در عصر سیطره ی بی چون و چرای علم و حاکمیت عقل وخود گمگشتگی بشر دغدغه ی یونگ روی آوردن به درون خود و به سمت کشش های خلاق غیرعقلانی و مظاهر آن است ،کارل گوستاو یونگ روانپزشک و روانکاوی بود که نظریاتش در مورد وجوه مختلف روان انسان تعریف از انسان را دگرگون کرد کشف بزرگ او پس از جدایی از استاد و همکارش فروید، ناخودآگاه جمعی بود. این کشف دگرگونی عظیم در انسان مدرن بود که بقایای بشریت در گرو آن است.
نگرانی عظیم او در مورد معنای زندگی بشر بود که ادعا میکرد بیش از جنگ انسان امروز را افزایش جمعیت ، آلودگی و مستغرق شدن در جامعه تهدید میکند که او را به ابزاری برای اهداف سیاسی و تجاری ابر برنامه ریزان تبدیل کرده است . البته برای او بیشتر موضوعاتی محوریت دارد که نوع انسان در همه ی اعصار و در همه ی جوامع حتی جوامع ابتدایی در مورد آن دغدغه های مشترک داشته است. حال این انسان باید ذهن خود و کارکردهایش را نیک بشناسد(به ناخودآگاه جمعی وتاثیراتش آگاه شود) و از ورای شناخت آن به سلامت روان و هماهنگی بین غرایز و فرهنگ برسد و با رسیدن به فردانیت خویش و نبوغ خلاقانه ی ناخودآگاهش به جای غرق شدن در ناخودآگاه جمعی آن را تحت کنترل درآورد. او معتقد بود برای شناخت بعضی از وجوه

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

وجود انسان باید او را در اجتماع مطالعه کرد پس در پاسخ به این سوال که چگونه انسان به یک حیوان فرهنگی تبدیل شده یعنی چگونه شروع به ساختن آگاهانه ی مفاهیم مذهبی، هنری و به طور کلی سازمان یافته کرد؟ می گوید خاستگاه فرهنگ را باید از رهگذر مفهوم لیبیدو(که در یونگ به معنای انرژی روانی تعریف میشود که برخلاف فروید فقط به غریزه ی جنسی محدود نمیشود و شامل تمامی غرایز بشری مثل نیروی جنسی،گرسنگی،میل به تقلید،میل به یادگیری و…. است) پی گیری کرد. انرژی لیبیدو بر اساس طبیعت بین کنش های مختلف تقسیم میشود و نمیتوان آن را به طور کامل از آن منصرف ساخت فقط در شرایطی خاص و معین میتوان مقداری از این انرژی را از مسیر طبیعی خود منصرف ساخت. در مراحل بعد این انرژی اضافی منحرف شده برای ساخت تمدن وتوسعه فرهنگ به کار میرود. حال جای پرسش است که این چرا این انرژی روانی اضافی به صورت فرهنگ برونداد میشود؟ یا به عبارتی فاصله ی بین این دو را چه چیز پر میکند؟ پاسخ یونگ نماد است یعنی انرژی روانی به صورت نماد در میاید و به فرهنگ تبدیل میشود ، این نمادها از راه مکاشفه و شهود از دل ناخودآگاه زاده میشود یونگ مدعی است همین تولد آرام آرام نماد است که به توسعه رفتارهای فرهنگی میانجامد.
البته این رفتن به سوی نماد سازی و جلوه های آن که منجر به شکل گیری فرهنگ میشود فرآیندی پر دردسر است چراکه انسان را به دشمنی با خودش یعنی با غرایز خودش میکشاند. این دو پارگی که نوعی روانژندی واقعی است وجه مشخصه ی انسان مدرن است چراکه او موظف است غریزه و فرهنگ را درون خودش همساز کند. دو سویگی ای که گریزی از آن نیست. یونگ در نهایت نتیجه میگیرد بشر در روان خود در دوران کودکی است که هرگز نمیتوان از آن گذر کرد پس ناگزیر اکثریت مردم نیازمند قدرت فرهنگ وارشاد قانونی هستند.
از نتایج جالب توجه این بحث اهمیتی است که به گشودگی جامعه نسبت به تفاوت ها داده میشود: یونگ تاکید میکند آنچه در توسعه فرهنگ نقشی اساسی دارد متمایز شدن خودآگاه از گوهر جمعی جامعه است هرچند که وقتی تفاوت فرد ظاهر میشود موجب تشویش و اظطراب است اما این موضوع برای روند رو به تکامل فرهنگ لازم و ضروری است.
به طور کلی فقدان ادراک شهودی غموض و درهم پیچیدگی امور در مقیاس کلی و جهانی در تمامی سطوح درد روان نژندی دوران ماست. دورانی که علم و فلسفه تکه پاره شده اند و شناخت یک پارچه دیگر معنا ندارد شناخت انسان هزارپاره است و گویی تکه های این پازل را از گوشه و کنار باید جمع کرد و عجیب اینکه این پازل جور نمیشود.او با مشکلی پیچیده روبروست از طرفی این فقدان توجه و از طرفی ارتباط او با پیرامونش که بیشتر غریزی و مستقل از اندیشه ی خودآگاهانه او در مودر مسائل،مشکلات و جنبه های مثبت و منفی آن است. انسان ها به یاری پیوندهای ناخودآگاه باهم همساز میشوند و این یکی از دلایل زیان بخش بودن تبلیغات سیاسی تجاری است چون او حتی دلیل کشش و تمایلش را نمیداند فقط مثل مسخ شده ای پیروی میکند اگر او نتواند به زندگی اش معنا دهد دیگر چه فرقی میکند که در کشور سرمایه داری باشد یا کمونیستی ؟ فقط به یک دنباله رو تام تبدیل میشود بدون اینکه به معنا و منشاء هیچ یک از نمادها پی ببرد.
آنچه برشمردیم پاره ای از کارکردهای ناخودآگاه و اهمیتی بود که این بعد وجود انسان ناآگاهانه بر اندیشه و به دنبال آن بر زندگی او میگذارد ، تاثیر آن بر زندگی و فرهنگ انسانی شگفت است آنچه برای بحث ما حائز اهمیت است نگاهی فلسفی به وجود ناخودآگاه جمعی و تاثیرش بر ذهن و نوع تفکر انسان است اینکه چگونه او را به ساخت فرهنگی متشکل از نمادهای دینی جهان بینی (فلسفی) و هنری سوق داده و در رابطه ای حلزونی در مراحل بعد و گذشت نسلها خود به این نمادها گرفتار شده است. یعنی همین فرهنگ و نمادهایش راه را بر آزادی و بروز خلاقانه ی آنچه از درونش می جوشد بسته اند فکر میکنم این رابطه دو سویه مساله حا ئز اهمیتی است .
هدف اصلی :
هدف من از گزینش این موضوع و پژوهش پیرامون آن توجه به این مساله بود که انسان در عصر مدرن هم با وجود تمام دستاوردهای انکارناپذیر علمی اش خود را گمگشته می بیند و به دنبال معنای ذات روانی خویش است ( خواسته ی جاودان فلسفه). یونگ به این مساله بغرنج پاسخ جالب توجهی داده است او دلیل این گمگشتگی را در دو مورد خلاصه می کند :
بی توجهی به قسمتی از ذات روانی انسان به نام ناخودآگاه جمعی که میراث نیاکان اوست که مدعی است توجه به آن و به کنترل درآوردنش انسان را به سلامت روان و تفکر فردی ای می رساند که برآمده از وجود خود اوست نه القا ئات ابربرنامه ریزان جهانی.
۲- در تقابل بودن ذات غریزه مدارش و فرهنگی که از دیرباز اجدادش ساخته اند و او توسعه اش داده است. این پاسخ را قابل توجه یافتم و برآن شدم تا آن را تشریح کنم البته که این سخن حرف آخر نیست اما دریچه ای تازه گشوده شده است در انتظار نقدها و پاسخ های بعدی .
اهداف فرعی:
۱.توجه به ناخودآگاه جمعی برما مکشوف می سازد هر پدیده ی بیرونی خودآگاه است یا ناخودآگاه .
۲.همچنین هر پدیده ی روانی برآمده از خودآگاه است یا نا خودآگاه.
۳.با مفهوم ناخودآگاه جمعی می توان این را دریافت که چرا در علوم مختلف در هر دوره ای جهت گیری خاص وجود دارد.
