• • تبدیل شدن به یک سازمان هوشمند و دانش محور در تراز جهانی، متعالی و سرآمد

• • تولید و نگهداشت دارائی های دانشی سازمان و توسعه و غنی سازی آنها

• • • • کسب رهبری بازار کشور برای عرضه فناوری و پژوهش از طریق مدیریت دانش

    (( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

• • ارتقای انعطاف پذیری فرآیندهای کسب و کار سازمان برای کنش پذیری سریع و پاسخگویی به ملزومات محیطی(کارکنان،رقبا،مشتریان،مراجع قانون گذار ذیربط و …)

• • شناسایی منابع و راهکارهای تولید دانش سازمان

• • غنی سازی دانش آشکار و تبدیل دانش های ضمنی به دانش آشکار

• • دستیابی به مزیت های رقابتی در پژوهش و فناوری در چارچوب سازمان دانش محور

• • زمینه سازی برای تسهیم دانش و تبدیل آن به توانمندی های محوری شرکت

• • ایجاد نظام پویا و گسترده در سطح سازمان برای شناسایی و مستندسازی دانش های موجود

• • تشویق و ترغیب نیروی انسانی شاغل در سطح سازمان برای مشارکت در امر مدیریت دانش

• • بهبود قابلیت ها و توانمندی های کارکنان از طریق تشویق به یادگیری فردی و سازمانی

• • توسعه مستندسازی و ثبت دانش سازمان در قالب خلاقیت و تولید فن آوری

• • توسعه فرهنگ تعاون در امر مدیریت دانش به منظور استقرار نظام مدیریت دانش

• • تهیه و توزیع منابع علمی-کاربردی مرتبط با مدیریت دانش

• • برگزاری دوره های آموزشی برای ارتقای مهارت های یادگیری مسئولان و کارشناسان و آشنایی با فرآیندهای مدیریت دانش

• • تهیه و بکارگیری بسته نرم افزاری مدیریت دانش

۲-۱۰ نیاز به مدیریت دانش
ایده خلاق نتیجه تلفیق و ترکیب دانش گذشته در شکل و قالبی نو است و نوآوری عبارت است از توسعه ایده های خلاق و کاربردی نمودن آنها، بنابراین توسعه خلاقیت و نوآوری سازمانی نیازمند مدیریت کارآمد و اثربخش است .
هرسازمانی گنجینه ای عظیم از دانش است که اغلب به دلیل اینکه بخش اعظمی از این دانش به صورت نهان است، مورد بی توجهی قرار می گیرد و این سرمایه ارزشمند سازمانی که می تواند موجب گسترش، خلاقیت و نوآوری در سازمان شود، نادیده گرفته می شود .
در شرایط رقابت جهانی حاکم بر عرصه صنعت و خدمات و حتی حوزه های کلان اجتماعی دسترسی به موقع و سریع به دانش معتبر و موثق، یک مزیت رقابتی برای سازمان ها است و برای ایجاد این مزیت، بهترین کار، به کارگیری مدیریت دانش فراگیر در سازمان هااست .
۲-۱۱ روش های مدیریت دانش
فرانس بوتیلییر و کاتلین شیرر (۲۰۰۲) مطالعه عملی در مورد ۱۲ سازمان (۶ سازمان خصوصی و ۶سازمان دولتی) انجام دادند تا آنچه را که آنها روش‌های مدیریت دانش می‌نامیدند، مشخص سازد. نتیجه حاصله عبارت بود از:

• • تمرکز بر ارتباطات که گروه‌های همکار و محل‌های پرسش و پاسخ نامیده می‌شود.

• • تمرکز بر ذخیره و بازاریابی دانش که بانک‌های اطلاعاتی خبره و دانش نامیده می‌شود.

• • تمرکز بر اشاعه گزیده که آگاهی رسانی‌های اطلاعات و اخبار و یادگیری سازمانی نامیده می شود .

• • تمرکز بر عمل که همکاری مجازی نامیده می شود .

۲-۱۲ الزامات سیستم های مدیریت دانش
به طور کلی، سیستم های مدیریت دانش باید به همه افرادی کمک کند که در فرآیندهای ادراک، ارزیابی و سازماندهی کار مشارکت دارند. از جمله این افراد عبارتند از: کارکنان جدید سازمان مدیران، تحلیلگران سیستم، مشتریان و تهیه کنندگان مواد اولیه که در فرایندهای کاری کل سازمان مشارکت می کنند. با توجه به این مبحث، الزامات سیستم های مدیریت دانش عبارتند از:
۱ـ تأکید بر روی مفاهیم: سیستم مدیریت دانش باید مفاهیمی را تعریف کند که برای توصیف و تحلیل سازمان مورد نیاز است. مفاهیمی از قبیل: استراتژی سازمان، واحد سازمانی، فرایند کسب و کار و… باید توجه داشت که مفاهیم سازمانی جدای از یکدیگر قابل تعریف نیستند. بر خلاف سیستم های اطلاعاتی سنتی، سیستم های مدیریت دانش باید اجازه دهند سؤالاتی درباره مفاهیم سازمانی پرسیده شود. سؤالاتی مانند: فرایند کاری چیست ؟ مفاهیمی که فرایندهای کاری جدید را تعریف می کنند، کدامند ؟ مفاهیم سازمانی مربوط به استراتژی رهبری هزینه، کدامند ؟
۲ـ استفاده مجدد از دانش موجود: اگرچه اصطلاح واحدی برای توصیف دانش سازمانی وجود ندارد، اما تعدادی مفاهیم دقیق و مستند در این رابطه وجود دارند. یک سیستم مدیریت دانش باید یک مجموعه کامل از دانش موجود را ایجاد کند. این کار دلایل گوناگونی دارد از جمله: استفاده مجدد از دانش نه تنها به لحاظ اقتصادی کار مفیدی است بلکه این کار می تواند به بهبود کیفیت محتوای سیستم مدیریت دانش نیز کمک کند و علاوه بر این، انجام چنین کاری، باعث بهبود ارتباط بین افراد می شود.
۳ـ مدیریت دانایی امری پایان ناپذیر: ممکن است مدیران دانش مدار احساس کنند که اگر آنها تنها می توانستند دانش موجود در سازمان خود را تحت نظارت درآورند، کار خود را با اثربخشی انجام می دهند. فناوری جدید، رویکردهای مدیریتی نو و اهمیت مشتری همیشه باید در مدیریت دانش مدنظر قرار گیرند. شرکتها راهبردها، ساختارهای سازمانی و کالا و خدمـــــات خود را تغییر میدهند و به تغییر مداوم این عوامل براساس نیازهای محیطی تاکید دارند. مدیران جدید، نیازمند دانش جدید هستند. (صیف و کرمی،۱۳۸۲)
۴ـ حمایت از دیدگاه های مختلف: یک سیستم مدیریت دانش باید به منظور حمایت از استفاده کنندگان مختلف دانش و به دلیل وجود کارهای گوناگون در سازمان، دیدگاه های مختلفی را ارائه دهد که در مورد دانش از طریق سیستم مدیریت دانش ذخیره می شود.
۵ـ یکپارچه سازی دانش با اطلاعات: در سیستم های مدیریت دانش تأکید به روی دانش است نه اطلاعات. اما نه به این مفهوم که باید نسبت به اطلاعات کاملاً بی توجه بود. این موضوع به دو دلیل صورت می گیرد: اول اینکه، تمایز قایل شدن بین دانش و اطلاعات، که آن نیز به قضاوت ذهنی ما بستگی دارد و دوم اینکه؛ دانش ارزش اطلاعات را بالا می برد و در مقابل اطلاعات باعث افزایش ارزش دانش می شود.
۶ـ حمایت از آگاهی افراد نسبت به دانش سازمان: به منظور افزایش یادگیری سازمانی، سیستم مدیریت دانش باید به انتشار دانش بینجامد. برای این منظور سیستم باید امکاناتی را فراهم کند که افراد به راحتی به اطلاعات و دانش دستیابی پیدا کنند ونیز به راحتی بتوانند آن را در اختیار افراد دیگر قرار دهند.
۲-۱۳ مزایای مدیریت دانش
دنهام هشت مزایای خاص مدیریت دانش را شناسایی می کند :

1. 1. جلوگیری از افت دانش : سازمان را قادر می سازد تا تخصص فنی حیاتی خود را حفظ کرده، از افت دانش حیاتی که از بازنشستگی، کوچک سازی، یا اخراج کارکنان و تغییرات ساخت حافظه انسانی ناشی می شود، جلوگیری کند.

۲- بهبود تصمیم گیری : نوع و کیفیت دانش مورد نیاز را برای تصمیم گیریهای اثربخش شناسایی می کند و دسترسی به آن دانش را تسهیل می بخشد. در نتیجه تصمیمات سریعتر و بهتری می تواند در سطوح پایینتر سازمانی اخذ شود .
۳- انعطاف پذیری و انطباق : به کارکنان اجازه می دهد تا درک بهتری از کار خود به عمل آورده، راه حلهای نوآور مطرح کنند، با سرپرستی مستقیم کمتر کار کنند و کمتر نیاز به مداخلات داشته باشند درنتیجه کارکنان می توانند در موقعیتهای چند وظیفه ای فعال باشند و سازمان می تواند روحیه کارکنان را بالا ببرد .

توجه شود در همین فرض اگر خریدار عادی مودای شهادت را انکار یا تکذیب کند و علیه دارنده سند رسمی ادعا و شکایتی نکند آیا لا محاله سند رسمی مرقوم باطل است؟ قطعاً هیچ کسی چنین عقیدهای را نمیپذیرد و سند رسمی را در چنین فروضی باطل نمیداند.
بنابراین اگر تعارض ادله باشد؛ دلیل مقدم مساوی، مودای دلیل مؤخر مساوی را در محدوده و تا حد مودای خود و تا حد تعارض را بیاعتبار میکند و از دلیلیت میاندازد. بنابراین؛ اگر تعارض شهادت با سندرسمی باشد، حتی بدون ادعا و اعتراض و شکایت خریدار عادی(ذینفع شهادت) و حتی علیرغم میل او و با وجود مخالفت او باید سند را باطل دانست و حکم به اعلام بطلانش را صادر کرد.!!

