنمای حلّ سؤال دیگری باشد باید در آزمون یکسانی قرار نگیرد. در این رویکرد ویژگی‌ها و صفات تست بر اساس یک تابع هدف^[۵۵] که در ارتباط با مجموعه‌ای از قیود^[۵۶] خاص بیشینه یا کمینه می‌شود، محقق می‌گردد. وندر لیندن توانست با بهره گرفتن از این روش ویژگی‌های بهینه‌ی خزانه سؤال را شبیه‌سازی کند (وندرلیندن، ۲۰۰۵). مزیت این روش این بود که طراح را قادر می‌ساخت تا ویژگی‌های پیچیده آزمون را مدل یابی کند. یک ‌مرتبه ویژگی‌های سؤالات را تعریف کند و آنها را به عدد تبدیل کند، و سپس نرم افزار ویژه‌ای برای شبیه سازی خزانه سؤال بهینه تعبیه کند. با این وجود، خزانه سؤال طراحی شده با روش برنامه‌ریزی ریاضی به طور گسترده‌ای در انتخاب سؤال به روش تست سایه وابسته است و به دانش زیادی در مورد نرم‌افزار بهینه‌سازی ویژه نیاز دارد. همچنین، بسته به روشی که صفات سؤال پارتیشن‌بندی می‌شوند، فضای طراحی می‌تواند بسیار بزرگ شود و فرایند شبیه‌سازی از لحاظ محاسباتی دشوار شود (گو و ریکیسی، ۲۰۰۷). یکی از محدودیت‌های بالقوه‌ این رویکرد آن است که به نرم افزارهای جبر خطی از قبیل CPLEX و LINDO برای بدست آوردن راه‌حل بهینه نیاز دارد، که کاربرد این روش را اندکی دشوار می‌کند و ممکن است، کدها و معادلات آن برای اکثریت کاربران دردسترس نباشد، که در این صورت اگر برنامه نیاز به اصلاح و یا تغییر داشته باشد، کنترلی بر آن نداشته باشند و چه بسا این احتمال وجود دارد که همیشه راه ‌حل قابل اجرا و عملی^[۵۷] دردسترس نباشد (چانگ^[۵۸]، ۲۰۰۷؛ روبین^[۵۹] و همکارانش، ۲۰۰۵). همچنین محدودیت دیگر این رویکرد این است که، سؤالات از قبل در خزانه موجود هستند و از روی آنها یک خزانه کوچک‌تر سرهم می‌شود (گو و ریکیسی، ۲۰۰۷) و در این رویکرد از ویژگی‌های یک خزانه‌ی سؤال موجود به عنوان نقطه شروع استفاده می‌شود (ریکیسی، ۲۰۱۰). البته استوکینگ و سوانسون (۱۹۹۳)، توانستند با بهره گرفتن از رویکرد برنامه‌نویسی خطی اعداد صحیح روشی را ایجاد کنند که در آن نیاز به استفاده از تست سایه در طراحی خزانه‌ی سؤال سنجش انطباقی وجود نداشته باشد. این روش برنامه‌نویسی خطی که به مدل انحرافات وزن‌دار^[۶۰] (WDM) معروف است، به‌طور گسترده‌ای به عنوان جایگزینی قوی به جای روش تست سایه استفاده می‌شود (استوکینگ و سوانسون، ۱۹۹۸). این روش در اصل توسط استوکینگ و سوانسون، ۱۹۹۳ به دلیل علاقه و نگرانی آنها در مورد کیفیت ضعیف خزانه‌های سؤال در سرهم کردن تست‌های متوالی در مقیاس بزرگ ایجاد شد. روش WDM به صراحت ویژگی‎های آماری و غیر آماری سؤال را با تعادل مطلوبی بین ویژگی‌های اندازه‌گیری و ساختاری در نظر می‌گیرد. این ویژگی‌ها به‌وسیله‌ی وزن‌هایی که توسط طراحان تست انتخاب می‌شود، می‌تواند در مدل وارد ‌شود. این روش برخلاف روش تست سایه، ویژگی‌های محتوایی را به عنوان اهداف^[۶۱] نه قیود^[۶۲] فرمول‌بندی می‌کند. به انحراف از اهداف محتوایی وزن داده می‌شود و در تابع هدف به همراه فاصله‌ی آگاهی سؤال از مقدار هدف^[۶۳] قرار می‌گیرد بنابراین، محدودیت وابسته بودن رویکرد برنامه‌نویسی به روش تست سایه در ساخت خزانه‌های سؤال سنجش انطباقی با روش WDM برطرف می‌شود (استوکینگ، سوانسون و پیرمن^[۶۴] ، ۱۹۹۳).