سئوال‏ اصلی:
از نظرگاه یونگ ناخودآگاه جمعی چه نقشی در به وجود آمدن فرهنگ و توسعه ی آن دارد ؟
سئوال‏های فرعی:
نمادها چه نقشی در به وجود آمدن فرهنگ دارند ؟
۲- چگونه کهن الگوها تعیین کننده ی تفکر و رفتار روانی هستند ؟
۳-رابطه ناخودآگاه و نبوغ چیست ؟
۰فرضیه‏ها:
۱.از دید یونگ بوجود آمدن فرهنگ یک فرایند خودآگاه نیست در واقع خود آگاه بشر در این روند نقشی کوچک و سطحی ایفا کرده است آنچه منبع تمایلات و پیشرفت های خلاقانه بوده است ناخودآگاه جمعی است که سرنوشت بشر را از دیر باز سمت و سو داده است ناخودآگاه جمعی انرژی روانی بشر را که از تقابل بین فرهنگ و غرایز حاصل شده است به وسیله ی نمادها به فرهنگ و تجلیات آن تبدیل می کند یعنی به صورت هر آن چیز که دست آورد بشری است فلسفه و دین و هنر و . . .
۲.فرایند نماد سازی یک فرایند خودآگاه نیست و این نوعی جهالت مدرن است اگر تصور کنیم سرنوشت و انسانیت ما را دانسته های موجود در دستان ما می سازد پس اهمیت ناخودآگاه برما مکشوف می شود .

3. 3. کهن الگوهای تازه عوامل تداوم در آفرینش هستند یعنی در هر زمانی این ناخودآگاهی جمعی به انگاره ای تازه نیاز دارد تا انرژی روانی را به نماد تبدیل کند این اصل گشودگی را برای ما یادآوری می کند شاید هر نماد تازه ای که از روان فردی بیرون می آید منادی کهن الگویی تازه باشد که پاسخ های جدیدی به نیازهای افراد بدهد این کارکرد خلاقانه ی کهن الگوهای ناخودآگاه جمعی است و این کهن الگوها قدمتی به اندازه ی بشریت دارد برای همین مطالعه ی آن ها را باستان شناسی ذهن می نامند .

۴.آنچه در مواقع حساس و حیاتی مثل جرقه ای در فرد یا به بیانی در نوع انسان بوجود می آید برای این که او بتواند مساله ای دشوار را پاسخ دهد نبوغ انسانی است که بدون هیچ رابطه منطقی از دل ناخودآگاه زاده می شود .
متغیرهای اصلی:
متغیر وابسته (موضوع پژوهش):
تعریف:
متغیرهای مستقل:
پیشینۀ بررسی موضوع در ایران و جهان:
با تحقیقات این جانب بررسی دیدگاه یونگ در مورد فرهنگ و تاثیرات ناخودآگاه جمعی درآن به صورت خاص یافت نشده است و در برخی رساله ها و پایان نامه ها کهن الگوهای یونگی را در نقد ادبی و نقد فیلم استفاده می کنند .
ایران :
انسان در جستجوی هویت خویشتن، ترجمه محمود به‌فروزی، چاپ گلبان، انتشارات جامی، چاپ اول، ۱۳۸۰، تهران.
مقدمه ای بر روان شناسی یونگ، فوردهام،‌ ف، ترجمه مسعود میربها، چاپ سوم،‌ تهران،انتشارات اشرفی، ۲۵۳۶.
روانشناسی ضمیر ناخودآگاه نویسنده: کارل گوستاو یونگ مترجم: محمد علی امیری ناشر: علمی و فرهنگی سال انتشار: ۱۳۸۷ دوره چاپ: ۵ .
یونگ، ک.گ، روان شناسی و دین، ترجمه فوأد روحانی، چاپ سوم، تهران،انتشارات امیر کبیر، ۱۳۷۰.
ضمیرپنهان، ترجمه ابوالقاسم اسماعیل‌پور، انتشارات کاروان، ۱۳۸۳.
یونگ، ک.گ،روان شناسی و شرق، ترجمه لطیف صدقیانی، تهران، انتشارات جامی .۱۳۸۳.
انسان وسمبل‌هایش، ترجمه ابوطالب صارمی، کتاب پایا با همکاری انتشارات امیرکبیر، چاپ دوم، زمستان ۱۳۵۹ و همینطور ترجمه دکتر محمود سلطانیه، نشر جامی، ۱۳۷۷ .
اندیشه ی یونگ نوشته ریچارد بیلسکر .
خودآموز یونگ ترجمه نورالدین رحمانیان .
مشکلات روانی انسان مدرن محمود بهفروزی .
رؤیاها، ترجمه ابوالقاسم اسماعیل‌پور، انتشارات کاروان، ۱۳۸۴ .
سمینار یونگ درباره چنین گفت زرتشت نیچه، ترجمه سپیده حبیب، انتشارات کاروان، ۱۳۸۷.
انسان در جستجوی هویت خویشتن، ترجمه محمود به‌فروزی، چاپ گلبان، انتشارات جامی، چاپ اول، ۱۳۸۰، تهران.
روح و زندگی، ترجمه دکتر لطیف صدقیانی، چاپ نیل، انتشارات جامی، چاپ اول، ۱۳۷۹، تهران.
جهان :
Hanegraaff 1993
“Carl Jung: Forever Jung". Vision Journal. Retrieved 19 December 2011
Stepp, G. “People: Who Needs Them". Vision Journal. Retrieved 19 December 2011
Jung, C. G. and Wolfgang Pauli, The Interpretation of Nature and Psyche, New York: Pantheon Books, 1955
Jung, Carl (2006). The Undiscovered Self: The Problem of the Individual in Modern Society
Memories, Dreams, Reflections
Bair, Deirdre (2003)

۱-۲-۱۵-۶ دین،بهعنوانعاملتاسیسشهر
تاثیرپدیدهدیندرپیدایششهرهایکهنوجدیدتاحدیبودهاستکهبرخیازمحققانپدیدهشهرراچونتبلورکالبدیایدهمسلطدرشکلگیریمحیطهایزندگیانسانیتحلیلمیکنند. درادوارگوناگون،عواملدینیدربهمپیوستنگروههایمختلفاجتماعیدرسکونتگاههایانسانیوتمرکزدادنجمعیتوظهورشهرهامؤثربودهاست. درشهرهاینخستینرهبرانروحانیشهرمدیرانارشدشهریبودند.برخینتایجمطالعاتباستانشناسیمنشاءدینیشهرهایکهن،کهدردادوستدمحصولاتضروریبرایزندگیانسانهاتوسطمعابروپرستشگاههاریشهداشت،رانشانمیدهد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

دردورۀساسانیاناطلاعاتدرخوریدربابنقشپرستشگاههادرشکلدهیمناسباتاقتصادیوتجاریمناطقشهریدردستاست.دردورههایکهنبنیادگذاریبرخیازشهرهابراساسسابقۀوجودآتشکدهایدرآنمحلیاظهورشهریبرگردآنرویدادهاست.دردورۀساسانیاننقشاینعاملبیشترتأثیرگذاربود.مثلاًقبادساسانینذرکرددرصورتغلبهبرهیاطلهوبرادرشهرمز،آتشخانهایبسازدوسپسآنرادریزدساخت.شایدبتواناستقرارآتشگاههادرمرتفعترینمکاندرهرشهروبهویژهبهعنوانهستۀمرکزیبرخیازشهرهایکهنرامؤیدایننظریهدربارۀبرخیازشهرهایایرانبهشمارآورد.
اینعاملدرپیدایششهرهادردورۀاسلامینیزتأثیرگذاریبارزیداشت. دراینراستامیتوانبهروایتنمونهوارابناسفندیاراشارهکردکه : بههنگامعبورامامحسنبن علی )ع( بهمامطیر،مختصرعمارتیدرآنجاکهدرنظرایشانمصفاآمدهبود،پدیدارگردیدتابعدهاوالیایالتبازاریخردوعماراتیفرمودوسپسدر ۱۶۰ هجریمسجدجامعبناگردیدوشهرشد.