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

درحالیکه در عمل نیز ملاحظه میشود سند رسمی مؤخر ابطال میگردد نه اعلام بطلان، سند، باطله اعلام نمیگردد، بلکه سند صحیح و نافذ، ابطال میگردد، درحالیکه اگر تعارض دو دلیل بود، معامله رسمی مؤخر و هر معامله موخری باطله بود و باید باطله بودنش به صرف اتیان و اداء شهادت اعلام گردد.
۱۰-۲- خلط و اشتباه در ماده ۲۲ ق.ث
میفرمایند؛ «ثبت انتقال ملک» «پس از» «انتقال ملک» را «ترسیم کرده است»^[۴۸] و مراد آن مرحوم این است که وقوع و ثبوت قبل از ثبت انتقال در دفتر املاک است و این را دلیل و قرینه بر صحت اثباتی بودن، گرفته است.
جای بسی تعجب و شگفتی است عبارت ماده ۲۲ نه تنها قرینه نیست و ترسیم نکرده است (عبارت ترسیم؛ مؤید احتیاط است در نظر مؤلف، یعنی به نوعی احساس میشود که وقوع قبلاً محقق شده است) بلکه حقاً و دقیقاً چنین است؛ و اساساً عبارت مرقوم برای همین منظور است و صریح در این برداشت است بله نقل و انتقال قبل از ثبت انتقال در دفتر املاک واقع شده است ولکن علیرغم تذکر به این امر نتیجه مورد نظر استاد را نمیدهد؛ چرا که با کمال تأسف متوجه نشدهاند که دفتر املاک، دفتر ثبت سند نیست و ثبت انتقال در دفتر املاک مناط نیست تا وقوع قبل و بعد و همراه آن مؤثر درمقام باشد. دفتر ثبت سند غیر از دفترثبت ملک است، سند باید در دفتر اسناد به ثبت برسد، منظور ازثبوت و اثبات توأم با ثبت وضمن وهمراه با سند؛ ثبت دفتر اسناد و سند رسمی تنظیمی دفتر خانه است نه ثبت سند در دفتر املاک، عبارت مورد نظر مؤلف در ماده ۲۲ قبلاً تشریح شده است.
مراد از ثبت انتقال ملک پس از انتقال در دفتر املاک؛ یا توجه به سند رسمی نقل در نقل ملک در جریان ثبت(قبل از ورود ملک به دفتر املاک) است که چگونه مورد ترتیب اثر قرار گیرد و یا ثبت خلاصه معاملات در املاک ثبت شده است که تکلیف اداری و اخبار به وقوع معامله واقع در دفتر اسناد رسمی، در ذیل ثبت ملک در دفتر املاک است. و این هر دوهیچ نقشی درثبوتی و اثباتی دانستن سند رسمی و دفتر اسناد یا وقوع یا تحقق قبلی و بیرونی ثبوت قبل از تنظیم سند ندارد. لذا استناد به ماده مرقوم از این حیث فقط دال بر خلط و اشتباه است ولا غیر.
۱۱-۲- وصف «کامل» در ماده ۷۲ ق.ث، مفهوم و اعتبار ندارد
احتجاج مرحوم دکتر شهیدی به وصف«کامل» درماده ۷۲ ق.ث. صحیح نمیباشد؛ چرا که ماده مرقوم اساساً در مقام بیان لازم الاجراء بودن سند و اعتبار آن علیه طرفین و ثالث است و از طرف دیگر در علم اصول ثابت شده است که وصف مفهوم معتبرندارد و در ماده ۷۲ مرقوم نیز «کامل» قید احترازی نمیباشد. مضافاً اینکه سند عادی برای اعتبار علیه ثالث وضع نشده است تا اعتبار کامل یا ناقص داشته باشد.
۱۲-۲- «مستقلاً» در ماده ۹۳ ، در مقام بیان چیست؟
مستقلاً در ماده ۹۳ نیز ناصحیح است و کافی است، تمامی مفهوم مخالف را در نظر آورید و ضمناً دو گونه مفهوم مخالف دارد؛ «کلیه اسناد رسمی راجع به معاملات املاک ثبت نشده مستقلاً و بدون مراجعه به محاکم لازم الاجرا نیست» و مفهوم مخالف دوم؛ «کلیه اسناد غیر رسمی راجع به معاملات املاک ثبت شده غیر مستقلا و با مراجعه به محاکم لازم الاجراست» هر دو وجه مفهوم مخالف ماده ۹۳ بدین شکل و بدین اطلاق قابل قبول نیست و علت این است که اساساً ماده ۹۳ در مقام بیان «لازم الاجرا بودن سندرسمی نقل ملک ثبتشده» بوده است و در مقام بیان اعتبار و رسمیت سند غیر رسمی نبوده است کمااینکه ماده ۹۳ در فصل «اجرای مفاد اسناد رسمی» است نه در فصل آثار ثبت سند. بعلاوه اعتبار و حدود اعتبار سند غیر رسمی اختصاصاً و نصاً موضوع مواد خاص ق.م. است و ق.ث در صدد بیان آن نبوده و نیست و نمیتوان چنین نتیجهای را به آن نسبت داد.
۱۳-۲- استناد به ماده ۱۰۶ ق.ث^[۴۹] نیز صحیح نمیباشد
هردو وجه (اخذ سند مالکیت بنام مورث یا وارث با علم یا بی علم وارث) مربوط به و در پی ثبت ملک در دفتر املاک است و هیچ یک شامل معاملات بعد از ثبت ملک در دفتر املاک نمی باشد. متأسفانه این آثار و نتایج و اینگونه تفسیر ناشی از تجزیه مواد قانون ثبت و جزیرهای تلقی کردن آن و عدم احاطه و اشراف به حقوق ثبت است.
جرم ماده ۱۰۶ ق.ث. جرم ثبت ملک و اخذ سند مالکیت بدون مالکیت است و هیچ دلالتی بر امکان انتقال عادی پس از ثبت ملک ندارد.
۱۴-۲- ماده ۱۲۹۱ ق.م. عام لاحق است و خاص سابق را نسخ نمیکند
استناد به ماده ۱۲۹۱ ق.م. با توجه به مؤخر بودن بر ق.ث و عام بودن (عام لاحق) صحیح نخواهد بود و موجب نسخ خاص مقدم نمی باشد.
۱۵-۲- موارد و قوانین خاص، استثناء قانونی است
استناد به مواد خاص در قوانین پراکنده سالهای اخیر هرچند فی نفسه استثنای قانون است ولی هیچ یک دلالت ندارد که صرف سند عادی مستند اقدام و دلیل مقبول است چرا که درتمامی آنها پذیرش مفاد و محتوای سند عادی را عموما به هیئتی سپرده و هیئت با توجه به جمیع جهات و عوامل و قرائن و امارات قطع برصحت مفاد مینماید و مضافاً هیچ یک دلالتی بر نسخ خاص ماده ۴۸ ندارند و نکته دیگر اینکه همین قوانین پراکنده نشانه تذبذب مقنن بین این دوسند و سردرگمی خود و ابهام و اجمال نزدسایرین است.
مضافاً اینکه استناد به مواد۱۴ ق. اراضی شهری و۱۳ ق زمین شهری اساساً بیوجه است، انتقال عادی و رسمی اراضی دولتی موضوع این دو ماده، هر دو غیر ممکن و ناصحیح است و علت جرم دانستنش به واسطه عدم انتقال و کلاه برداری ناشی از آن است نه اینکه انتقال صحیح و قابل تحقق و مجازات برای جلوگیری از آن است. کما اینکه اگر حتی این دو ماده نبود یا نباشد نیز نقل و انتقال اراضی موات یا اراضی دولتی توسط اشخاص باطل و بلااثر است و نمیتواند صحیح و نافذ باشد.
۱۶-۲- قابلیت استناد علیه ثالث غیر از نسبی بودن قرارداد است؟!
مؤلف در آثار فروش غیر منقول ثبت شده بدون تنظیم سند رسمی قائل است که قابلیت استناد معامله عادی علیه ثالث غیر از نسبی بودن قرارداد است. و این نیز عجیب است کما اینکه جلوتر گفتیم تاریخ و مفاد سند عادی را نیز به صرف عادی بودنش غیر قابل استناد علیه ثالث نمیدانست و ناشی از اصل نسبی بودن قراردادها میداند و در آنجا پاسخ داده شد و اکنون میگوییم قابلیت استناد، یا برای الزام ثالث و معتبر دانستن وی است یا بعنوان پدیده حقوقی و اجتماعی برای دعوی نداشتن و اعتماد بدان است و این وجه نیز قبلاً بیان شده است،اعتماد عمومی بر سند از باب لزوم بقای سوق و مبتنی برحمل فعل مسلم بر صحت است نه به اقتضاء قابلیت استناد و عجیب است که مؤلف میفرماید تأثیر قرارداد نسبت به ثالث و قابلیت استناد علیه ثالث دو مفهوم حقوقی کاملاً مجزا است^[۵۰] در حالی که علیه ثالثی که اثباتاً و نفیاً حق و تکلیفی در مقابل سند برایش متصور نیست سخن از قابلیت استناد علیه او بی معنی است.
۱۷-۲- حصر آثار سند مالکیت و سند رسمی، تناقض لابدی اثباتی دانستن است؟!
سند رسمی و ثبت ملک وسیله معرفی مالک و وسیله انتفاع از آثار مالکیت معرفی شده است^[۵۱] حصر آثار صحیح نیست و مستند قانونی ندارد و علت این حصر در نظر مؤلف از آن جهت است که آن را صرفاً اثباتی دانسته ولا محاله باید آثاری احصاء نماید، در حالی که نمیتوان بر آثار ثبوتی سند و لازمه ثبوتی دانستن سند و آثار ناشی از ثبت ملک چشم پوشید و کافی بود اندکی در نظرخود تردید میکرد ومواد مختلف قانون را دقتی میفرمود و تفسیر صحیح ارائه میکرد تا دچار این تناقضات نشود. مضافاً صرفاً اثباتی دانستن مستلزم عدم دلالت دیگر است لذا سند مرقوم هیچ سندیت دیگری نخواهد داشت و هیچ دلالتی برهیچ مسند دیگری نیزنخواهد داشت لذا، اقدام دادگاهها در مواردی که سندی را دلیل امر دیگری (صوری – فرار از دین، اعسار و تمکن – محرومیت از بعض حقوق، مستحق بودن بر بعض حقوق و …) میدانند و یا مفاد و محتوا و ثبوت دیگری بدان میدهند مثل وکالت بلاعزلی که بیع تلقی میکنند یا بیع را صلح محاباتی و هبه میدانند یا هبه ای را بیع میدانند یا بیع شرطی را رهنی میدانند یا وصیت و وقفی را دال بر امر دیگری میدانند بنابه این نظریه باطل و ناصحیح است، اگر سند نماینده ثبوت است نه دلیل ثبوت هیچ ثبوت مغایری قابل انتساب نخواهد بود و اصل بر عدم وجود ثبوت است و اگر کسی مدعی عدم وجود ثبوت باشد گفته او مطابق اصل است و مدعی ثبوت باید دلیل آورد. و متقابلاً وقتی اصل بر عدم ثبوت است امکان انتساب هر ثبوتی نیز موجود است. و بعلاوه میتوان ادعا کرد هیچ ثبوتی نبوده و صوری است و این ادعا باید مسموع باشد و متأسفانه از ظاهر سند هیچ کمکی به صاحب آن نمیشود و هیچ استفادهای نمیتواند کند وهر ثبوتی موافق یا مخالف، به نفعش یا به ضررش را علی رغم داشتن سند رسمی باید او به اثبات رساند و با دلیلی غیر از سندش اثبات کند!!