رویکرد دوم، رویکرد اکتشافی ریکیسی می‌باشد (ریکیسی، ۲۰۰۳). او برای برطرف کردن محدودیت‌های رویکرد اول، روشی برای ایجاد الگویی برای خزانه سؤال ایجاد‌ کرد، این روش بر اساس روش مونت کارلو^[۶۵]، ویژگی‌های یک خزانه سؤال بهینه را تعیین می‌‌کند (گو و ریکیسی، ۲۰۰۷). این رویکرد برخلاف روش برنامه‌نویسی ریاضی، بسیار سرراست است. همچنین، در مطالعات گوناگون در مورد طراحی خزانه‌های سؤال بهینه برای CAT استفاده شده است (ریکیسی، ۲۰۰۳، ۲۰۰۴، ۲۰۰۵؛ ریکیسی و هی؛ ۲۰۰۴، ۲۰۰۹؛ گو، ۲۰۰۷). در این رویکرد، استفاده از برنامه‌ریزی اعداد صحیح کنار گذاشته می‌‌شود، و در آن فرض نمی‌شود که سؤالات از قبل وجود دارند. درعوض، در این رویکرد سؤالات برحسب پارامترهای IRT شبیه‌سازی می‌شوند تا با برآوردهای اخیر توانایی مطابقت داشته باشند و میزان آگاهی به‌اندازه کافی بهینه‌ای را ایجاد کنند. در روش ریکیسی ابتدا، خزانه‌ی سؤال هدف بر اساس صفات غیر آماری از قبیل محتوا به خزانه‌های کوچکتری تقسیم‌بندی می‌شود، سپس فرایند CAT شبیه‌سازی می‌شود، به‌طوری‌که خزانه‌های سؤال کوچکتر به‌طور همزمان ساخته ‌‌شوند. شبیه‌سازی با یک آزمودنی که به‌طور تصادفی از توزیع مورد انتظار استخراج می‌شود، آغاز ‌شده، تا CAT برای این آزمودنی ایجاد شود. هر سؤال به نحوی شبیه‌سازی می‌شود که سؤال بهینه‌ای براساس برآورد توانایی اخیر آزمودنی باشد. فرایند مشابهی برای آزمودنی بعدی نیز تکرار می‌شود، سپس، به همین ترتیب، برای کل نمونه‌ی مورد نظر این فرایند ادامه می‌یابد و سؤالات برای نمونه‌ی بزرگی از آزمودنی‌ها شبیه‌سازی می‌شود و به خزانه‌ی سؤال اضافه می‌شود، و بدین ترتیب براساس روش (“bin-and-union”)، خزانه‌ی سؤال بهینه ساخته می‌شود (ریکیسی، ۲۰۰۳، ۲۰۰۴، ۲۰۰۹). برخلاف مسئله‌ی سرهم کردن^[۶۶] خزانه‌ی سؤال در رویکرد اول که در آن یک خزانه‌ی سؤال از یک خزانه‌ی بزرگ^[۶۷] دردسترس برطبق ویژگی‌های مطلوب سرهم می‌شود (وندر لیندن، آریل و ولدکمپ، ۲۰۰۶، وندرلیندن، ۲۰۰۵؛۲۰۰۰)، در مسئله طراحی خزانه‌ی سؤال در رویکرد دوم، فرض بر این است که هیچ سؤال واقعی دردسترس نیست. از این‌رو، از آنجایی که در عمل نیز، زمانی‌که یک خزانه‌ی سؤال طراحی می‌شود، هیچ سؤال واقعی در دسترس نمی‌باشد، طبیعتاً طراحی یک خزانه‌ی سؤالی که به این صورت بهینه باشد، هدف مطلوبی می‎‌باشد (هی، ریکیسی، ۲۰۱۰). در این رویکرد، امکان کنترل مواجهه‌ بیش از حد و تعادل محتوایی وجود دارد، ولی به اندازه‌ی رویکرد اول نمی‌تواند موفقت‌آمیز باشد و چالش‌هایی را به‌ وجود می‌آورد. همچنین، تعمیم روش ریکیسی (۲۰۰۳) به مدل‌های دو و سه پارامتری با پیچیدگی‌هایی همراه است (ریکیسی، ۲۰۱۰). از این‌رو، تعمیم این رویکرد به مدل‌های دو و سه پارامتری تنها در دو پژوهش (گو، ۲۰۰۷ و هی، ۲۰۱۰) مشاهده شده است.