گاهوجودمقابرومشاهدبزرگاندینیدرپیدایشیکشهرمؤثرواقعمیشد. بهعنوانمثالشهرهایمقدسشیعیان،ازجملهشهرنجف،نمونههایبارزاینمورداست.شکلگیریاینشهرپسازهویداشدنمشهدامامعلی )ع( آغاز،وسپسازسال ۱۳۷ قمریباافزایش اقامتشیعیاندرآنجا،توسعۀبسیاریافت. شهرهایکربلا،کاظمینیامشهدچنینبودند.(همان)
۱-۲-۱۵-۷ تکاملمنطقۀمبادلهای )بازارگاهی( بهموقعیتشهری
نیازفعالاناقتصادیبهمبادله کالاهایتولیدیدرجایگاهیبهنامبازارنیزچونعاملیدرروندپیدایششهربود.شهربهعنوانمکانبازار،یعنیمرکزیتمبادلهکالاوکانوناصلیتجارتدریکمنطقهونیزتجارتفرامنطقهایعملمیکردوبرایناساسسازماندهیمبادلهوتوزیعفرآوردههایتولیدزراعیوتولیدپیشهوریشهریراامکانپذیرمیکند.روالبرپاییبازارهایموسمیدریکمکانخاصکهمحلتلاقیونقطهاتصالروستاهایمختلفبود،بهتدریجهستهاولیهپیدایششهرراشکلمیداد.
الگویتشکیلبازارهایهفتگی،ماهانه،فصلیوحتیسالانهمنجربهشکلگیریاستقرارگاههایروستاییوگاهشهریمی شد: ازجملهپیدایششهراهواز)سوقالاهواز(،دوشنبه )تاجیکستان(،واجارگا )گیلان( وبسیاریمواردیدیگرقابلذکرند.
اغلبشهرهایمهمایراندرمحلهایتلاقیراههایتجارتیبرپاشدهاندوازایننظرقابلمقایسهباالگویپیدایششهرهاوتجارتدراروپایقرونوسطیهستند.اینامررابطپیدایشسکونتگاههایاولیهدرمسیرراههایمهمتجاریوتأثیراینامردرافزودهشدنعناصرکالبدیمرتبطباکارکردهایتجاریبهکالبداینسکونتگاهها،تاهنگامنیلبهوضعیتشهرباکارکردهایتجاریرانشانمیدهد.البتهاینتجربهدرموردشهرهایمختلفجهاناسلامنیزصادقاست.شهرهاییچونلاروسیرافنمونههایقابلتوجهچنینروندیبهشمارمیآیند. اینموضوعنقشمناسباتتجاریدرپیدایشورشدشماریازشهرهایایرانراتوضیحمیدهد. (همان)
۱-۲-۱۶ آیندهشهر
پدیدهشهرنشینی،باقدمتیطولانی،باآیندهایپیچیدهترازامروزروبرواست. شواهدموجودنیزصحتآنرابینیازازاثباتنشانمیدهد. زیرااگرطیسیسالگذشته،جمعیتشهریجهانبهبیشازدوبرابررسید،براساسپیشبینیهایمقرونبهصحتسازمانملل،طیسیسالآیندهنیزبهویژهدرکشورهایپرجمعیتدرحالتوسعهچنینخواهدبود. اینپدیدهپیوسته،دووجههزینهوفایدهرادرخودداشته،ودرهرحالیکیازعناصرمهمدرمحاسبهشاخصهایمختلفاقتصادیواجتماعیوسیاستگذاریهابودهاست. چهارمحورجمعیتی،اجتماعی،اقتصادیوزیستمحیطی،دراستمرارتحولاتآیندهدرخورمطالعهاند. توسعهبیوقفهشهریدراینمحورها،برخورداریازمدیریتعلمیواثرگذاربرایمقابلهباچالشهایجدید،توزیعامکاناتبراساسسیاستهایمتناسببااوضاعودرکمجددازمسائلبارعایتقواعدبازیدرسطوحملیوجهانیرااجتنابناپذیرساختهاست.(محمدسیدمیرزایی،۱۳۸۳، نگاهیبهآیندهشهر، پژوهشنامهعلومانسانی: شماره۴۱ )
بیتردیدنمیتواندرمقابلجریانهایناشیازتحولاتجمعیتی،استقرار،توزیعو جابجاییهابرایدستیابیبهشرایطبهینهاقتصادی،اجتماعیوتبعاتناشیازآنها،تحولات سریعوبیوقفهاقتصادیدرابعادملی،منطقهایوجهانی،کهپایگاهومراکزتصمیمگیری آندرشهرقراردارد،مقاومتنشاندادوتحولاتاجتماعیوفرهنگیراکهدامنهآنحداقل دررفتارهایذهنیروستایی،ازطرقارتباطیمختلفباانسانشهریانعکاسمییابد،نادیده گرفت.بنابراینجزتندادنبهدگرگونیهای،گاهبنیادیدرزندگیشهری،والزاماتآن گریزینیست،اماتکیهگاهمطمئنیکهبتواندشرایطمطلوبزندگیشهریرامحققسازد، مدیریتآگاهوموثرشهریاست،کهحتیمیتوانددرپویاییزندگیروستانیزتأثیرگذارد.
محورهایعمدهدرتحولاتآیندهشهری
شهر دارایطبیعتخاصخوداست . مکانیاستکهخلاقیتهادرآنبهوجودمیآیند. نیاز،دستیابیبهکیفیتمطلوبزندگیوایجادزمینههایرشدسرمایهاجتماعیبهعنوانعنصری اساسیبرایارتقایحیاتاجتماعیراخلقمیکند. اماموانعهرچندموقتنیز،چالشهاییرا باتوجهبهجنبههاییکهداردهموارهموجبمیشودنیروهایجدیدیبه شهر ایجادمیکند آنواردشوند . اماچونایننیروهاخصایصمتفاوتیبابومیاندارند،ابتداموجباتبروز ناسازگاریرافراهممیآورند،درحالیکهبهتدریجایننیروهایتازهوارد،باسازگارشدنو پذیرشقواعدبازیمیتوانندعاملمؤثریدرحوزههایاقتصادیواجتماعیباشند.تحقیقی دربنگلادشانجامدادهبهایننتیجهرسیدهاستکهمهاجرانافرادباهوشیکه هستندوگزینشآنانبرایمهاجرتامریعقلانیاست. بهنظرمیرسدچهارزمینهیامحورجمعیتی،اقتصادی،اجتماعیوزیستمحیطیدر تحولاتآیندهشهریاهمیتداشتهباشند. (محمدسیدمیرزایی،۱۳۸۳، نگاهیبهآیندهشهر، پژوهشنامهعلومانسانی: شماره۴۱ )
محورجمعیتی
درموردمحورجمعیتیبایدبهدووضعیتمتفاوتجمعیتشهریتوجهداشت.
الف- بایکتقسیمبندیکلیجمعیتشهریدردوگروهازکشورهایدرحالتوسعهو
کشورهایتوسعهیافتهمیتوانگفتکهرشدقابلتوجهجمعیتشهریدرکشورهایدرحال
توسعه،همچنانناشیازسرریزجمعیتروستاییوادامهحرکتهایمهاجرتیاست . اماچند
عاملرامیتواندرآنمؤثردانست:
-ورودآرامصنعتبهحوزههایکشاورزی،افزایشنسبیقابلیتتولیدوآزادشدننیروی
انسانیوسپسروانهشدنآنبهشهر
-فقدانزمینقابلکشتتاحدموردنیازویابهرهبرداریبیشازحدمنجربهفرسایش
خاکونبوداصلاحاتلازمدرزمینههایمختلف
-حوادثطبیعیوپیآمدهایمنفیزیستمحیطی
-تضادهایقومیدربخشهاییازاینگروهازکشورهاواحساسعدمامنیتناشیازآن
سهولتنسبیدستیابیبهخدماتاساسیدرشهر
ب- امادرشهرهایکشورهایتوسعهیافتهوضعیمتفاوتبهچشممیخورد. عمدهترین
ویژگیآندرکاهشنرخموالیدبهمیزانکمترازحدجایگزینیاست . نتیجهطبیعیآن
افزایشنسبتکهنسالاندرکلجمعیتباپیآمدهاونتایجخاصخوداست . اینپدیدهاز
نیمهدومقرنبیستمتحولاتشگرفیداشتهاستوبراساسپیشبینیهااینافزایش
چشمگیرترنیزخواهدبود. (محمدسیدمیرزایی،۱۳۸۳، نگاهیبهآیندهشهر، پژوهشنامهعلومانسانی: شماره۴۱ )
محوراقتصادی
محوردیگردرتحولاتشهریدرمرتبهبعدازجمعیت،اقتصاداست . شکینیستکهافزایشتولیددرسایهبرخورداریازفناوریهایمؤثرازعواملاصلیتحولاتشهریدرزمینهاقتصادیاست . اماآننیزمستلزمتقویتپساندازهادراندازههایگوناگونباتوجهبهابعاداقتصادیوفرهنگیآناست.اماآیارشدسریعجمعیتنقش بازدارندهدررسیدنبهبسیاریازاهدافاقتصادیایفانمیکند؟بنابراینمهارآنیکپیششرطمسلمبرایدستیابیوتضمینتوسعهپایداراست.گرچهشهربهعنوانبستراصلیرشداقتصادیاستومکانیاستکه نیروهای فیزیکی وانسانیرادرخودمتمرکزمیکندونوآوریهارابهوجودمیآورد،امادرعینحالبرایادامهحیاتوپویاییخود،بایدباسیستمبزرگترووسیعترمرتبطباشد . ازاینروشهرهابهطورطبیعیباسیستماقتصادجهانی،پیوندخوردهاندکهوجهمشخصهآنواردشدنبهمیدانهایرقابتاست.بنابراینسیستماقتصادجهانی،یابهعبارتدیگرجهانیشدنبازاررقابتبیناقتصادهایشهریراگرمتروپررونقترمیسازد. دراینمیدانرقابت،شهرهاییکهقواعدبازیرارعایتمیکنند.(محمدسیدمیرزایی،۱۳۸۳، نگاهیبهآیندهشهر، پژوهشنامهعلومانسانی: شماره۴۱ )
محوراجتماعی
جاداردتحولاتشهریدراینمحوردرقالبمطالعاتگستردهتغییراتاجتماعیموردبررسیقرارگیرد . دگرگونیدرخانوادهوساختارآنکهحاصلکوچکشدنابعادخانواده،قوتگرفتنعقلانیتدرمحاسبههزینهوفایدهاقتصادیفرزنداناستواستمرارنابرابریهایاجتماعیواقتصادیبهویژهبرایزنان،بهرغمتحولعمدهدرمنزلتاجتماعیآنانبهطورنظریآنازجملهمسائلدرخورتوجهاست. امابهراستیمسائلاجتماعیواقتصادیبهآسانیقابلتفکیکوتجزیهکاملنیستندوبنابراینطرحیکی،آندیگریرانیزبهمیانمیکشد.