کافی است کسی ادعایی مخالف ثبوت کند و صاحب سند نتواند به دلیلی غیر از سند تمسک کند و نتواند اثبات کند، سند او محکوم به بطلان است و کارایی نخواهد داشت و لذا صرف ادعایی؛ سند رسمی را از اعتبار میاندازد. البته این آثار و نتایج چندان شور و افراطی و غیرقابل تحمل است که؛ هیچ شخصی و هیچ محکمهای آن را تاکنون نپذیرفته است، ولکن پذیرفتن آثار و نتایج نظریه اثباتی؛ در هرجایی که به نفعشان بوده، و نپذیرفتن آن در هرجایی که چنین نبوده، یا خیلی صریح مخالف اصول و قواعد است؛ سابقه دارد. و این سیاست یک بام و دو هوا جدید و عجیب نیست چندان که حتی در نظر خود مؤلف و در نظریهاش نیز بسیار اتفاق افتاده و گویی هیچ اهمیتی ندارد.
۱۸-۲- تاریخ سند عادی قابل استناد علیه ثالث نیست یا تاریخ اثبات نشده آن؟!
تاریخ سند عادی به خود سند عادی و به هیچ سند عادی دیگر؛ قابل اثبات علیه ثالث نیست، لکن نکته عجیب این است که؛ مؤلف به شرط اثبات به دلیل دیگر، آن را علیه ثالث معتبر و قابل استناد میداند گویی مقنن تاریخ اثبات نشده را قابل استناد ندانسته و تاریخ اثبات شده را غیر از تاریخ سند عادی میداند در حالی که اثبات تاریخ سند و معامله عادی به هر دلیلی که اثبات شود، تاریخ سند یا معامله عادی است و ذات و ماهیت آن را تغییر نخواهد داد.
۱۹-۲- وقوع دو سند رسمی معارض همزمان مستلزم تخلف و یکی ناصحیح است
امکان وقوع دو سند رسمی معارض در یک روز در دفترخانه و یکی توسط موکل و دیگری توسط وکیل؛ گرچه مثال است و فرض است لکن کسانی که چند بار به دفاتر اسناد رسمی مراجعهای داشتهاند به سادگی میفهمند که چنین چیزی ممکن نیست و بر فرض امکان و احتمال، امکان ندارد که هر دو صحیح باشد، بطور قطع و حتم یکی از آن دو متعقّب تخلفی (یا از موکل یا از وکیل یا از دفترخانه و یا از اداره ثبت) تنظیم شده است و در آن واحد نمیتواند هر دو صحیح و قانونی باشد.
۲۰-۲- تعارض عادی و رسمی ماده ۱۱۷ ق.ث، و رأی وحدت رویه شماره ۴۳ مورخه ۱۰/۸/۵۱
ماده ۱۱۷ ق.ث و رأی وحدت رویه شماره ۴۳ مورخه ۱۰/۸/۵۱ دیوانعالی کشور و رأی اصراری ۸/۱۰/۸۳٫ مرحوم استاد رأی مرقوم را فقط از بعد کیفری لازم الاتباع دانسته و نه از بعد حقوقی، فلذا سند عادی مقدم را قابل معارضه حقوقی با سند رسمی مؤخر میداند و فقط جرم کیفری محسوب نمیدانند و در پی تحلیل این رأی، رأی اصراری بعدی منطبق بر این رأی را نیز ناصحیح و از انطباق دیوان و متابعت بعدی رأی اصراری با رأی وحدت رویه اظهار تعجب مینماید.
نظریه عالمانه مرحوم دکتر علیآبادی دادستان وقت کشور در مقدمه رأی مطابق استدلال امروزی مرحوم دکتر شهیدی است ولکن دیوانعالی دقیقاً و صحیحاً آن را رد کرده و اینک تقریر استدلال مرحوم دکتر علی آبادی و رد و طرد آن که در رد نظریه اثباتی نیز قابل کاربرد است مضمون نظر و استدلال دادستان کل کشور چنین است:^[۵۲]
با امعان نظر در ماده ۱۱۷ ق.ث ۸ مسئله قابل توجه است.
اول؛ مقنن به مواد ۴۷ و۴۸ آگاه بوده و مع ذالک در سال ۱۳۱۲ «سند عادی» را به متن ۱۱۷ مصوب سال ۱۳۱۰ اضافه و اصلاح کرده است، فلذا عادی قابل تعارض با رسمی میباشد. دوم؛ تعریف ماده ۱۲۸۴ ق.م. از سند عادی شامل چنین اسنادی میباشد و دلیل محسوب میشود و دلیل اعم از آن است که ارائه کنندهاش به دادگاه به استناد آن محکوم شود یا حاکم( هرنوشته که به دادگاه ارائه شود دلیل است ولو دادگاه آن را رد کند و آورندهاش را محکوم کند) سوم؛ تعارض از باب تفاعل است و وقوع آن برای اعمال مجازات کفایت میکند و تضییع حق غیر ملاک و مناط نیست (انگیزه مجرمانه قابل مجازات است، نه خوف تضییع حق غیر و مسئله چهارم و بعد که کیفری است و مورد بحث در اینجا نیست.)
اکنون سؤال این است که چرا استدلال متین و حقوقی دادستان محترم مورد قبول هیئت عمومی دیوانعالی کشور واقع نشده و دیوان بعکس آن رأی داده است؟
اولاً؛ مسئله اول و دوم دادستان کاملاً صحیح است و افزودن سند عادی ۲ سال بعد، حاکی از فشار فزاینده اینگونه اسناد بوده و مقنن مجبور به قید و تصریح در قانون شده است.
ثانیاً، مسئله سوم استاد با رد نظریه توسط دیوان شاید به این جهت باشد که مفهوم ماده ۱۲۸۴ ق.م. شامل هر نوع نوشتهای نیست. بلکه نوشتهای دلیل است که اصولاً منع قانونی صریح ندارد یا ظاهراً مخالف نظم عمومی و اخلاق حسنه و قوانین آمره موجد حق نیست. اگر تعبیر دادستان صحیح باشد، نوشته حاکی از ازدواج مسلمه با برادر مسلم باید بدواً قبول شود و رسیدگی قضائی شود و سپس رد گردد. یا نوشتهای حاکی و متضمن الفاظ رکیک و فحش و ناسزا باید پذیرفته، رسیدگی و سپس رد و محکوم گردد یقیناً مراد از نوشته قابل استناد، چنین نوشتههایی نیست و منظور مقنن نوشتهای است که در بادی نظر و ظاهراً صحیح و امید به حاکم شدن استناد کنندهاش برود و الاّ، نوشتهای که به وضوح خلاف قانون یا منافی عفت و .. است پذیرش و رسیدگی و ترتیب اثر دادنش ای بسا جرم باشد و دادگاه نه تنها نمیتواند و نباید بپذیرد که از پذیرش و رسیدگی و صدور حکمش منع شده است. رسیدگی و صدور حکم فرع بر پذیرش دلیل و قبول آن به عنوان دلیل است در حالی که چنین نوشتههائی به وضوح خلاف قانون است و دلیل محسوب نمیشود و مقنن به پذیرش و رسیدگی کردنش، منع کرده نه به محکوم نکردنش.
سیاست قضائی ایجاب کرده است غیر منقول به ثبت برسد و اسناد نقل آن نیز اجباراً رسمی تنظیم شود، حتماً مصالحی در کار است، لذا دیوانعالی در راستای همان مصالح و سیاست قضائی گام برداشته و بین «بد» و «بدتر» گزینه «بد» را «انتخاب» کرده، اقل مراتب اینکه ظاهراً موافق علت تقنین و غرض مقنن و روح قانون رفتار کرده و اقدام او برای عموم نیز متضمن ضرر کمتر و متقابلاً اتقان بیشتر و متضمن راه اصولیتر و صحیحتر است.
مستفاد از رأی این است که هرچه بیشتر به سند رسمی روی آوریم و از سند عادی پرهیز کنیم. و آن بد و بدتر این بوده که؛ آیا علیرغم مواد قانون ثبت، سند عادی مقدم معارض را بپذیریم و به سند عادی اعتبار و صحت و نفوذ اعطاء کنیم و مردم را مجاز به تنظیم آن بدانیم و احیاناً و اتفاقاً و استثناءً اگر کسانی از این اصل سوء استفاده کردند و علیرغم انتقال عادی مجدداً و موخراً انتقال رسمی معارض دادند، آنان را با مجازات سنگین و کیفری ماده ۱۱۷ ق.ث ادب کنیم و به راه و به اصل بازگردانیم و اگر چند دارنده رسمی و ثالث با حسن نیتی، قربانی شدند و اندکی از اعتبار اسناد رسمی و اعتماد بر اقدامات دولتی و حاکمیتی کاسته شد در مقابل جواز عادی و تضمین آزادی ارادی و حکومت اراده و فردگرائی قابل اغماض است و مضارّ آن کمتر و منافعش بیشتر است. یا اینکه؛ تماماً بالعکس تلقی گردد، و اصل تنظیم سند عادی را منع کنیم و نپذیریم و اجبار به رسمی کنیم و موانع از سند رسمی بازگیریم و تسریع کنیم و ضمن تسهیل، تشویق کنیم و اعتبار آن را مطلق گیریم و بر ترتیب اثر دادنش در هر شرایط اصرار کنیم و از ضدّش به اطلاق و به جدّ اجتناب کنیم و اگر احیاناً و استثناً، بیخبری، به معامله و سند عادی فریفته و مال باخته گشت؛ به جرم آنکه خود کرده است یا جاهل مقصر یا قاصر است و تاوانِ کرده یا جهل خویش تحمل کرده، چشم بر او ببندیم و عذر خواهیم که چشم بر قانون بگشا و راه قانونی پیش گیر و نقل به ناقل رسمی و سند رسمی گزین کن که راه غیر قانونی و اقدام غیر منطبق بر قانون را نتیجهای جز این نیست و رو پس سر میخار!!
حقاً و حقیقتاً کدام بد و کدام بدتر است؟ عقل سلیم با ملاحظه جمیع جوانب کدامیک را ترجیح میدهد؟ تالی فاسد حقوقی و مضار اجتماعی و اقتصادی کدام کمتر است؟ یقیناً دیوانعالی کشور حجم پروندههای آن روز و پیش بینی کار در امروز را میدیده است و راه اقرب به ثواب و ابعد من الارتیاب را که طریق دوم باشد گزین کرده و موافق حقوق ثبت و مصالح اجتماع و منطبق بر سیاست قضائی اقدام کرده و رأی داده است، لذا رأی مرقوم و رأی اصراری متعقب آن نیز صحیح و قابل توجیه و مطابق حقوق و واقع و ضرورت اجتماع است.
۲۱-۲- اجرای اصل تأخر حادث در تعارض دو سند عادی، به زیان ثالث و علیه ثالث هر دو ممنوع است