حال سؤال مهمی که مطرح می‌شود، این است که، برای طراحی یک خزانه‌ی سؤال بهینه چه تلاشی باید صورت گیرد؟. بدیهی است که در طراحی یک خزانه‌ی سؤال ما باید ویژگی‌های آماری و غیر آماری سؤال را در‌نظر بگیریم. برای مثال، توزیع پارامترهای سؤال مطلوب باید چگونه باشد؟ سؤالات موجود در خزانه‌ی سؤال CAT باید چه صفاتی داشته‌باشند؟. از طرف دیگر، پرسش‌هایی از قبیل؛ چه چیزی باعث می‌شود که اندازه‌ی خزانه‌ی سؤال کافی باشد یا به عبارتی به چند سؤال در خزانه نیاز داریم؟، نیز باید درنظر گرفته‌شود. بنابراین، به‌طور خلاصه، زمانی‌که یک خزانه‌ی سؤال بهینه طراحی می‌شود، باید حداقل سه عنصر اساسی درنظر‌گرفته‌شود، یعنی، ویژگی‌های آماری، ویژگی‌های غیر آماری و اندازه‌ی خزانه‌ی سؤال. ویژگی‌های آماری شامل پارامترهای سؤال می‌باشند، ویژگی‌های غیر آماری شامل ویژگی‌های محتوایی، توزیع کلید و مهارت‌های شناختی و غیره می‌باشند (هی و ریکیسی، ۲۰۱۰).
از آنجا که پژوهش‌ها و مطالعات انجام گرفته در این حوزه، هیچ یک به طور جامع به بررسی تمام مولفه‌ها و مفروضاتی که بر عملکرد CAT تاثیر می‌گذارد، نپرداختند. و هر یک تنها به مولفه‌ای از CAT برای طراحی خرانه سؤال توجه کردند، جای خالی مطالعه‌ا‌ی که بتواند به همه‌ی مولفه‌های CAT توجه کند و همچنین الگویی مناسبی برای خزانه‌ی سؤال طراحی کند، در ادبیات مربوط به سنجش انطباقی کامپیوتری (CAT) به چشم می‌خورد. در پژوهش‌های مربوط به رویکرد اول، خزانه‌های سؤال از خزانه‌های موجود طراحی می‌شوند و بنابراین هدف اولیه‌ی طراحی خزانه‌ی سؤال را زیر سؤال می‌برد. در رویکرد دوم، مولفه‌های امنیتی CAT برای وارد شدن به شبیه‌سازی با چالش‌هایی روبرو هستند، از این‌رو، کمتر در پژوهش‌های مرتبط با این رویکرد به این مولفه‌ها توجه شده است. همچنین کاربرد این رویکرد در مدل‌های دو و سه پارامتری نیز در پژوهش‌های اندکی انجام شده و یا در پژوهش‌های اخیری بوده است که هنوز بر روی عملکرد خزانه‌های شبیه‌سازی شده مطالعه‌ای صورت نگرفته است. ضرورت تلفیق مزیت‌های این دو رویکرد، در تحقیقات مربوط به طراحی خزانه‌ی سؤال بهینه در پژوهش‌های پیشین هم خاطر نشان شده است (گو و ریکیسی، ۲۰۰۷؛ هی و ریکیسی، ۲۰۱۰)، امّا، تا به حال چنین پژوهشی در ادبیات مربوط به خزانه‌ی سؤال صورت نگرفته است. از این‌رو پژوهش حاضر قصد دارد تا از طریق ایجاد مطالعه‌ای عملیاتی و تجربی به همراه مطالعه‌ی شبیه‌سازی‌شده و سازمان یافته‌ از کلیّه‌ی این مولفه‌ها با کنترل و دستکاری مولفه‌های دیگر به ساخت الگویی بهینه برای طراحی خزانه‌ی سؤال CAT، بپردازد، تا بتواند کارکرد سنجش‌های انطباقی را بهبود بخشد. روش شبیه‌سازی در این مطالعه روش مونت کارلو است که به همراه برنامه‌نویسی ریاضی اعداد صحیح به روش WDM برای وارد کردن ویژگی‌های محتوایی، الگوی بهینه طراحی می‌شود. در این پژوهش، سعی بر این است که، از مزایای رویکرد برنامه‌نویسی ریاضی در غنی‌سازی رویکرد اکتشافی ریکیسی استفاده شود، ولی اساس و زیربنای شبیه‌سازی بر رویکرد اکتشافی ریکیسی (۲۰۰۳) و تعمیم آن به مدل‌های دو و سه پارامتری، بنا شده است.