فقرونابرابریشهری،ضمنآنکهیکامراقتصادیاست،دارایابعادقویاجتماعینیزهست. زیراکمیدقتروشنمیکندکهفقرشهری،بهدلیلنارساییظرفیتاقتصادی درجذبنیرویانسانیسرریز روستایی،است. اینجریانچالشمهمیرابرایشهرایجادمیکندوشواهد،نشانگرعمومیبودنآناست،زیراباتحولاتنسبتامثبتیکهبعدازپایانجنگجهانیدومصورتگرفتهبود،تصورافزایش نابرابریهایشهریچندانجدینبوداماتوزیعنامتعادلثروتازیکسوورشدقابلملاحظهجمعیتوافزایشنسبیطولعمرازسویدیگر،درایجادمحدودیتهایاجتماعی – اقتصادی و استمرار نابرابریحتیدرشهرهایپیشرفتهایمانندنیویورکیالندننیزموثربوده اند.
محورزیستمحیطی
شایدبتوانگفتمحیطزیستازعمدهترینمحورهادرتحولاتشهریاست . اهمیتآنتابهآنجارسیدهاستکهامروزهمیتوانگفتقرنبیستویکمقرنیاستکهمسائلزیستمحیطیمقامنخسترابهخوداختصاصخواهدداد . زیرااگربهعواملیکهسرآغازبروزایندستهازمسائلاستتوجهشود،درآنصورتمیتوانبهصحتایننکتهپیبرد . افزایشفشاربرمنابعطبیعی،رشدقابلتوجهمصرفانرژیدراثرافزایشحجمتقاضا،کاهشمنابعآب،تهدیدآبهایسطحالارضیدراثرورودحجمعظیمیازآلایندههایمختلفبهآن،کشمکشهایاحتمالیدراثربیتعادلیدردسترسیبهآبشرب،رقابتدردستیابیبهانرژیاتمی،خطراتمسلمناشیازاستفادهنابخردانهازآندربهکرسینشاندنبرخیمسائلاز
سویبعضیحکومتها،افزایشگازهایگلخانهایوخطراتحتمیآندربالارفتندمایزمینباپیآمدهایفراوانآن،خطرذوبشدنیخهایقطبیوبالاآمدنسطحآبهایدریاهاوفاجعههایزیستمحیطیناشیازآن،وپسماندگیفرهنگیدرفهماهمیتمحیطزیستولزومپایداریآنبراینوعبشرازچالشهاییاستکهنهتنهازندگیشهریبلکهروستاییرانیزتحتتأثیرقرارخواهدداد . (میرزایی،۱۳۸۳)
۱-۲-۱۷ روند شهرنشینی در ایران و پیدایش کلانشهرها
شروع تحولات شهرسازی و شهرنشینی به مفهوم جدید آن تا حد زیادی مربوط به دوران رضاخان است، یعنی از سال ۱۳۰۰ به بعد. آنچه در این عصر شاهدیم بی‌تردید متأثر از رویدادهای این دوران تاریخی کشورمان است، هر چند میراث فرهنگ شهری امروز شهرهای ایران در بیشتر موارد، یادگاری از دوران صفویه در کالبد و چهره خود دارد و یا انقلاب مشروطیت را شاید نقطه‌عطفی در تاریخ اجتماعی شهر و شهرنشینی بدانیم، اما هیچ‌یک از این دوره‌ها قابل قیاس با عصر رضاخانی نیست.
دوران رضاخان را می‌توانیم حلقه اتصال سیر تکامل شهر در ایران درگذشته و حال به‌شمار آوریم. در چنین روندی است که به سرعت تلاش می‌شود شهرها جامه سنت از تن به در آورده و جامه تجدد بر اندام کنند. شروع تحولشیوه‌های تولید پیش‌سرمایه‌داری و توسعه مناسبات سرمایه‌داری و گسترش آن، همه با روی‌کار‌آمدن رضاخان در ایران مقارن است. دوران رضاخان دوران استقرار نهادهای زیربنایی و روبنایی بورژوازی در ایران است. به همین دلیل سرآغاز تمامی تحولات اجتماعی و اقتصادی معاصر ایران است که ضرورت‌های توسعه روابط سرمایه‌داری در یک کشور عقب‌مانده و ادغام آن در نظام سرمایه‌داری را ایجاب می‌کند.(نظریان، ۱۳۷۹، ۶۳)
این دوره از شهرنشینی را به‌دلیل کُندی روند آن، شهرنشینی بطئی نامیده‌اند و به سه دوره ۱۳۰۰ تا۱۳۲۰ (آغاز نوسازی و رشد شتابان آن) ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۲ (دوره وقفه روند نوسازی) ۱۳۳۲ تا اصلاحات ارضی (ادامه روند نوسازی و رونق شهری) می‌توان تقسیم کرد.(حسامیان، ۱۳۷۹، ۳۸)
۱-۲-۱۷-۱ ویژگی‌های شهرنشینی از سال ۱۳۰۰ تا۱۳۴۰
در این دوره یکپارچگی روزافزون بازار داخلی شرط حیات شیوه تولید سرمایه‌داری است، به عبارت دیگر سرمایه‌داری در مرحله جنینی خود با یکپارچه‌کردن دائمی بازار داخلی زمینه آزادی نیروی کار را فراهم می‌آورد. یکپارچه‌شدن بازار داخلی از نظر فیزیکی یا فضایی، بیش از هر چیز مستلزم وجود ارتباط میان بازارهای محلی است که نیازمند گسترش ارتباطات و راه‌های میان‌شهری است، از این‌رو در این دوره گسترش راه‌های مواصلاتی در دستور کار قرار می‌گیرد. در سال ۱۳۱۷ ساختمان راه‌آهن سراسری ایران که بیشتر شهرهای بزرگ را به تهران وصل می‌کرد، به پایان می‌رسد.(کاتوزیان، ۱۳۸۷، ۱۷۸)
به‌طوری‌که به‌دنبال جهت‌گیری اصلی برنامه‌های عمرانی به‌سوی گسترش زیرساخت‌های صنعتی و اقتصادی و ایجاد زمینه برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی داخلی و خارجی، با جایگزینی الگوی واردات و حذف عملکرد سنتی روستاها، نقش و اهمیت شهرها افزایش می‌یابد و آرام‌آرام بنیادهای اقتصادی و عملکرد شهرها دگرگون می‌شود، ولی با این وجود هنوز روستاها ۷۲ درصد از جمعیت را به خود اختصاص داده‌اند (سال۱۳۱۰). با گذشت زمان  و شروع و تزریق درآمدهای نفت، استقراض و سرمایه‌گذاری‌های خارجی، توسعه مداوم روابط کالایی از یک‌سو و حکومت متمرکز و مستبد مرکزی از دیگر سو حرکت و جریان سرمایه و درآمد ملی از بالا به پایین انجام می‌گیرد، که بخش اعظم آن در شهر تهران و شهرهای بزرگ رسوب کرده و بخش محدودی به داخل شهرهای کوچک جریان می‌یابد. با این همه توسعه فضایی شهر در زمان رضاخان چندان معنادار نبوده و گسترش فضایی شهرها به کندی پیش می‌رود. در مجموع می‌توان دلایل رشد بطئی در این دوران را در نوپایی سرما‌یه‌داری و عدم نفوذ یا عدم‌امکان نفوذ سرمایه‌داری در ساخت اقتصادی روستا و همچنین ضرورت زمان دانست.(نظریان، ۱۳۷۹)
شهر در این دوره به واسطه نقش غالب تجاری خود متمرکزکننده و مبادله‌کننده مازاد کشاورزی روستایی محلی بود. با گسترش بازار مصرف شهری و خاصه شهرهای بزرگ، شهرها به صورت نقاط تماس با کشورهای سرمایه‌داری پیشرفته و مکان واردات و مبادله کالاهای صنعتی خارجی درآمدند. شهرها در این دوره به‌صورت مکان تحقق مدرنیزاسیون و روستا به‌صورت مکان اصلی و ابقای شیوه کهن تولیدی ظاهر می‌شوند. ابقای شیوه‌های تولید سنتی در روستا باعث ماندگاری جمعیت و خاصه نیروی کار در روستا می‌شود. ازسوی دیگر محدودیت اثرات مدرنیزاسیون در رشد شهر باعث افزایش طبیعی جمعیت شهری شده، اما جابجایی‌های جمعیتی را ایجاد نمی‌کند.