شکل ۲-۱۲: مدل شناختی………………………………………………………………………………………………………………..۵۷
شکل۲-۱۳: مدل نظری تحقیق دنیسوم (۲۰۰۷)، فرنج (۱۹۷۵)، روبین (۲۰۰۸) …………………………………………………۹۴
شکل ۴-۱: مدل تحلیل عاملی تأییدی (مدل اندازه‌گیری) اولیه تحقیق قبل از اصلاح………………………………………….۱۱۵
شکل ۴-۲: مدل تحلیل عاملی تأییدی (مدل اندازه‌گیری) پس از یک مرحله اصلاح………………………………………….۱۱۶
شکل۴-۳: مدل تحلیل عاملی تأییدی (مدل اندازه‌گیری) پس از دو مرحله اصلاح (مدل نهایی برازش یافته)………………۱۱۷
شگل ۴-۴: مدل ساختاری تحقیق برای آزمون فرضیه ­ها ……………………………………………………………………………۱۱۸

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

شکل ۴-۵: مدل ساختاری تحقیق برای آزمون فرضیه ­ها…………………………………………………………………………….۱۱۹
شکل ۴-۶: مدل اصلاح‌شده تحقیق…………………………………………………………………………………………………….۱۲۳
فهرست ضمایم
عنوان صفحه
ضمیمه ۱: پرسش‌نامه ……………………………………………………………………………………………………………………..۱۳۷
ضمیمه ۲: تست نرمال بودن داده ­ها ……………………………………………………………………………………………………..۱۴۰
فصل اول
کلیات تحقیق
۱-۱٫ مقدمه
“جوّ"، “مشارکت” و “فرهنگ” از مقوله­ هایی هستند که طی چند دهه اخیر توجه صاحب‌نظرها و علاقه‌مندان به رفتار فردی، گروهی و سازمانی را به خود جلب کرده ­اند. سازمان­ها مانند اثر انگشتان آدمی بی‌همتا و یگانه هستند. هر سازمانی دارای جوّ سازمانی منحصر به خود است. جوّ سازمانی قابل دیدن و لمس کردن نیست، اما مانند هوای درون اتاق بر همه چیز اثرگذار است و از هر چیزی اثر می­پذیرد.
امروز جوّ سازمانی یکی از مفاهیم بسیار مهم در زمینه مدیریت است که با عناوین و راه های مختلف در منابع مربوط به رفتار سازمانی به آن اشاره می­ شود و چون با بعضی از عوامل مؤثر در اثربخشی سازمانی همچون فرهنگ سازمانی، روحیه، انگیزش کارکنان و نیز اثربخشی رفتاری مدیر ارتباط نزدیکی دارد، تشریح آن بسیار مهم است. مفهوم جوّ سازمانی بر این واقعیت دلالت دارد که رفتار انسان در سازمان فقط بر اثر تعامل با رویدادهای مستقیم و بی‌واسطه شکل نمی­گیرد، بلکه تحت تأثیر تعامل با نیروهای نامحسوس و ناپیدای سازمانی نیز قرار دارد. به‌طور کلی، جوّ سازمانی ادراکات افراد از جنبه­ های گوناگون محیط سازمان است.
جوّ سازمانی مجموعه ویژگی­هایی است که یک سازمان را توصیف کرده و آن را از دیگر سازمان­ها متمایز می­ کند، تقریباً در طول زمان پایدار است و رفتار افراد در سازمان را تحت تأثیر قرار می­دهد. می‌توان جوّ سازمانی را به بیانی ساده­تر این‌گونه تعریف کرد: جوّ سازمانی درک کارکنان از محیطی است که در آن مشغول به کار هستند.
جوّ سازمانی با عواملی همچون میزان تعارض، کیفیت زندگی کارکنان، تعهد سازمانی کارکنان، اثربخشی رفتاری مدیر، رفتار صادقانه مدیر و کارکنان رابطه دارد و بر کارکرد سازمان­ها مؤثر است. شکرکن در این‌باره می‌گوید: «امروزه جوّ سازمانی یکی از مفاهیم مهم در مدیریت است که به عناوین و طرق مختلف در منابع مربوط به رفتار سازمانی به آن اشاره می‌شود و تشریح آن به لحاظ اینکه ارتباط نزدیکی با بعضی از عوامل مؤثر در کارکرد و اثربخشی سازمان‌ها از قبیل فرهنگ‌ سازمانی، روحیه و انگیزش کارکنان دارد، بسیار مهم است.»
مشارکت کارکنان در تصمیم ­گیری­های سازمانی نه‌تنها در میزان رضایت، تغییر نگرش و روحیه کارکنان تأثیر بسزایی دارد، بلکه در اثربخشی، کارایی و موفقیت سازمان نیز مؤثر است. مشارکت کارکنان در تصمیم ­گیری­ها، در کارکرد سازمان­های دولتی که خود نقش سازنده منابع انسانی آینده جامعه را بر عهده دارند، می ­تواند تأثیر شگرفی داشته باشد.
در عصر اطلاعات، مدیریت اثربخش و موفقیت­آمیز سازمان­ها به عوامل گوناگونی بستگی دارد، از جمله: توانمندی گردانندگان آن‌ها در حل مسائل بدون ساختار، شکار فرصت­ها، استفاده مدبرانه از شایستگی­های سازمان و کسب برتری رقابتی از طریق تصمیم ­گیری‌های درست بستگی دارد. با تلفیق دانش، تخصص، مهارت و رویکرد افراد درگیر در فرایند تصمیم ­گیری و هم­افزایی حاصل از آن، کیفیت تصمیم‌ها بهبود می­یابد.
مشارکت دادن کارکنان سازمان در بیان نظر، تصمیم ­گیری و اجرای نظرهای آن‌ها، فضایی در سازمان به ­وجود می ­آورد که موجب توسعه نیروی انسانی می­ شود. امروز سازمان­ها برای ایجاد هر گونه توسعه­ اعم از فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی نخست به توسعه نیروی انسانی نیاز دارند.
در سازمانی که در سال هزاران پیشنهاد از طرف کارکنان و مشتریان ارائه شده، مورد بررسی کارشناسی قرار گرفته و درصدی از آن‌ها نیز اجرا می‌شود، این امر موجب توسعه خود­جوش کارکنان خواهد شد، زیرا برای انجام این فعالیت­ها به مطالعه، مشورت با متخصصین، مراجعه به استاد فنی سازمان، بررسی مکانیزم دستگاه­ها و‌… نیاز است که این امر موجب افزایش پیوسته اطلاعات و کیفیت نیروی انسانی شده و پایه­ های توسعه سازمان را محکم می‌کند. نظام پیشنهادها یکی از ابزارهای کارآمد در پرورش مغزها است.
«در آینده مزیت رقابتی پایدار بیشتر بر تکنولوژی­های نوین فرایند تولید متکی خواهد بود تا بر تکنولوژی تولید محصولات، صنایع نوین آینده بر"قدرت مغزی” انسان تکیه خواهند داشت.»
فرهنگ سازمانی مجموعه‌ای از معانی و ارزش‌های مشترک است که اعضای سازمان را به یکدیگر پیوند داده، نظام ارزشی حاکم بر سازمان را تشکیل می‌دهد و باعث تمایز یک سازمان از سازمانی دیگر می‌شود. فرهنگ سازمانی در واقع همان عاملی است که شیوه انجام امور را تعیین می‌کند، همچنین حال و هوایی است که هر تازه‌وارد به سازمان آن را حس می‌کند و آن‌قدر قوی است که ناخودآگاه در وجودش رخنه می‌کند و تفکر و رفتار سازمانی او را تشکیل می‌دهد. (کوئین، ۱۹۹۹، ص ۲۸)
مطالعات سات^[۱] بیان می‌کند که فرهنگ می‌تواند یک دارایی و سرمایه یا یک بدهی باشد. فرهنگ یک دارایی است، زیرا باورهای مشترک به سهولت و صرفه‌جویی ارتباطات منجر شده و تصمیم‌گیری را آسان می‌کند، همچنین به ایجاد نگرش هماهنگی و تعهد منجر می‌شود و در این صورت، عملکرد بهتر و اثربخش در سازمان را در پی دارد.
تحقق رویکرد مشارکتی، بنا‌بر مطالعات انجام‌شده، مستلزم شکل‌گیری یک فرهنگ قوی سازمانی است؛ فرهنگی در راستای ایجاد صمیمت میان همکاران، رفتار حمایتی مدیر، وجود محیطی آرام و…
بنابر آنچه گفته شد، می‌توان به این مهم پی‌برد که اگر جوّ سازمانی به‌صورت فرهنگ سازمانی شکل گیرد و تثبیت شود، می‌تواند از مشارکت کارکنان و مدیران در تصمیم‌گیری سازمانی (تصمیم ­گیری مشارکتی) حمایت کند که این مهم موجب توانمندسازی کارکنان، افزایش رضایت آنان و در نتیجه تلاش بیشتر آن‌ها در جهت اهداف سازمانی خواهد شد.
۱-۲٫ بیان مسئله
دنیای امروز، دنیای سازمان­ها است. در حقیقت، سازمان­ها رکن اصلی اجتماع کنونی را تشکیل می­ دهند. انسان­ها، گردانندگان اصلی سازمان­ها، به کالبد سازمان جان می­بخشند و تحقق هدف­ها را میسر می­سازند. امروز جوّ سازمانی یکی از مفاهیم بسیار مهم در زمینه مدیریت است که با عناوین و راه‌های مختلف، در منابع مربوط به رفتار سازمانی به آن اشاره می­ شود و چون با بعضی از عوامل موثر در اثربخشی سازمانی همچون فرهنگ سازمانی، روحیه، انگیزش کارکنان و نیز اثربخشی رفتاری مدیر ارتباط نزدیکی دارد، تشریح آن بسیار مهم است. مفهوم جوّ سازمانی بر این واقعیت دلالت دارد که رفتار انسان در سازمان فقط بر اثر تعامل با رویدادهای مستقیم و بی‌واسطه شکل نمی­گیرد، بلکه تحت تأثیر تعامل با نیروهای نامحسوس و ناپیدای سازمانی نیز قرار دارد. به‌طور کلی، جوّ سازمانی ادراکات افراد از جنبه­ های گوناگون محیط سازمان است. (مقیمی، ۱۳۸۵)
با توجه به اینکه امروز مهم­ترین ویژگی جهان رقابت، تغییر است، سازمان­ها ناچار هستند با تکیه بر افراد سازمان به‌عنوان مهم­ترین سرمایه ­سازمان، آن‌ها را به درک، فهم و ارائه دانسته­ها و ایده­های جدید و استفاده عملی از آن اید­ه­ها در پیشبرد مقاصد سازمان تشویق کنند و این فعالیت نیازمند این است که فرهنگ سازمانی به‌عنوان تشکیل‌دهنده شخصیت سازمان­ها، که رفتار کارکنان متأثر از آن است، فرهنگی مشارکتی و حامی فعالیت­های سازمان باشد. (بات^[۲]، ۲۰۰۲) در نگرش جدید نسبت به سازمان­ها، فرهنگ سازمانی جایگاه ویژه­ای دارد؛ در کنار توجه به سازمان به‌عنوان موجودیتی که دارای ساختار هدف­گرا، مجموعه وظایف سیستم­های اطلاعاتی، فرایند تصمیم ­گیری یا گروه ­های عضو است.
از آنجا که محیط و فرهنگ سازمان، تأثیر عمیقی بر تصمیم­های اکثریت اعضای یک سازمان می‌گذارد، پرداختن به مطالعه فرهنگ سازمانی و تأثیر آن بر تصمیم­های مشترک کارمندان از جمله مباحث مهمی است که در جهان امروز بخش عظیمی از وقت، بودجه و توجه صاحب‌نظرها را به خود اختصاص داده است. (رابینز^[۳]، ۲۰۰۵).
مشارکت دادن کارکنان سازمان در بیان نظر، تصمیم ­گیری و اجرای نظرات آن‌ها در سازمان، فضایی را به وجود می ­آورد که موجب توسعه نیروی انسانی می­ شود. امروز سازمان­ها برای ایجاد هر گونه توسعه اعم از فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی، نخست به توسعه نیروی انسانی نیاز دارند.
در سازمانی که در آن هر سال، هزاران پیشنهاد از طرف کارکنان و مشتریان ارائه شده، مورد بررسی کارشناسی قرار گرفته و درصدی از آنها نیز اجرا می‌شود، این امر موجب توسعه خود‌جوش کارکنان خواهد شد، زیرا برای انجام این فعالیت­ها به مطالعه، مشورت با متخصصین، مراجعه به استاد فنی سازمان، بررسی مکانیزم دستگاه­ها و… نیاز است که این امر موجب افزایش پیوسته اطلاعات و کیفیت نیروی انسانی شده و پایه­ های توسعه سازمان را محکم می‌کند.
تحقق رویکرد مشارکتی، بنابر مطالعات انجام‌شده مستلزم صمیمت میان همکاران، رفتار حمایتی مدیر، وجود محیطی آرام و… است که در مجموع جوّ سازمانی حاکم بر سازمانی مانند سازمان ایثارگران نیروی زمینی ارتش را تشکیل می‌دهد.
فرهنگ سازمان می‌تواند یکی از خطرناک­ترین وظایفی باشد که رودرروی سازمان است (شولز^[۴]، ۲۰۰۱ )، زیرا هر گونه تغییری در محیط (جوّ) سازمان باعث تغییر در فرهنگ سازمان می­ شود، بنابراین برای هر‌گونه تغییر در محیط سازمان، باید فرهنگ موجود با آن تغییر سازگار باشد.
سازمان ایثارگران نزاجا مانند دیگر سازمان­ها، دارای فرهنگ سازمانی خاصی است، همچنین مهم­ترین دلیل مشارکت کارکنان در سازمان، وجود فرهنگ مشارکتی در آن است، بنابراین تحقیق حاضر بر این موضوع متمرکز می‌شود که تأثیر فرهنگ و جوّ سازمانی را بر تصمیم ­گیری­های مشارکتی ارزیابی کند.
مدیران باید در یک سیستم جهانی،‌ تفاوت فرهنگ­ها را درک کرده و متناسب با آن فرهنگ کارکنان را به تصمیم مشترک دعوت کنند. بنابر مطالب گفته‌شده، می‌توان به این مهم پی برد که اگر جوّ و فرهنگ سازمانی از مشارکت کارکنان و مدیران در تصمیم ­گیری سازمانی (تصمیم‌گیری مشارکتی) حمایت کند، موجب توانمندسازی کارکنان، افزایش رضایت آنان و در نتیجه تلاش بیشتر آن‌ها در جهت اهداف سازمانی خواهد شد. مبنای این تحقیق، نظریه تلفیقی از مدل­های دنیسون^[۵] (۲۰۰۷)، فرنچ^[۶] (۱۹۷۵)و رویین^[۷] (۲۰۰۸) است که در آن روابط میان سازه­های الگوی تحقیق، یعنی جوّ سازمانی و فرهنگ سازمانی نسبت به تصمیم‌گیری مشارکتی بررسی می­ شود. پژوهشگر در این تحقیق در پی پاسخی برای بررسی تأثیر فرهنگ و جوّ سازمانی بر تصمیم ­گیری­های مشترک در بین کارکنان است. بنابراین پرسش اصلی این پژوهش را می­توان به این صورت بیان کرد:
- آیا جوّ سازمانی بر تصمیم ­گیری مشارکتی در سازمان ایثارگران نیروی زمینی ارتش تأثیر دارد؟
- آیا فرهنگ سازمانی بر تصمیم ­گیری مشارکتی در سازمان ایثارگران نیروی زمینی ارتش تأثیر دارد؟
۱-۳٫ ضرورت و اهمیت تحقیق
تأثیر تصمیم‌های مشارکتی بر کارکرد سازمان‌ها، تصمیم‌گیرندگان را مجاب کرد که نگاه ویژه‌ای به مشارکت‌ کارکنان در تصمیم‌گیری‌های سازمانی داشته باشند. با توجه به همین دیدگاه، پرستون و پست^[۸] معتقدند که انقلاب اول در علم مدیریت، انقلاب استبداد مدیران بود و انقلاب دوم، انقلاب جدایی مالکیت از مدیریت و انقلاب سوم که مهم‌ترین انقلاب در مدیریت است، انقلاب مشارکت در تصمیم‌گیری‌ها است. (طوسی، ۱۳۹۰) مشارکت کارکنان در تصمیم ­گیری­های سازمانی نه‌تنها در میزان رضایت، تغییر نگرش و روحیه کارکنان تأثیر بسزایی دارد، بلکه در اثربخشی، کارایی و موفقیت سازمان مؤثر است. جوّ سازمانی با عواملی همچون میزان تعارض، کیفیت زندگی کارکنان، تعهد سازمانی کارکنان، اثربخشی رفتاری مدیر، رفتار صادقانه مدیر و کارکنان رابطه دارد و بر کارکرد سازمان­ها مؤثر است. سازمان‌ها و محیط­های کاری را می‌توان به خانه دوم تشبیه کرد. افرادی هستند که ساعات بیشتری را در محیط کاری سپری می­ کنند، حتی بیشتر از ساعاتی که در منزل هستند.
اهمیت فرهنگ سازمانی در سازمان­های آموزشی به اندازه‌ای است که در سال­های اخیر، محققان مدیریت را به انجام تحقیقاتی در این صحنه سوق داده است. در سازمان­های نظامی که روابط انسانی اهمیت دارد، مفهوم فرهنگ سازمانی اهمیت بیشتری دارد. مدیر سازمان می‌تواند با یک فرهنگ سازمانی مناسب، سازمان را از سازمان‌های دیگر متمایز کند. به این ترتیب، فرهنگ سازمانی خاص سازمان می‌تواند اصالت خود را حفظ کند.
تحقیق حاضر می‌تواند از یک سو بر دانش نظری در مورد فرهنگ سازمانی و تصمیم ­گیری­های مشارکتی بیفزاید، از سوی دیگر، اصول و مؤلفه ­هایی مشخص کند برای بهبود جوّ سازمانی و توسعه برنامه­هایی برای تصمیم­هایی که به‌صورت مشارکتی است.
بررسی تأثیر هر یک از ابعاد جوّ سازمانی و فرهنگ بر تصمیم ­گیری مشارکتی در سازمان مربوط می ­تواند از جهات مختلفی سازمان را در راه رسیدن به اهداف به‌صورت مطلوب­تر یاری کند، به همین دلیل، در پژوهش حاضر سعی شده است که نقش عنصر جوّ سازمانی و فرهنگ سازمانی بر تصمیم ­گیری مشارکتی را از طریق عناصر (ابعاد) مختلف جوّ سازمانی بررسی کنیم.
۱-۴٫ اهداف تحقیق