اهمیت و ضرورت مسئله
خزانه‌ی سؤال نقش با اهمیتی در سنجش انطباقی کامپیوتری (CAT) دارد (گو، ریکیسی، ۲۰۰۷). مشخصات خزانه سؤال به منظور بهبود عملکرد CAT بسیار مهم می‌باشند. نوع طراحی خزانه سؤال بر عملکرد CAT تاثیر می‌گذارد (ریکیسی، ۲۰۱۰). یکی از مباحثی که اغلب در طراحی خزانه‌ی سؤال نادیده گرفته می‌شود، این است که چگونه یک خزانه‌ی سؤال به یک روش تجربی و روش نظامدارتری طراحی و گسترش یابد، و به عبارتی ایجاد طرح نظامداری که مطالب اصلی ترکیب بهینه‌ای از سؤالات را با مشخصه‌ های روان‌سنجی و ویژگی‌های محتوایی مورد نظر تامین کند، به چشم نمی‌خورد. طرحی که به عنوان یک نتیجه و الگوی طراحی خزانه سؤال بتواند به طراحان سؤال کمک کند که نه تنها در نوشتن سؤالات به شکل (چند گزینه ای، پاسخ باز و غیره) آنها و پوشش محتوایی آن توجه کنند، بلکه به مشخصه‌ های روان سنجی مطلوب سؤالات نیز توجه کنند. در این میان طرحی بهینه است که شامل سؤالات مناسبی برای هر کدام از آزمون‌های مجزای CAT باشد و ما را قادر سازد تا به سطح مطلوبی از دقت برسیم. همچنین مهمترین عاملی که یک الگوی طراحی سؤال را بهینه می‌کند این است که شامل سؤالاتی باشد که به خوبی متعادل شده باشند، به طوری‌که استفاده بهینه‌ای از سؤال شود و هزینه‌ی طراحی سؤال را به حداقل برساند (گو و ریکیسی، ۲۰۰۷).
فرایند نوشتن سؤالات معمولاً از طریق مشخصاتی که به طور مناسبی برای آزمون تعیین می‌شود، آموزش داده ‌می‌شود. به طوری‌که صفات محتوایی و توزیع‌شان را معین می‌کند. تا حد لزوم شرایط صفات آماری از قبیل دامنه دشواری و ضریب تشخیص را می‌توان مشخص کرد، امّا اغلب بسیار دشوار است که به سادگی به این سطح دشواری و ضریب تشخیص مشخص‌شده برسیم، زیرا مقادیر صفات آماری برای تک تک سؤالات به آسانی پیش‌بینی ‌نمی‌شود. با ‌این‌وجود در سطح خزانه سؤال، ویژگی‌های آماری الگوی ثابتی از همبستگی با صفات محتوایی نشان می‌دهند. اگر این الگوها استفاده شوند، تلاش‌هایی که برای نوشتن سؤال صرف می‌شود به حداقل می‌رسد. به‌ واسطه‌ی مدل یابی دقیقی که از شیوه CAT صورت می‌‌گیرد، مشخصات آزمون برای خزانه سؤال می‌تواند با شبیه‌سازی کامپیوتری ایجاد شود تا تعداد سؤالات مورد نیاز به همراه صفات ویژه و مشخصات روانسنجی آنها قابلیت پیش‌بینی^[۶۸] پیدا کند (وندر لیندن، ۱۹۹۹؛ ریکیسی، ۲۰۰۳).
بنابراین، توصیف شیوه‌هایی برای طراحی خزانه‌های سؤال برای آزمون‌های انطباقی کامپیوتری و بررسی این‌که آیا استفاده از این شیوه‌های طراحی خزانه سؤال کارا می‌باشند و مزیت‌های CAT را از بین نمی‌برند، همواره یکی از اهداف مهم در مطالعات مربوط به خزانه سؤال‌ بوده ‌است. از این‌رو شیوه‌هایی مورد نیاز است که شبیه‌سازی کاملی برای CAT ایجاد کند، تا شامل مواردی مانند تعادل محتوایی، کنترل مواجهه‌ بیش از حد سؤالات و روش انتخاب سؤال باشد (ریکیسی، ۲۰۱۰).