به همین دلیل در سراسر این دوره جمعیت شهرنشین از ۲۸ درصد به ۷/۲۸ درصد افزایش می‌یابد (سال ۱۳۲۰)، یعنی تقریباً در این دوره با شهرنشینی و مهاجرت از روستا به شهر روبه‌رو نیستیم. از دیگر ویژگی‌های این دوره، موزونی‌ نسبی  شبکه شهری در ایران است. شهرها در این دوره نمی‌توانستند مستقل از مازاد روستایی منطقه خود گسترش یابند و همین امر محدودیت شهرنشینی در این دوره را توجیه می‌کند، برای نمونه بزرگترین شهر ایران (تهران) در سال ۱۳۱۷ تنها دو برابر دومین شهر ایران (مشهد) در این سال جمعیت داشت، حال آن که این رقم در سال ۵۱ به بیش از ۸ برابر می‌رسد.
در این دوره هنوز بخش اعظم درآمد کشور از بخش کشاورزی تأمین می‌شود. سهم بخش کشاورزی در سال‌های ۱۳۰۵ تا ۱۳۲۹، ۵۰ درصد تولید داخلی را تشکیل می‌داد. در این دوره است که سهم بخش کشاورزی کمتر می‌شود، به‌طوری‌که در سال ۱۳۴۰ به ۳۰ درصد کاهش می‌یابد و درآمدهای نفتی جای آن را می‌گیرد.(حسامیان، ۱۳۷۹)
به‌طور خلاصه شهرنشینی ایران در دوره ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۰ را می‌توان به شرح زیر خلاصه کرد:
ـ دوره اول ۱۳۰۰ تا ۱۳۲۰ که رونق شهری به مازاد کشاورزی وابسته بود. مهاجرت به شهرها کُند است. حدود ۷۲ درصد در روستاها زندگی می‌کنند.۵۰ درصد درآمد کشور از کشاورزی تأمین می‌شود. رشد سالانه جمعیت در این دوره ۶۵/۱درصد است.

برخی محققان عامل کاهش میزان پروتئین را طی تنش خشکی، افت شدید فرایند فتوسنتز و متعاقب آن کاهش پیش­ماده­های تولیدکننده پروتئین و در نهایت کاهش سنتز پروتئین­ها بیان نمودند و رکود سنتز پروتئینها را به کاهش تعداد پلیزوم­های اتصالی به غشا نیز نسبت داده­اند. احتمالا کاهش mRNA، تخریب و یا غیر فعال شدن ریبوزوم­ها و کاهش سطح غشای سلولی سبب کاهش تعداد پلی زوم­ها می­ شود (Dhindsa and Clenland 1975).
از طرف دیگر، طی گزارشهای محققین، تنش آبی سطوح پروتئینی گیاهان را تحت تاثیر قرار داده و نتایج ضد و نقیضی را به همراه داشته است، به طوریکه برخی کاهش و گروهی افزایش در سطوح پروتئینی را تحت تنش آبی گزارش کرده اند (Pierre and Savoure 1990, Tod and Basler 1965, Close, 1996, Roy-Macaulay et al., 1992, Mrian et al., 2003 and Svensson et al., 2002). تنش خشکی بر پروتئین ذخیره دانه گیاه نخودفرنگی اثر معنی­دار داشته و با افزایش شدت خشکی، پروتئین محصول کاهش یافته­ است .(Mansourifar et al., 2011)
محمد خانی و حیدری در سال ۲۰۰۸ عامل کاهش میزان پروتئین­های محلول در گیاه ذرت تیمار شده با خشکی را افت شدید فرایند فتوسنتز و متعاقب آن کاهش پیش­ماده­های تولید کننده پروتئین و در نهایت کاهش سنتز پروتئین­ها بیان نمودند.
فلر گزارش کرد که تنش خشکی، بیان ژن­های کد کننده پروتئازهای درون سلولی را القا کرده و سبب تجزیه پروتئین­ها می­ شود. از این رو به­نظر می­رسد که کاهش محتوای پروتئین تحت تنش خشکی با کاهش سنتز و افزایش فعالیت آنزیم­ های تجزیه­کننده پروتئین مرتبط باشد (Feller, 2004).
۱-۱۴-۳ تاثیر تنش خشکی بر محتوای رنگیزه­های فتوسنتزی
کاهش رنگیزه­های فتوسنتزی، سازگاری ایجاد شده در گیاه تحت تنش است که احتمال آسیب به ماشین فتوسنتزی را با کم کردن تشکیل AOS کاهش می­دهد. شریعت و عصاره در سال ۱۳۸۵ کاهش میزان کلروفیل a و b و کاروتنوئید را در گیاه اکالیپتوس تحت تنش خشکی گزارش دادند. کاهش رنگیزه­های فتوسنتزی در گیاهان دیگر از جمله:
در ژنوتیپ­های مختلف گندم (Agnes, et al., 2009)، در سورگوم Neto, et al., 2009))، در ذرت (Efeoğlu, et al., 2009) و در لوبیا (Shardendu, et al., 2011) در شرایط تنش خشکی گزارش شده­است.
لازم به ذکر است که در برخی منابع بررسی شده، القا تنش خشکی با افزایش سطح رنگیزه­ها همراه بود، به­ طور نمونه Sungo و همکاران در سال ۲۰۰۴ افزایش مقدار کلروفیل در برگ­های جوان و افزایش بتاکاروتن در برگ­های بالغ آرابیدوپسیس وSchurr همکاران در سال ۲۰۰۰ افزایش کلروفیل را در Ricinus communis طی تنش خشکی گزارش کردند.
۱-۱۴-۴ بررسی اثر تنش خشکی بر محتوای MDA
پژوهش­ها نشان می­دهد که به­تدریج با شدت یافتن تنش خشکی، فعالیت آنزیم­ های آنتی­اکسیدانی گیاه تقلیل یافته و سطح MDA در سلول افزایش می­یابد. این امر به ذخیره H₂O₂ در سلول و افزایش پراکسیداسیون لیپیدهای غشایی منتهی می­ شود. افزایش MDA با مکانیسم بازتاب منفی، مهار بیشتر فعالیت­های آنزیمی را موجب می­ شود. پراکسیداسیون لیپیدهای غشا موجب تخریب فراساختارهای فتوسنتزی و تنفسی شده و این موضوع به­عنوان یک عامل فیزیولوژیک در جهت کاهش محصولات کشاورزی در طی تنش خشکی به­حساب می آید (Bai li-Ping, et al., 2006).
افزایش محتوای MDA در Cowpea (Akhila, et al., 2008)، در ژنوتیپ­های مختلف گندم (Agnes, et al., 2009) و در سیاهدانه (کبیری و همکاران، ۱۳۹۲) نیز گزارش شده است.