بنا بر افسانه‌های روسی، بازرگانی بود که زنش می‌میرد و او را با پسرشان «ایوان» تنها می‌گذارد. بازرگان، معلّمی برای تربیت فرزند خود استخدام و خود با زنی دیگر ازدواج می‌کند. چندی بعد نامادری ایوان عاشق او می‌شود. روزی ایوان با مربی‌اش هنگام ماهی‌گیری در دریا، «دختر تزار» را همراه با ۳۰ ندیمه‌اش ملاقات و دختر تزار عشق خود را بدو اظهار می‌کند. آن دو برای روز بعد قرار ملاقات می‌گذارند. شب‌هنگام نامادری با خوراندن شراب به مربی ایوان از ماجرا آگاه می‌شود و میخی را به مربی می‌دهد تا فردا پیش از ملاقات ایوان با دختر تزار آن را در لباس ایوان فرو کند و مربی فردای آن روز چنین می‌کند و این باعث می‌شود که ایوان به خواب عمیقی فرو رفته و از ملاقات با معشوق باز بماند. دختر تزار ناامید آن‌جا را ترک کرده و برای روز بعد وعده می‌گذارد. با دور شدن او مربی میخ را از لباس ایوان خارج کرد و ایوان از خواب بیدار می‌شود و افسوس می‌خورد. این ماجرا سه روز پیاپی تکرار می‌شود. روز سوم دختر تزار نامه‌ای سر به مهر خطاب به ایوان به مربی می‌دهد. او در نامه به ایوان نوشته بود که اگر مرا دوست داری مربی را بکش و خود بیا و مرا پیدا کن. ایوان پس از بیدار شدن و خواندن نامه با یک ضربه‌ی شمشیر سر از تن مربی‌اش جدا می‌کند و به جست‌وجوی دختر تزار به راه می‌افتد. در راه با سه خواهر ملقّب به «بابا یاگا» ملاقات می‌کند و در کلبه‌ی خواهر سوم با یاری مرغ آتش به ساحل دریایی می‌رسد که در آن سویش دختر تزار زندگی می‌کند. بر ساحل دریا در کلبه‌ای پیرزن مهربانی را می‌یابد که دخترش از ندیمان دختر تزار است و به ایوان می‌گوید که دختر تزار عشقش را نسبت به او از دست داده و اگر ایوان را ببیند او را تکه‌تکه خواهد کرد. ایوان از او کمک می‌خواهد و پیرزن با دعوت کردن دختر تزار به خانه‌ی خود و خوراندن تخم اردکی خاص به دختر، باعث رسیدن عشاق به یکدیگر می‌شود. (بالینا،۹۱-۹۵ :۲۰۰۵ )