مقاومت الکتریکی (nΩcm)

۶۴

۲-۳- انجام محاسبات لازم
۲-۳-۱- محاسبه نرخ براده‌برداری و نرخ سایش ابزار
نرخ براده‌برداری حجمی از قطعه‌کار می‌باشد که در واحد زمان از قطعه‌کار برداشته می‌شود و نرخ سایش ابزار حجم برداشته شده از ابزار در واحد زمان است.
برای اندازه‌گیری نرخ براده‌برداری و نرخ سایش ابزار، قطعه‌کار و ابزار قبل و بعد از هر تست کاملاً تمیز و پلیسه‌گیری شده، سپس با ترازوی دیجیتال Radwag‐WTB با دقت mg1 وزن می‌شوند. این ترازو در شکل (۲-۱۴) نشان داده شده است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شکل ۲-۱۴- ترازوی دیجیتالی Radwag‐WTB.
روابط (۲-۱) و (۲-۲) نحوه محاسبه نرخ براده‌برداری^[۴۱] و نرخ سایش ابزار^[۴۲] را نشان می دهند.
(۲-۱)
(۲-۲)
۲-۳-۲- اندازه‌گیری زبری سطح
بعد از عملیات ماشینکاری، زبری سطح ماشینکاری شده توسط دستگاه زبری سنج Mahr perthometer M2 (شکل ۲-۱۵)، با طول off CUT استاندارد ۸/۰ و حرکت پراب به طول mm12 روی نمونه، اندازه‌گیری می‌شود. در این مطالعه، Ra به‌عنوان معیار زبری سطح در نظر گرفته شده و برای افزایش دقت، زبری هر سوراخ در پنج امتداد مختلف اندازه‌گیری شده و میانگین این زبری‌ها به‌عنوان زبری سطح نهایی در نظر گرفته شده است.
شکل ۲-۱۵- زبری سنج Mahr perthometer M2.
۲-۳-۳- ضبط شکل موج ولتاژ در حین ماشینکاری
تحلیل شکل موج ولتاژ و جریان در فرایند ماشینکاری تخلیه الکتریکی می‌تواند شرایط گپ ماشینکاری و پایداری فرایند را به تصویر کشیده و در تحلیل چگونگی انجام این فرایند بسیار مفید باشد. دستیابی به میزان جرقه‌های مطلوب، درصد پالس‌های آرک، اتصال کوتاه و زمان تاخیر جرقه نیز، با تحلیل شکل پالس امکان‌پذیر است. در این مطالعه، برای نمایش و ذخیره کردن شکل موج ولتاژ در حین ماشینکاری، از یک دستگاه اسیلوسکوپ دیجیتال مدل۱۰۵۲U - GDSاستفاده شده است (شکل ۲-۱۶).

شکل ۲-۱۶- اسیلوسکوپ دیجیتالی ۱۰۵۲U –GDS.
۲-۴- انجام آزمایش
در این تحقیق برای انجام هر تست یک الکترود ابزار بکار رفته است و زمان انجام هر کدام از آزمایشات ثابت و ۳۵ دقیقه در نظرگرفته شده است. با توجه به احتمال وقوع خطا در آزمایشات، هر آزمایش سه مرتبه انجام شده است. برای بررسی عملیات سوراخکاری با فرایند ماشینکاری تخلیه الکتریکی نیمه‌ خشک در این مطالعه، پنج مرحله مختلف آزمایش در نظر گرفته شده است.
با توجه به طراحی آزمایش انجام شده به‌روش تاگوچی، در مرحله اول آزمایش‌ها تاثیر سرعت دورانی ابزار (N)، نرخ جریان آب ورودی (F)، فشار هوای ورودی (P) و انرژی تخلیه (E)، بر مشخصات خروجی فرایند ماشینکاری تخلیه الکتریکی نیمه‌ خشک (نرخ براده‌برداری، نرخ سایش ابزار و زبری سطح) بررسی شده است که شرایط انجام آزمایش‌ها مطابق جداول (۲-۵) و (۲-۶) است:
جدول ۲-۵- پارامترهای ثابت مرحله اول آزمایش‌ها.

مقدار

پارامتر

قطبیت

منفی

سیستم

ایزوپالس

ولتاژ

v80

زمان خاموشی پالس

µs1