۱-۱۴-۵ بررسی اثر تنش خشکی بر محتوای فنل تام
از آنجایی که ترکیبات فنلی، فعالیت آنتی­اکسیدانی قوی دارند و در دفاع علیه گونه­ های اکسیژن فعال در زمانی که فتوسنتز به علت تنش­های محیطی آسیب دیده است، شرکت می­ کنند (Naffati, 2010)، افزایش ترکیبات فنلی در طی دوره تنش خشکی دور از انتظار نیست و این در حالی است که تنش­های شدید خشکی ترکیبات فنلی را کاهش می­دهد که توجیح این حالت می ­تواند به این دلیل باشد که آب بر عملکرد فتوسنتز گیاه اثر به­سزایی دارد، پس طبیعی است که با کاهش فتوسنتز غلظت متابولیت­های ثانویه هم کاهش یابد(Cela, et al., 2009).
افزایش مقادیر فنل تام در برخی گیاهان توسط محققان گزارش شده است، از جمله:
در گیاه زیره cumin(Rebey, et al., 2011; Bettaieb, et al., 2011) ، در گیاه (Riadh, et al., 2007) Cakile maritime و همچنین در فلفل قرمز (Navarro, et al., 2006).
یافته­های فوق با نتایج تحقیقات کریسیتل ) (Chrisitelle در سال ۲۰۰۹ مغایرت دارد. کریسیتل به بررسی بیان ۱۳ ژن القاء خشکی در سیب زمینی پرداخت که در دو رقم کاهش بیان ژن مسیر بیوسنتز پلی­فنل و در نتیجه کاهش غلظت پلی­فنل مشاهده کرد. که این موضوع به نقش ساکارز به­عنوان فعال­کننده فاکتورهای رونویسی از ژن­های مسیر بیوسنتز پلی­فنل مرتبط می­ شود. غده­های سیب­زمینی در هنگام تنش خشکی با حفظ ذخایر نشاسته­ای خود باعث کاهش سطح ساکارز در غده­ها و در پی آن کاهش بیان ژن­های مسیر سنتز پلی­فنل­ها می­شوند. Neffati و همکاران در سال ۲۰۱۰ در گیاه گشنیز به نتایج مشابه با نتایج کریسیتل دست یافتند.
۱-۱۴-۶ بررسی اثر تنش خشکی بر محتوای پتاسیم برگ
تغذیه صحیح توتون پیش نیاز به دست آوردن محصول با کیفیت و کمیت بالا می­باشد. تامین محیط تغذیه ای مناسب، از جمله پتاسیم، یکی از مهم ترین فاکتورها در مدیریت محصول می باشد.
کوچنبوچ و همکاران (Kuchenbuch, et al. 1986) دریافتند که کاهش محتوای آب خاک، سبب کاهش جذب پتاسیم توسط ریشه های پیاز شد. ظریف کتابی و همکارن در سال ۱۳۷۹ گزارش کردند که تیمار خشکی بر چند گونه یونجه سبب کاهش تجمع پتاسیم در برگ شده است. دلیل این موضوع را کاهش جذب پتاسیم توسط ریشه اعلام نمودند. احتمالا علت کاهش پتاسیم در شرایط تنش خشکی، کاهش میزان حلالیت پتاسیم و متعاقبا کاهش جذب آن توسط ریشه های گیاه است.
گزارش­های دیگری مبنی بر افزایش نیاز گیاه به یون پتاسیم همراه با انباشته شدن آن در برگ گیاهان ناشی از دوره طولانی مدت خشکی وجود دارد که نشان­دهنده نقش این یون در تنظیم عملکرد روزنه­ها و افزایش فعالیت آنزیم­ های آنتی­اکسیدان در برگ­ها می­باشد (Cakmak, 2002 و صالحی اسکندری و همکاران ۱۳۹۰).
۱-۱۴-۷ نحوه عملکرد نانو مواد در تنش خشکی
با توجه به نقش عنصر پتاسیم در گیاه، وجود مقدار کافی این عنصر در شرایط تنش کم آبی در تنظیم سازگاری به این تنش موثر است. از سوی دیگر اخیرا کاربرد نانو کودها به عنوان راهکاری جهت کاهش مصرف مواد شیمیایی در سیستمهای زراعی مطرح شده است.
به دلیل اثرات مضری که کودهای شیمیایی در محیط زیست و کیفیت غذا ایجاد می­ کنند، مدتها است که استفاده از آن­ها مورد نکوهش قرار گرفته­است. در نانوکودها به­عنوان جایگزین کودهای مرسوم، عناصر غذایی کود به­تدریج و به صورت کنترل شده در خاک آزاد می­شوند و در نتیجه از بروز پدیده مردابی شدن آب­های ساکن و همچنین آلودگی آب آشامیدنی جلوگیری به­عمل خواهد آمد. در حقیقت با بهره­ گیری از فناوری نانو در طراحی و ساخت نانوکودها، فرصت­های جدیدی به­منظور افزایش کارایی مصرف عناصر غذایی و به حداقل رساندن هزینه­ های حفاظت از محیط زیست، پیش روی انسان گشوده شده است (Naderi and Abedi, 2012).
تبدیل مواد به مقیاس نانو، ویژگی­های فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی و فعالیت­های کاتالیزوری آن­ها را تغییر می­دهد. علاوه بر انحلال­پذیری بیشتر، فعالیت­های شیمیایی و قابلیت نفوذ در غشای سلولی در این نانو ذرات پدیدار می­گردد (Mazaherinia, et al. 2010).
از آن­جا که درباره تاثیر نانو کلات پتاسیم بر تنش خشکی و همچنین درباره تاثیر نانو مواد بر تنش خشکی گیاه توتون منبعی در دسترس نبود، به ذکر تاثیر برخی نانو مواد در گیاهان مختلف پرداختیم.
معاونی و خیری (۲۰۱۱)، نشان دادند که تاثیر نانوذرات TiO₂ بر عملکرد ذرت قابل ملاحظه بود. در آزمایشی دیگر، ترکیبی از ذرات نانو SiO₂ و TiO₂ فعالیت نیترات رداکتاز را در سویا افزایش داد و توانایی جذب و استفاده از آب و کود را تشدید نمود ( Lu, et al., 2002). همچنین مظاهری­نیا و همکاران (Mazaherinia, et al., 2010) در آزمایشی گلخانه­ای دریافتند که کاربرد پودر اکسید آهن نانو نسبت به اکسید آهن معمولی، افزایش معنی­داری در غلظت آهن گیاه، طول سنبله، ارتفاع گیاه، وزن دانه در سنبله، کل وزن خشک کاه و کلش، وزن هزار دانه و وزن دانه در گندم داشته است. ممکن است این افزایش به دلیل خاصیت نانو ذرات و حلالیت بیشتر آن­ها و سبک و کوچک بودن آن­ها و شانس برخورد بیشتر ریشه­ها به ذرات نانو نسبت به ذرات اکسید آهن معمولی باشد. همچنین مشاهده شد که تیمار نانو نقره (۵۰ میلی­گرم بر لیتر) باعث افزایش درصد جوانه­زنی، طول ساقه­چه و ریشه­چه و در نهایت بهبود استقرار گندم گردید (Salehi and Tamaskoni, 2008).
نظران و همکاران در سال ۱۳۸۸ در بررسی نانو کلات آهن بر خصوصیات کیفی و کمی گندم دیم به این نتیجه رسیدند که محلول­پاشی نانو کلات آهن سبب افزایش صفات مذکور نسبت به شاهد شده است.
۱-۱۵ اهداف پژوهش
یکی از معضلات اصلی کشت توتون در ایران بالا بودن نیاز آبی این گیاه در طول دوره رشد است. تعیین تحمل نسبی به خشکی در توتون از اهمیت ویژه­ای برخوردار است، لذا با ارائه راه­کارهای مناسب جهت افزایش مقاومت این گیاه به خشکی، با اطمینان بیشتری می­توان آن را در مناطق خشک و نیمه خشک کاشت و از آن­جا که بیشترین مناطق کشت توتون در ایران دچار معضل خشکی هستند، یافتن راه حل مناسب برای افزایش مقاومت توتون به خشکی ضروریست.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
علاوه بر بعد تجاری و صنعتی استفاده از توتون در دنیا، امروزه این گیاه به­عنوان پدیده جدیدی در صنعت گیاهان دارویی به دنیا معرفی شده است. توالی­یابی ژنی و دستکاری بیان ژن­های مختلف در این گیاه جهت افزایش تحمل آن به خشکی و مقابله با پاتوژن­ها و یا استفاده از نیکوتین برای درمان برخی بیماری­ها مثل پارکینسون به خوبی گویای اهمیت دارویی توتون در دنیا می­باشد.