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

3. 3. ۳٫ ۱٫ ۷ روایت‌های بین‌النهرینی- مصری

ال و آشرتو
بنا بر گل‌نبشته‌ای ناقص مربوط به هیتی‌ها، «اِل-کونیرشا» خدای توفان همسری به نام «آشِرتو» و پسری به نام «اِل» دارد که از همسری دیگر به دنیا آمده و خدای توفان است. روزی ال سراسیمه به نزد پدر رفته و می‌گوید که نامادریش خدمتکاران خود را نزدش فرستاده از وی درخواست هم‌بستری کرده است وگرنه به او آسیب خواهد رسانید. پسر به پدر می‌گوید که من به این جهت نزد تو آمدم. او مردانگی تو را به بازی گرفته و با وجود این‌که همسر توست هم‌چنان بر خواهش خود پای می‌فشرد. ال- کونیرشا به پسر خود پاسخ می‌دهد: برو و با او بخواب! برو و با همسر من بخواب تا آرام گیرد و آسیبی نرساند. ال چنان می‌کند که پدر فرموده بود امّا به آشرتو می‌گوید که من ۷۷ تن از پسرانت را کشته‌ام و این باعث می‌شود که آشرتو در دل نسبت بدو خشم گیرد و زنان نوحه‌گر را بگمارد تا هفت سال شیون کنند. به دنبال یک افتادگی در متن ال - کونیرشا به آشرتو می‌گوید که من برای شاد ساختن تو به پسرم فرمودم تا نزد تو بیاید. ایشتر این سخنان را می‌شنود و به صورت پرنده‌ی کوچکی در آمده و به اتاق‌خواب آن‌ها وارد می‌شود… (متن ناقص باقی می‌ماند.) (پریچارد، ۱۰۵-۱۰۶ :۲۰۱۱)
داستان دو برادر
داستان دو برادر بر روی پاپیروس‌هایی از مصر پیدا شده و تاریخ آن به سلسله‌ی نوزدهم مصر (۱۳۰۷-۱۱۹۶ پ.م) بازمی‌گردد. داستان پیرامون دو برادر به نام‌های «آنوپ» و «باتا/باتو» و همسر آنوپ است. همسر آنوپ سعی در فریفتن باتا دارد ولی در این کار ناکام می‌ماند. او برای انتقام گرفتن از باتا به شوهر خود می‌گوید که باتا قصد آزار او را داشته است. و آنوپ در پی کشتن برادر برمی‌آید و باتا فرار می‌کند. خدای «شو» که شرّ و فتنه را میان دو برادر می‌بیند؛ رودی پُر از تمساح در میان این دو که در حال تعقیب و گریز بودند جاری می‌سازد و در این هنگام باتا فرصت می‌یابد که حقیقت را برای آنوپ بازگو کند. آنوپ درحالی که از رفتار خود نسبت به برادرش شرم زده شده، به خانه رفته، همسر خود را می‌کشد و جسدش را طعمه‌ی سگان می‌سازد. باتا نیز به سفر می‌رود و اتفاقات فراوانی را از سر می‌گذراند. از جمله این‌که مانند پدری فرعون آینده‌ی مصر را تربیت می‌کند. (بانسون،۳۹۴ :۲۰۰۲)
یوسف و زلیخا (همسر پوتیفر)
بنا بر کتاب مقدّس پس از آن‌که پوتیفر، خواجه‌ی سرایِ فرعون یوسف را از دست اسماعیلیان خرید؛ یوسف در نظرش بزرگ شد و تمامی مایملک خود را به دست او تسلیم کرد و یوسف نیک‌اندام و خوش‌منظر بود و زن آقایش چشمان خود را بر یوسف انداخته به او گفت که با من بخواب. امّا او ابا نموده به زن آقایش گفت: اینک آقایم از من چیزی مضایقه نکرده است جز تو، چون که زن او می‌باشی. پس این قباحت عظیم را چگونه خواهم کرد که به خدا گناه ورزم؟ و واقع شد که روز به روز به یوسف می‌گفت و او وی را نمی‌شنید که با او باشد و اتّفاق افتاد که روزی یوسف به جهت تمشیت کار خود به خانه آمد و از اهل خانه کسی در خانه نبود. پس زن، او را به جامه‌اش گرفت و او جامه‌ی خود را در دست او واگذاشته فرار کرد و زن پوتیفر مردمان خانه‌اش را آواز کرد و به ایشان متکلم شده گفت: ببینید این مرد عبری را، به ما آورده است که تا ما را به شوخی در آرد و به قصد این‌که با من بخوابد نزد من آمد و من به آواز بلند فریاد کردم و او جامه‌ی خود را نزد من واگذاشته و فرار کرد. پس جامه‌ی او را نزد خود گذاشت تا به خانه آمدن آقایش این سخنان بیان کرد. آقایش بسیار غضبناک گردید. پس یوسف را گرفت و او را در زندان گذاشت. یوسف در زندان خواب دو تن از خدمتکاران فرعون را به درستی تعبیر کرد و همین باعث رهایی وی از زندان در زمانی که هیچ‌کس نمی‌توانست خواب عجیب فرعون را تعبیر کند؛ گردید و به دنبال تعبیر صحیح خواب فرعون مقام و منزلتی والا یافت. (کتاب مقدّس، ۱۳۸۳: ۷۵-۸۱)

3. 3. ۳٫ ۱٫ ۸ روایت‌های چینی

بویی گااو و تاچی
«تا- چی» سوگلی «جو- وانگ» پادشاه چین دل‌بسته‌ی شاهزاده‌ی پاک‌دامن «بو- یی-گااو» می‌شود و به نیرنگ‌های گوناگون دست می‌یازد تا مگر کام دل برگیرد. امّا شاهزاده بی‌اعتنایی می‌کند و تا- چی به جان می‌آید و می‌کوشد تا بدو تهمت زده و روزگارش را تباه سازد. تهمت او نخست نتیجه نمی‌دهد و جو- وانگ پس از بررسی، بی‌گناهی شاهزاده بو- یی- گااو را می‌پذیرد. امّا سرانجام تا- چی موجب قتل شاهزاده بو- یی- گااو می‌شود. در چین، بو- یی- گااو در شمار مقدّسان درمی‌آید و مورد ستایش قرار می‌گیرد. (کویاجی، ۱۳۶۲: ۱۸)
یین کیائو و سوتاکی
بر اساس منظومه‌ی چینی «فِنگ شِن یِِن آی»^[۱] امپراتور «چوانگ» فردی ضعیف، مِی‌خواره و زن‌باره است. همسر بدنهاد او «سو تاکی» دختر شاه سرزمین همسایه است که چوانگ با توسل به جنگ موفّق به تصاحب وی گردیده است. (کویاجی، ۱۳۷۸: ۱۶۱) پادشاه از همسری دیگر پسری نیک به نام «یین کیائو» دارد. سوتاکی به دنبال یین کیائو می‌فرستد و هنگام ملاقات بدو ابراز عشق می کند. سپس با نیرنگ می‌کوشد تا محبّت شاهزاده را به خود جلب کند. امّا به دلیل بی‌توجهی یین کیائو، ملکه به دشمنی با او و دوستانش می‌پردازد و شاه را ترغیب می‌کند که یکی از یارانِ یین کیائو را در آتش بسوزاند. یین کیائو ابتدا با دشمنان پدر هم‌دست می‌گردد و دشمنی بین پدر و پسر به حدّی شدّت می‌گیرد که یک در مقابل هم سلاح به دست می‌گیرند و در جنگ می‌شود امّا چندی بعد یین کیائو به سپاه پدر می‌پیوندد و با دشمنان او وارد جنگ می‌شود ولی توسط دشمنان به اسارت در می‌آید و آنان او را تا گردن در زمین دفن می‌کنند و دهقانی را وامی‌دارند تا خیش گاوآهن را از روی سر او عبور دهد. روح یین کیائو پس از مرگ بر پدرش ظاهر شده و او را به پیروی نکردن از کردار شریرانه که موجب شکست می‌شود دعوت می‌کند. سوتاکی به مرگ محکوم می‌شود امّا تمامی افسران در برابر افسونگری وی به زانو در می‌آیند و از این کار شانه خالی می‌کنند و تنها کسی که از عهده‌ی این کار بر می‌آید فرمانده‌ی پیروزمند «تِزه یا» است. (کویاجی، ۱۳۷۸: ۱۱۶-۱۲۵)

3. 3. ۳٫ ۲ ناپسری عاشق

3. 3. ۳٫ ۲٫ ۱ ناپسری عاشق و نامادری هم‌داستان

آنتیوخوس اول و استراتونیس
بر اساس داستانی معروف با روایت‌های متعدد از آن که همگی به دوران رومی‌ها مربوط می‌شود؛ «آنتیوخوس اوّل» سلوکی عاشق نامادری‌اش «استراتونیس» می‌شود که به تازگی پسری به دنیا آورده است و چون به مقصود نمی‌رسد ترجیح می‌دهد که آن‌قدر غذا نخورد تا بمیرد! پزشک سلطنتی که بر بالین جوان احضار می‌شود علّت بیماری را درمی‌یابد و به آگاهی شاه می‌رساند و شاه برای حفظ جان پسر، همسر خود را تقدیم وی کرده و به مردم اعلام می‌کند که آنتیوخوس را شریک در پادشاهی خویش ساخته و او را با استراتونیس به عنوان همسرش، برای حکومت بر آسیای شمالی گسیل می‌دارد. این داستان را پلوتارک و آپّیان نقل کرده‌اند. (واتسون،۲۱۸ :۱۹۹۵ )
کاراکالا و جولیا
«کاراکالا» (امپراتور روم) پس از مرگ پدر، چشمش به نامادری‌اش «جولیا» که در اثر بی‌دقّتی قسمت‌هایی از بدن خود را نپوشانده می‌افتد و عاشق او می‌شود و با مشاهده‌ی موافقت جولیا جرأت پیدا می‌کند که «حماقتی بیش از اندازه» به خرج داده و با او ازدواج می‌کند. (توهی، ۶۶ :۲۰۰۴)
هوگو و پاریسینا
بر اساس گزارش «گوئیچی اَردینی» مورخ ایتالیایی، «نیکلاس سوم» فرمان‌روای سرزمینی در ایتالیا، به رابطه‌ی نامشروع میان همسرش «پاریسینا» و پسرش «هوگو» پی می‌برد. بنا به دستور او هر دو را در قصر گردن می‌زنند. ( گیبون، ۲۳۸ :۱۸۱۴)
پسر شاه کَشِل و اِبلین
از شعری ایرلندی با نام «دینشِن چاس» درمی‌یابیم که «اِبلین» دختر «گوائیر» شاه «بْرونا بوئین» با شاه «کَشِل» ازدواج می‌کند و عاشق ناپسری‌اش می‌شود و ناپسری هم به او تمایل نشان می‌دهد و با هم می‌گریزند، ولی عشّاق فراری در آب‌های رود نیغ/لوغ (Neagh/Lough) غرق می‌شوند. جشن محصول ایرلندی با نام لوغناسا (Lughnasa) که در اولین روز ماه آگوست برگزار می‌شود یادآور این اسطوره است. (موناگان،۱۴۵ :۲۰۰۳ )