در این راستا با وجود اهمیت اقتصادی و دارویی گیاه توتون و با توجه به اهمیت تکنولوژی نانو طی دهه گذشته، هدف از این تحقیق بررسی میزان مقرون به صرفه بودن استفاده از این کودها نسبت به کودهای معمولی از نظر مقدار کود مورد استفاده است، که در نانو کودها این مقادیر بسیار کمتر از کودهای معمولی است و به دنبال آن کاهش آلودگی محیط زیست به دلیل آزادسازی تدریجی و کنترل شده کودهای نانو در خاک و جلوگیری از پدیده مردابی شدن می­باشد و همچنین از آن­جا که پتاسیم نقش به­سزایی در فعالیت­های حیاتی گیاه دارد با تامین این عنصر در گیاه از اثرات مخرب ناشی از تنش خشکی نیز جلوگیری می­ شود.
فصل دوم
مواد و روش­ها
۲-۱- تجهیزات و مواد شیمیایی
۲-۱-۱ مواد شیمیایی
ترکیبات شیمیایی مورد استفاده در انجام این پژوهش شامل: نانو کلات پتاسیم خریداری شده از شرکت خضراء، پلی اتیلن گلایکول ۶۰۰۰ مارک Dae Jung ساخت کشور کره، استون، متانول، معرف Folin-Ciocalteu، گالیک اسید، آلبومین سرم گاوی، کربنات سدیم، آب دیونیزه، پتاسیم استات، نین هیدرین، اسید استیک گلاسیال، اسید فسفریک، اسید سولفوسالسیلیک، اسید فسفریک، تولوئن، پرولین، تری کلرو استیک اسید و ازت مایع می باشد.
۲-۱-۲ تجهیزات
۱- اسپکتروفتومتر مدلCamSpec M501 Single Beam UV/Visible
۲- انکوباتور شیکردار از شرکت Labcon
۳- سانتریفیوژ مدل Sigma 1-14
۴-سانتریفیوژ یخچال‌دار مدل Sigma 2KD
۵- ترازوی دیجیتال با دقت (٠٠١/٠) AND-GF300
۶- pH متر مدل Eutech instruments pH510
۷- ورتکس
۸- هیتر- استیررHP-3000
۹- حمام آب گرم (بن ماری)
۱۰- سمپلر ١٠٠٠ و ١٠٠ میکرو لیترBIOHIT

شکل ۴-۲۰ میزان CO₂ خروجی از اگزوز خودرو سایپا در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ ۴۸
خروجی از اگزوز خودرو پراید در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ ۴۸
شکل ۴-۲۲ میزان CO₂ خروجی از اگزوز خودرو زامیاد در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ ۴۹
خروجی از اگزوز خودروهای کمپانی ایران خودرو در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا۱۳۸۹ ۵۰
شکل ۴-۲۴ میزان CO2 خروجی از اگزوز خودرو ۲۰۶ در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ ۵۰
خروجی از اگزوز خودرو پژو GLX در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ ۵۱
خروجی از اگزوز خودرو پارس در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ ۵۲
خروجی از اگزوز خودرو سمند در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ ۵۲
خروجی از اگزوز خودرو پیکان در فاصله سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۳ ۵۳
خروجی از اگزوز خودرو وانت پیکان در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ ۵۴
خروجی از اگزوز خودرو ال۹۰ در فاصله سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۹ ۵۴
خروجی از اگزوز خودرو روآ در فاصله سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۹ ۵۵
خروجی از اگزوز خودروهای دو کمپانی ایران خودرو و سایپا در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ ۵۶
شکل ۴-۳۳ میزان HC خروجی از اگزوز خودروهای کمپانی سایپا در فاصله سال‌های ۱۳۸۳تا ۱۳۸۹ ۵۶
شکل ۴-۳۴ میزان HC خروجی از اگزوز خودرو پراید در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ ۵۷
شکل ۴-۳۵ میزان HC خروجی از اگزوز خودرو زامیاد در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ ۵۸
شکل ۴-۳۶ میزان HC خروجی از اگزوز خودروهای کمپانی ایران خودرو در فاصله سال‌های ۱۳۸۳تا ۱۳۸۹ ۵۸
شکل ۴-۳۷ میزان HC خروجی از اگزوز خودرو ۲۰۶ در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ ۵۹
شکل ۴-۳۸ میزان HC خروجی از اگزوز خودرو پژو GLX در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ ۶۰
شکل ۴-۳۹ میزان HC خروجی از اگزوز خودرو پارس در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ ۶۰
شکل ۴-۴۰ میزان HC خروجی از اگزوز خودرو سمند در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ ۶۱
شکل ۴-۴۱ میزان HC خروجی از اگزوز خودرو پیکان در فاصله سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۳ ۶۲
شکل ۴-۴۲ میزان HC خروجی از اگزوز خودرو وانت پیکان در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ ۶۲
شکل ۴-۴۳ میزان HC خروجی از اگزوز خودرو ال۹۰ در فاصله سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۹ ۶۳
شکل ۴-۴۴ میزان HC خروجی از اگزوز خودرو روآ در فاصله سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۹ ۶۴
شکل ۴-۴۵ میزان HC خروجی از اگزوز خودروهای دو کمپانی ایران خودرو و سایپا در فاصله سال‌های ۱۳۸۳تا ۱۳۸۹ ۶۴
فهرست جدول ها
عنوان صفحه
جدول ۴-۱: توزیع فراوانی خودروهای مورد بررسی بر حسب مدل خودرو ۳۱
جدول ۴-۲: توزیع فراوانی خودروهای مورد بررسی بر حسب نوع کمپانی ۳۲
جدول ۴-۳: توزیع فراوانی خودروهای مورد بررسی بر حسب سال ۳۳
جدول ۴-۴: توزیع فراوانی خودروهای مورد بررسی بر حسب داخلی و وارداتی ۳۴
جدول ۴-۵: توزیع فراوانی خودروهای مورد بررسی بر حسب نوع موتور ۳۵
جدول ۴-۶: توزیع فراوانی خودروهای مورد بررسی بر حسب نوع سوخت ۳۶
جدول ۴-۷: توزیع فراوانی خودروهای مورد بررسی بر حسب نوع گاز ۳۷
جدول ۴-۸: توزیع فراوانی خودروهای مورد بررسی بر حسب یورو ۳۸
جدول ۴-۹ خروجی ضریب همبستگی پیرسون برای آزمون رابطه سال ساخت خودرو با CO 65
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
۶۶
جدول ۴-۱۱ خروجی ضریب همبستگی پیرسون برای آزمون رابطه ضریب همبستگی پیرسون برای آزمون رابطه سال ساخت خودرو با HC 66
۶۷
جدول ۴-۱۳ خروجی ضریب همبستگی پیرسون برای آزمون رابطه ضریب همبستگی پیرسون برای آزمون رابطه سال ساخت خودرو با LANDA 67
جدول ۴-۱۴ خروجی آزمون تی برای مقایسه میزان آلایندگی در خودروهای تولیدی شرکت‌های ایران خورو و سایپا ۶۸
جدول ۴-۱۵ خروجی آزمون تی برای مقایسه میزان آلایندگی در خودروهای بنزین سوز و گاز سوز
۷۰
جدول ۴-۱۶ خروجی آزمون تی برای مقایسه میزان آلایندگی در خودروهای انژکتور و کاربراتور ۷۲
فصل اول
کلیات
۱-۱- مقدمه
هوا مهمترین عنصر حیاتی محیط زیست به شمار می­رود و آلودگی آن تندرستی و سلامتی انسان­ها را به خطر می­ اندازد. آلودگی هوا یکی از مشکلات قرن حاضر است که اکثر شهرهای بزرگ جهان با این پدیده رو به رو هستند. در واقع یکی از مهم‌ترین مسائل زیست محیطی به شمار می‌رود که به خودی خود می‌تواند زمینه­ ساز بسیاری از خطرهای زیست محیطی دیگر باشد (خزاعی و همکاران، ۱۳۹۱). گسترش بی­رویه شهرها و شهرنشینی و نیز رشد بخش صنعت به خصوص در مجاورت شهرهای بزرگ و پرجمعیت و ترکیب آن­ها با مجموعه عوامل طبیعی و اقلیمی نه تنها باعث افزایش آلودگی هوای شهرها شده، بلکه تغییراتی را در اقلیم جهانی به وجود آورده که در سال­های اخیر به شدت مورد توجه محققان و برنامه­ ریزان قرار گرفته است. عوامل ایجاد آلودگی هوا زیاد هستند و یکی از مهمترین آنها وسایل نقلیه هستند که در زندگی ماشینی امروز به شدت مورد نیازند. لذا در طراحی، تولید و استفاده از آنها باید طوری عمل شود که حداقل آلایندگی برای محیط زیست ایجاد گردد. امروزه سعی سازندگان خودرو بر تولید خودروهایی با کمترین میزان آلایندگی است (صالحی تینونی و همکاران، ۱۳۹۱). پژوهش حاضر در ۵ فصل (کلیات، سوابق پژوهش، نتایج یافته­ ها و بحث و نتیجه_­گیری) به بررسی می ­پردازد.