3. 3. ۳٫ ۲٫ ۲ ناپسری عاشق و نامادری درست‌کار

ضحّاک و نامادریش
روایتی از ضحّاک در میان مردم رواج دارد که با روایت شاهنامه متفاوت است و بر اساس آن، داستان ضحّاک با عشق نامشروع او نسبت به نامادریش آغاز می‌شود. صورت شفاهی داستان در میان مردم می‌گوید که ضحّاک پدرش را به خاطر عشقی که به نامادریش داشته می‌کشد و به دنبال قتل پدر عشقش را به نامادریش ابراز کرده و از او تقاضای ازدواج می‌کند. زن که ناامیدانه در تلاش برای دوری از پیش‌روی‌های عاشقانه‌ی ناپسری خود است؛ می‌گوید تنها در صورتی با ضحّاک ازدواج خواهد کرد که ضحّاک نزد جمشید برود و از او بخواهد که به جای پدرش منصوبش کند. ضحّاک چنین می‌کند و بازمی‌گردد تا تقاضای خود را نزد نامادری تکرار کند امّا به جای پاسخ مثبت دادن به ضحّاک نامادری او در ناامیدی خودکشی می‌کند. (امیدسالار، ۱۳۸۰: ۱۰۶؛ انجوی شیرازی، ۱۳۵۴: ۳۰۱)
شیرویه و شیرین
شش سال پس از به شاهی رسیدن خسروپرویز وی از مریم صاحب پسری به نام شیرویه شد. اخترشناسان گفتند که از این کودک زمین پُرآشوب خواهد شد و این خسرو را دل‌تنگ ساخت. پس از مدّتی خسرو با شیرین ازدواج می‌کند و شیرین از سر حسادت مریم را زهر می‌دهد و می‌کشد. وقتی شیرویه به شانزده سالگی می‌رسد خسرو وی را برای تربیت به موبدان می‌سپارد امّا رفتارهای کودکانه‌ی وی شاه و موبدان را نگران می‌سازد تا جایی که او را در کاخی زندانی می‌کنند. پس از سی‌وهشت سال پادشاهی، نزدیکان خسرو او را خلع و شیرویه را جانشین وی می‌کنند. پس از مدّتی خسرو کشته می‌شود و پنجاه‌وسه روز پس از مرگش شیرویه کسی را نزد شیرین فرستاده و از وی خواستگاری می‌کند. شیرین به شیرویه پاسخ تندی می‌دهد امّا پس از تکرار این درخواست به شیرویه می‌گوید اگر خواسته‌هایم را برآورده سازی قول خواهم داد که جفت تو شوم. شیرویه می‌پذیرد و به خواست شیرین تمام دارایی‌های وی را بدو بازپس می‌دهد. شیرین تمامی آن اموال را به نیّت خسرو به خیرات و صدقات صرف می‌کند و این بار از شیرویه می‌خواهد که برای آخرین بار در دخمه‌ی خسرو را باز کرده تا با او وداع کند. شیرویه می‌پذیرد امّا شیرین بر بالای پیکر خسرو زهر می‌خورد و جان می‌دهد. شیرویه از این اتّفاق بسیار اندوهگین می‌گردد و دستور می‌دهند تا او را در دخمه‌ای دیگر با احترام دفن کنند. (شاهنامه، ج ۹، ۱۳۸۷: ۱۹۷-۲۹۸)
آنکمولوس و کاسپریا
بنا به قول ویرژیل در انه اید «آنکِمولوس» دل‌باخته‌ی نامادری خود «کاسپِریا» می‌شود و به او تعدّی می کند. (واتسون، ۳۰۴ :۱۹۹۵)

3. 3. ۳٫ ۳ مقایسه‌ی روایت‌ها

بررسی عناصر مشترک در داستان‌های نامادری عاشق و پسر درستکار
اگرچه چارچوب طرح داستانی این روایت‌ها یکسان و عبارت است از ابراز عشق و تمایل نفسانی نامادری یا مادرخوانده به ناپسری خویش که فرزند شاه یا بزرگی‌ست و تحقیر شدن از جانب آن پسر و انتقام‌جویی دسیسه‌آمیز نامادری از وی، امّا عناصر فرعی داستانی در روایات مختلف متفاوت است و ما در این‌جا به طرح این عناصر و مقایسه‌ی آن‌ها با یکدیگر می‌پردازیم.
طالع‌بینی برای آن فرزند
در بدو تولد یا در دوران کودکی وی بر اساس دیدن خوابی یا درخواست پدر وی طالع او نگریسته می‌شود و در آن امارات بزرگی و یا دسیسه‌های شومی که در انتظار اوست بازنمایانده می‌شود. نک: «سیاوش و سودابه»، «شاهزاده و کنیزک» و «یوسف و زلیخا».

“برگین”^[۹۴] (۱۹۸۳)، در تحقیقی تحت عنوان"دینداری و سلامت روانی یک امر تحلیل و ارزیابی مجدد انتقادی"پرداخته است. تجزیه و تحلیل ۲۴ بررسی در مورد رابطه بین دینداری و شخصیت هیچ تأییدی را که برای اینکه دینداری لزوماً با علم آسیب شناسی روانی مرتبط است آشکار نکرد اما آن همچنین فقط ارتباط نسبتاً مثبتی از دین را نشان داد، ارزیابی بهتر مفاهیم و روش های دینداری نشان می دهند که دین پدیده چند بعدی است که دارای جنبه های مثبت و منفی می باشد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

“بارون"( ۲۰۰۶)، در تحقیق خود با عنوان"بررسی رابطه دینداری با سلامت، شادکامی و اضطراب “انجام داده است. به این نتایج دست یافت که میان دینداری و اضطراب رابطه منفی و بین دینداری و سلامت روانی- جسمانی و شادکامی رابطه مثبت وجود دارد.
“پاول ، شهابی و تورزن^[۹۵]” (۲۰۰۳)، در تحقیقی تحت عنوان"دین و معنویت و رابطه با سلامت جسمی"شواهد نشان دادند که ۹ فرضیه در ارتباط بین مذهب و معنویت، مرگ ومیر، ناخوشی، ناتوانی و یا بهبودی از بیماری وجود دارد. در شرکت کنندگان در کلیسا کاهش درجه خطر مرگ و میر نیز وجود دارد .
“هاکنی و ساندرز^[۹۶]“( ۲۰۰۳)، در تحقیقی تحت عنوان” بررسی رابطه مذهب با سلامت روان” دریافتند که افراد مذهبی نمره های بالاتری در آزمون های سلامت روانی و جسمانی و نمره های پایین تری در آزمون های مربوط به اختلالات روانی کسب می کنند .
“بالتر^[۹۷] "( ۲۰۰۲)، در تحقیقی تحت عنوان” بررسی نقش مذهب بر سلامت روان” نشان داد : افرادی که اعتقادات مذهبی قویتری دارند ، از دیگران خود باورتر، کارآمدتر و سازش یافته تر بوده و عملکرد تحصیلی نسبتاً بالاتری دارند ، هیجانات مثبت دارند ، انعطاف پذیر هستند و دوستان متعهدی دارند .
” کیهان موتلو^[۹۸]“(۱۹۷۸)، در تحقیقی تحت عنوان"بررسی عقاید مذهبی دانشجویان ترکیه “یافته های تحقیق نشان دادکه جامعه پذیری مذهبی در بین دانشجویان ترکیه افزایش یافته است. این بررسی که بر روی دانشجویان فنی دانشگاه آنکارا با یک نمونه ۱۰۹۹ نفر در سال ۱۹۷۸ با حجم نمونه ۵۳۶ نفر و سال ۱۹۹۱ (با حجم نمونه ۵۶۳ نفر) صورت گرفته نشان داده میزان موافقت با گویه های مطرح شده که در مورد اعتقادات مذهبی و اخلاقیات بوده در سال ۱۹۷۸، ۵۲ درصد بوده در حالی که این میزان در سال ۱۹۹۱ به ۶۷ درصد رسیده است. به عبارت دیگر به نظر می‌رسد دانشجویان دانشگاه آنکارا در سال ۱۹۹۱ به سال ۱۹۷۸ جهت گیری مذهبی بیشتری داشته‌اند به خصوص این که دانشجویان اعتقاد به خدا، روز قیامت، وجود بهشت و جهنم، روز داوری و این که قرآن در برگیرنده دستورات الهی است را در سال ۱۹۹۱ نسبت به سال ۱۹۷۸ بیشتر پذیرفته‌اند. در بخش دیگری از تحقیق مذکور آمده است که از نظر دانشجویان ارتباط مستقیمی بین اعتقاد به خدا و خوشبختی مسلمان بودن و پوشیدن روسری، مسلمان خوب بودن و شخص درستکار بودن، وجود ندارد. همچنین اغلب دانشجویان این گونه را که «فقط مسلمان به بهشت می‌روند» رد کرده‌اند. اغلب آنها با این گویه که اگر انسان‌ها درستکار باشند ولی مذهبی نباشند به بهشت می‌روند موافق بوده‌اند. (کشاورز، ۱۳۷۹: ۱۶)
“جی.وی پیلکپنگتون و همکارانش^[۹۹]” (۱۹۷۲)، در تحقیقی تحت عنوان” بررسی تغییرات در اعتقادات، اعمال و گرایش دینی در میان دانشجویان دانشگاه ” یافته های تحقیق نشان داد که بین فاصله سالهای ۱۹۷۲-۱۹۶۱ حرکتی جمعی و معنادار در میان دانشجویان در جهت دوری از مذهب گزارش می‌شود. در عین حالی که در سال ۱۹۶۱ تقریبا ۴/۳ دانشجویان خود را به شکلی داری اعتقاد دینی می‌دانستند در سال ۱۹۷۲ این نسبت به نصف تقلیل یافته بود. این کاهش در میان دانشجویانی که هیچ تعهدی به دین گزارش نکرده بودند، کمتر بود. همچنین نتیجه نشان می‌دهد که دانشجویان زن از دانشجویان مرد مذهبی‌تر هستند. اما این نکته را نیز باید متذکر شد که تغییرات دینداری زنان در طول ۱۱ سال به مردان بیشتر بوده است. البته تفاوت در بعضی شاخص‌ها معنادار نبوده‌اند. همچنین تفاوت دینداری بین دانشجویان دانشکده‌های مختلف از لحاظ آماری معنادارند و دانشکده علوم تربیتی بیشترین و دانشجویان علوم محض کمترین میزان دینداری «طی سالهای (۱۹۶۱-۱۹۷۲)» گزارش کرده‌اند. اما متوسط نمره شاخص‌های گرایش‌های دینی در سال ۱۹۷۲ در دانشجویان دانشکده علوم کاربردی بیشتر از بقیه بوده است. (مرجایی، ۱۳۷۹)
“نیلمن و پرساد^[۱۰۰]“(۱۹۹۵)، در تحقیقی تحت عنوان” بررسی نقش مذهب بر سلامت روانی” نشان داد : که ۲۰ تا ۶۰ درصد متغیرهای سلامت روانی افراد بالغ توسط باورهای دینی آنها تبیین می شود.
“کوئینگ و هاکن”^[۱۰۱](۱۹۹۵)، در تحقیقی تحت عنوان” بررسی نقش مذهب بر سلامت روانی” به این نتیجه دست یافتند که ۷۲ درصد از این تحقیقات همبستگی مثبت را بین مذهب و سلامت روانی نشان می دهد.
پیشینه تحقیق(تفکر انتقادی)
داخل کشور
“بهمن پور “(۱۳۸۲)، در تحقیقی تحت عنوان"بررسی تأثیر آموزش به شیوه یادگیری براساس حل مشکل بر مهارتهای تفکر انتقادی، عوامل زمینه ساز تفکر انتقادی، نگرش و رفتار دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پژشکی تهران"نتایج تحقیق نشان داد میان گروه های مورد و شاهد در پایان انجام این آموزش به روش یادگیری براساس حل مشکل اختلاف معنی داری به لحاظ مهارتهای تفکر انتقادی وجود دارد.
” عباسی” (۱۳۸۰)، در تحقیقی تحت عنوان” بررسی مهارتهای موثر بر پرورش تفکر انتقادی در برنامه درسی جامعه شناسی دوره متوسطه “بیان نموده اند که محتوای کتاب جامعه شناسی فصل سوم، تحت عنوان مزایای اجتماعی با توجه به فرایند تفکر منطقی بازسازی و سپس جهت تدریس به شیوه حل مسئله، راهنمای معلم تدوین و تنظیم گردیده تا از طریق آن مهارتهای تحلیل، ترکیب، ارزشیابی و استنباط و جمع بندی در دانش‌آموزان تقویت گردد. نتایج تحقیق نشانگر کارایی و اثربخشی عمل آزمایش بوده است و فرضیات تحقیق تأیید شده که مهارتهای تحلیل ترکیب، ارزشیبابی و استنباط و جمع بندی تفکر انتقادی قابل پرورش بوده است.
” شاه ولی"(۱۳۷۶)، در تحقیقی تحت عنوان” به کارگیری آموزش تفکر انتقادی در آموزش عالی” به منظور پاسخگویی به نیازهای جامعه و مشارکت هر چه بیشتر دانشجویان در فرایند یادگیری و آموزش در دوران تحصیلی خود است تا بتوانند با نحوه تفکر انتقادی پیرامون مسائل موجود در زمینه کاری خود آشنا شوند و توانایی های لازم برای پاسخگویی به نیازهای مخاطبان کاری خود را به دست آورند. این الگو براساس آموزش تفکر انتقادی و نظریه آموزشی حل مسئله تدوین و چهار مرحله دراین الگو پیش بینی شده است که شامل مراحل فوق هستند: مرحله آگاهی، مرحله پردازش، مرحله بحث و جمع‌بندی می باشد. بررسی اطلاعات حاصله بیانگر نتایج مثبتی است که الگوی تهیه شده برای آموزش تفکر انتقادی در برداشته و به دانشجویان کمک کرده تا مشکلات و سؤالات مربوط به زمینه‌ای خاص را تشخیص دهند و به موفقیت اجرای طرح بیانجامد.
تحقیقات خارجی(تفکر انتقادی)
” مک نیلی و دونا^[۱۰۲]” (۱۹۹۲)، در تحقیقی تحت عنوان” بررسی برنامه درسی رشته پرستاری ازنظر قابلیت آن در پرورش تفکر انتقادی “نتایج نشان داد که به طور کلی در این برنامه درسی مهارتهای تفکر انتقادی کمتر مورد توجه قرار گرفته است و اساتید، فقدان مواد آموزش حمایت کننده، تفاوتهای فردی، اهداف نامناسب برای برنامه درسی را به عنوان دلایل فقدان آموزش منسجم مطرح نمودند.
“یه یوچو^[۱۰۳]” (۱۹۹۷)، در تحقیقی تحت عنوان” بررسی آموزشی تفکر انتقادی دانشجویان تربیت معلم” مشاهده آنان در طول دوره آموزشی نشان داد که رفتارهای متناسب آموزش تفکر انتقادی، و همچنین آگاهی از تفکر انتقادی، در آنان افزایش یافته است.
” توماس^[۱۰۴] "(۱۹۹۹)، در تحقیقی تحت عنوان” بررسی وضعیت آموزش تفکر انتقادی در مدارس متوسطه ایالت کالیفرنیا ” نتایج نشان داد که تعداد زیادی از معلمان از اینکه آموزش تفکر انتقادی شامل چه فعالیتهایی است و استانداردهای تفکر انتقادی چیست؟ آگاهی بسیار اندک داشتند و نمی‌دانستند که چه مهارتهایی را باید در دانش‌آموزان پرورش دهند. تحقیق چنین نتیجه گرفت که همه معلمان نیازمند آموزش در زمینه فرایند تفکر انتقادی در دوره‌های پیش و ضمن خدمت هستند.
“مانینگ^[۱۰۵]” (۱۹۹۹)، در تحقیقی تحت عنوان” بررسی ارتباط میان تفکر انتقادی و نگرش دانشجویان کالج نسبت به خواندن انتقادی “نتایج نشان داد که میان تفکر انتقادی و نگرش نسبت به خواندن تفاوت معنی داری وجود ندارد، اما تفاوت معنی داری میان نمرات کسب شده در تفکر انتقادی میان گروه کنترل و گواه دیده شد. که نشان می‌داد آموزش مهارتهای تفکر انتقادی باعث افزایش توانایی های آنان در تفکر انتقادی شده است.
“ورشام و آستین^[۱۰۶] "(۱۹۸۳)، در تحقیقی تحت عنوان"بررسی تاثیر برنامه مهارت تفکر، روی مهارتهای کلامی در دانش‌آموزان دوره متوسطه” چنین نتیجه گرفتند که شرکت کنندگان در برنامه در مهارتهای کلامی (دامنه لغات و درک مطلب خوانده شده) به طور معنی دار نمرات بهتری دریافت داشتند.
جمع بندی مطالب و چهارچوب مفهومی تحقیق
در این فصل، مبانی نظری و پیشینه‌های مرتبط با موضوع تحقیق، در سه بخش کلی مورد بحث قرار گرفت. در بخش اول (به بحث و بررسی پیرامون مفهوم دین، دین اسلام، تعریف و تشریح مؤلفه‌های دین، شناخت دینی، نگرش دینی و رفتار دینی، ابعاد ساختاری دین از دیدگاه اندیشمندان مسلمان، دیدگاه استاد مطهری، ابعاد ساختاری دین از دیدگاه اندیشمندان غیر مسلمان)، در بخش دوم، (تفکر انتقادی، ویژگیهای تفکر انتقادی، صفات متفکران انتقادی و مراحل تفکر انتقادی، تفکر و تفکر انتقادی در اسلام) و بخش سوم با عنوان پیشینه تحقیق (پیشینه تحقیقات داخلی دینداری، پیشینه تحقیقات خارجی دینداری) و پیشینه تحقیق(پیشینه تحقیقات داخلی تفکر انتقادی، پیشینه تحقیقات خارجی تفکر انتقادی) پرداخته شد. و در نهایت نیز یک جمع بندی به عمل می آید.
در مورد سوابق تحقیقاتی گذشته، در دو بخش اصلی؛ تحقیقات داخلی و خارجی تحقیقات انجام شده در داخل کشور: به علت جدید بودن موضوع، در داخل کشور تحقیقات کمی صورت گرفته است و تلاش شده است تا از منابع اطلاعاتی معتبر و سایتهای اینترنتی معتبر استفاده شود. آن گونه که از نتایج تحقیقات داخلی؛پیداست تحقیقی که به صورت تخصصی به بررسی رابطه مؤلفه های دینی با تفکر انتقادی را مورد بررسی قرار دهد یافت نمی شود. همچنین نتایج تحقیقات خارجی بیانگر آن است مطالعات انجام شده در نقاط مختلف جهان، مذهب را به عنوان یک نیروی مؤثر در کاهش فشارهای روانی و گرایش به فساد و همچنین افزایش رضایتمندی از زندگی دانسته اند. دین را می توان یکی از عوامل مؤثر بر تمام ابعاد وجودی انسان، از جمله به بهداشت روانی او دانست. در این مورد مثال های زیادی وجود دارد که بسیاری از مردم به اعتقادات و نهادهای دینی روی می آورند تا در مقابله با بحران ها، معنا درک کردن زندگی، ایجاد امیدواری و تأمین سلامت از آنها استفاده مثبت کنند. وجود تفکر انتقادی در رشد و توسعه ی دین بی تأثیر نخواهد بود. از تحقیقهای صورت گرفته می توان چنین برداشت کرد که اولاً؛ هیچ یک از این تحقیقها به بررسی رابطه بین مؤلفه های دینی با تفکر انتقادی نپرداخته است . و هر کدام از این تحقیقات بررسی شده یکی از این مفاهیم را مورد تحقیق قرار داده است ثانیاً در تحقیق های صورت گرفته ، به نحوه ی کاربرد و استفاده از تفکر انتقادی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است و تحقیقی یافت نمی شود که به شناسایی این باورهای دینی (در غالب مؤلفه ها و عناصر )پرداخته باشد.
البته در تحقیق حاضر هدف آن است به بررسی رابطه مؤلفه های دینی با تفکر انتقادی در بین دانشجویان مستقر در طرح جامع دانشگاه شاهد بپردازد.
۱)شناخت دینی
تفکر انتقادی قادی
۲)نگرش دینی
۳)رفتار دینی
شکل چهارچوب مفهومی
فصل سوم:
روش­شناسی تحقیق
روش انجام پژوهش:
تحقیق حاضر در صدد آن است که با روش توصیفی از نوع همبستگی به بررسی مهارت تفکر انتقادی و رابطه آن با مؤلفه های دینی(شناخت دینی، نگرش دینی و رفتار دینی) بپردازد).
جامعه پژوهش :
جامعه پژوهش حاضر شامل کل دانشجویان مستقر در طرح جامع دانشگاه شاهد در سال تحصیلی ۹۳- ۹۲ بوده که نتایج این تحقیق از یک نمونه۳۹۷۰ نفر ی که بصورت نمونه گیری طبقه ای از جامعه ی آماری ۳۵۳ نفر ی مورد پژوهش قرار گرفت.
جدول تعداد دانشجویان مستقر در طرح جامع دانشگاه شاهد