این آماره دارای توزیعF با و درجه آزادی است. اگر ارزش F مفید محاسبه شده از ارزش آماره F جدول کمتر باشد، در سطح معنی داری تعیین شده، فرضیه H₀ رد می شود و اثر معنی داری برای مقاطع وجود خواهد داشت. بنابراین مدل اثرات ثابت انتخاب می شود. در غیر این صورت، از مدل داده های تلفیق شده استفاده می شود. (جان جانی، خدادی، ۱۳۹۰)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۳-۹-۴-۲) آزمون هاسمن
آزمون هاسمن برای تعیین استفاده از مدل اثرات ثابت در مقابل اثر تصادفی انجام می شود. آزمون هاسمن بر پایه وجود یا عدم وجود ارتباط بین خطای رگرسیون تخمین زده شده و متغیرهای مستقل مدل شکل گرفته است. اگر چنین ارتباطی وجود داشته باشد، مدل اثرات تصادفی و اگر این ارتباط وجود نداشته باشد، مدل اثرات ثابت کاربرد خواهد داشت. فرضیه H₀ نشان دهنده عدم ارتباط متغیرهای مستقل و خطای تخمین و فرضیه H₁نشان دهنده وجود ارتباط است:
Effect Random = H₀
Effect Fixed = H₁
برای انجام آزمون هاسمن تخمین مقدار واریانس q را با (q) v نشان دهده و آماره M را بصورت ارتباط زیر ارائه می شود.
۳-۹-۵) نحوه آزمون فرضیه های پژوهش
اگر چه تحلیل همبستگی با رگرسیون دارای ارتباط نزدیکی است. اما از نظر مفهومی این دو تحلیل با یکدیگر دارای تفاوت های قابل توجهی هستند. در تحلیل همبستگی، هدف اولیه اندازه گیری درجه یا میزان وابستگی خطی بین دو متغیر است. ضریب همبستگی، شدت وابستگی(خطی) را اندازه گیری می کند.
در این پژوهش جهت انجام آزمون فرضیه ها با توجه به فرضیه های مطرح شده و تعریف عملیاتی متغیرهای مستقل ،وابسته و کنترل آزمون فرضیه ها(آزمون معنادار ارتباط متغیرهای مستقل، وابسته و کنترل) بر اساس ضریب همبستگی اسپیرمن و با برخی از فرضیه ها از رگرسیون چند متغیره در سطح معنی داری ۵ درصد صورت می گیرد. همچنین با بهره گرفتن از ضریب تعیین میزان تغییرات متغیر وابسته نسبت به متغیرهای مستقل مورد برسی قرار می گیرد.
در این پژوهش از آماره استودنت(t) برای بررسی صحت آزمون فرضیات تحقیق، آماره فیشر(f) جهت بررسی کفایت مدل و برای بررسی استقلال باقیمانده های رگرسیون از آزمون دوربین-واتسون استفاده خواهد شد.
H₀: توزیع داده ها نرمال است.
H₁: توزیع داده ها نرمال نیست.
۳-۱۰) خلاصه فصل
در فصل حاضر، به روش اجرای پژوهش پرداخته شد. در ابتدا روش پژوهش که از نوع تحقیقات علی پس رویدادی(با بهره گرفتن از اطلاعات گذشته) می باشد و فرضیه های پژوهش که در سه مرحله رشد، بلوغ و افول بیان گردید، سپس مدل مفهومی پژوهش به صورت شماتیک که در آن متغیر مستقل(عدم تقارن اطلاعات)، متغیر وابسته(مدیریت سود) و متغیرهای کنترل(اندازه شرکت، اهرم مالی، : نسبت رشد و ریسک سیستماتیک) ترسیم شد، پس از آن جامعه آماری پژوهش که دوره مورد بررسی ۵ساله از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۱ مورد مطالعه و اجزای تشکیل دهنده آن ویژگی های هر یک از اجزا تشریح شد. در ادامه متغیرهای وابسته، مستقل و کنترل تعریف عملیاتی گردیدند. سپس مدل های مورد استفاده و روش های آماری مورد نیاز به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه های پژوهش از مدل اقلام تعهدی اختیاری، که متغیرهای آن عدم تقارن اطلاعاتی(دامنه تفاوت قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام ) و متغیرهای کنترل(اندازه شرکت، اهرم مالی، نسبت رشد و ریسک سیستماتیک) به تفکیک برای هر یک از مراحل معرفی گردید.

فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
۴-۱) مقدمه
در هر پژوهش علمی و بخصوص تحقیقات میدانی و تجربی، تجزیه و تحلیل داده‌های جمع آوری شده از جامعه مورد بررسی، یکی از مهم ترین بخشهای پژوهشی محسوب می‌شود. این بخش از پژوهش اصلی ترین فعالیت تحقیقی پژوهشگر و جزء لاینفک هر پژوهشی می‌باشد. در این بخش از پژوهش است که محقق با بهره گرفتن از آزمون‌های آماری به بررسی فرضیات خود می‌پردازد.
پیوند دادن موضوع تحقیق به رشته ای از اطلاعات موجود مستلزم اندیشه ای خلاق است، معمولا” موضوعی به ذهن محقق خطور می‌کند که یافتن منابع داده های موجود برای بررسی آن مستلزم خلاقیت ذهنی محقق است، آرایش و تنظیم داده‌ها نیز مستلزم است. طرح دستچین کردن مطالب خاص، کدگذاری داده ها، استخراج الگوهایی از میان کدها همگی مستلزم خلاقیت اند. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش به عنوان فرآیندی از روش علمی، یکی از پایه های اساسی هر روش تحقیقی است.به طورکلی، تجزیه و تحلیل عبارت از روشی است که از طریق آن کل فرایند پژوهشی، از انتخاب مساله تا دسترسی به یک نتیجه هدایت می‌شود (خاکی، ۱۳۸۶).
در این فصل پژوهشگر برای پاسخگویی به مساله تدوین شده و یا تصمیم گیری در مورد رد یا تائید فرضیاتی که صورت بندی کرده است به تجزیه و تحلیل داده‌ها می‌پردازند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل اطلاعات مرتبط با آزمون فرضیه‌ها در این فصل ارائه شده است.
پژوهشگر پس از اینکه روش پژوهش خود را مشخص کرد و با بهره گرفتن از ابزارهای مناسب، داده های مورد نیاز را برای تجزیه و تحلیل فرضیه های خود جمع آوری کرد، اکنون نوبت آن است که با بهره گیری از تکنیکهای آماری مناسبی که با روش پژوهش، نوع متغیرها و … سازگاری دارد، داده های جمع آوری شده را دسته بندی و تجزیه و تحلیل نماید و در نهایت فرضیه هایی را که این مرحله او را در پژوهش هدایت کرده‌اند در بوته آزمون قرار دهد و تکلیف آنها را روشن کند و سرانجام بتواند پاسخ یا راه حلی برای پرسشی که پژوهش بیابد.
همانطوری که قبلا” توضیح داده شد، اطلاعات لازم برای آزمون فرضیه های پژوهش از منابع مختلفی از جمله نرم افزار بورسی مانند ره آوردنوین، سایت بورس و غیره استخراج شده که پس از انتقال صفحه گسترده EXCEL مورد پردازش قرار گرفته است و سپس با توجه به فرضیه، به تجزیه و تحلیل اطلاعات با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS و EVIEWS می‌پردازیم. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه از روش های مختلفی استفاده می‌شود؛ بدان معنا که ابتدا اطلاعات مورد نیاز برای انجام محاسبه و سپس آزمونهای رگرسیون برای مطالعه ارتباط بین عدم تقارن اطلاعاتی و مدیریت سود در مراحل چرخه عمر مورد کنکاش قرار گرفت.
علامت اختصاری متغیرهای پژوهش در جدول(۴-۱) ارائه شده است:
جدول(۴-۱): علامت اختصاری متغیرهای پژوهش