نتایج کلی که در پایان بحث می توان به آنها اشاره نمود عبارتند از:
آیات قرآن، در زمان رسول خدا |به طور کامل جمع آوری، وزیر نظر ایشان و با راهنمایی آن حضرت ، تدوین شد.
تدوین و ترتیب اکثر قریب به اتفاق آیات قرآن در قالب سوره ها، توقیفی بوده وصحابۀ پیامبر|هیچ دخل وتصرفی در آن نداشته اند.
اگرچه هر دو مفسّر ( مرحوم علامه & وسید قطب ) معتقدند که ترتیب سوره ها بر حسب نزول قطعی نیست و بر اساس اجتهاد صحابه انجام گرفته است ، اما هردو در بعضی موارد به ارتباط وتناسب بین سوره ها اشاره نموده اند.
وحدت موضوعی (هدف) بین سوره ها از جملۀ عواملی است که دو یا چند سوره را به هم پیوند می دهد و مورد توجه مرحوم علامه وسید قطب قرار گرفته است.
تناسب وهماهنگی بین آیات قرآن وجود دارد وهردو مفسر با توجّه به همین موضوع به تفسیر آیات پرداخته اند.
سیاق، نیز ازجملۀ مواردی است که در تفسیر المیزان وفی ظلال القرآن به آن توجه خاصی شده وبه کمک آن ارتباط بین آیات روشن ومشخص شده است.
پیشنهادات
با توجه به اهمیت بحث تناسب وهماهنگی بین ایات وسور وجایگاه ان در تفسیر آیات وکمک به فهم بهتر آنها لازم است در اینجا مواردی را از باب پیشنهاد مطرح نماییم تا شاید برای بیشتر آشنا شدن نسل جوان با مفاهیم قرآنی قدمی برداشته شود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
از آنجایی که این بحث از بحثهای جدید در عرصۀ تفسیر قرآن می باشد و برخی از مفسران با توجه به ارتباط وهماهنگی که در آیات وسور دیده اند به تفسیر آیات پرداخته اند. وهمانطور که مطرح کردیم در بین مفسران اهل سنت تفاسیری نیز بر همین مبنا نوشته شده است اما در بعضی موارد از این مقوله بدرستی استفاده نکرده اند وشاید با افتادن در ورطۀ افراط وتفریط از تفسیر بعضی آیات دور مانده‌اند وخصوصا در بیان رابطۀ بین سوره ها مجبور به تکلف گویی شده اند. بنا براین در صورت صلاحدید مفسران بزرگوار شیعه نیز در این زمینه تفسیری نوشته؛ تا قرآن پژوهان ودانشمندان علوم قرآنی با کمک آن به تفسیر آیات وآموزش آن پرداخته وبتوانند قدمهای بزرگتری در فهم آیات قرآن بردارند.
به وزارت خانۀ محترم آموزش وپرورش پیشنهاد می گردد ، برای هر چه بهتر استفاده کردن از مفاهیم قرآنی در طی چند درس ، به بحث تناسب آیات هم پرداخته شود وآیاتی که متناسب با موضوعات درسی بوده ودر ارتباط با هم هستند را در کتابهای درسی گنجانده تا ضمن آشنا شدن دانش آموزان با این مقوله از علوم قرآنی، به لطافتها وظرافتهای موجود در قرآن بیشتر آشنا شده ودر کنار اعجاز لفظی، اعجاز معنایی ومحتوایی قرآن نیز برای آنها تبیین شود.
تناسب و ارتباط آیات در سوره های مکی ومدنی بطور جداگانه در این دو تفسیر بررسی شود تا علاوه بر دسته بندی نظرات این دومفسر بزرگ , لطائف بیشتری از بحث تناسب آشکار شود.
منابع فارسی.
استادی، رضا، آشنایی با تفاسیر، چاپ دوم، تهران، نشر قدس، ۱۳۸۳ش.
الاوسی، علی، روش علامه در تفسیر المیزان، ( ترجمهء سید حسین میرخلیلی)، چاپ اول، تهران، شرکت چاپ ونشر بین الملل، ۱۳۸۱ش.
ایازی، سید محمد علی، چهره پیوسته قرآن، چاپ اول، تهران، هستی نما، پاییز ۱۳۸۰ ش.
ــــــــــــــــــــ شناختنامه تفاسیر، چاپ اول، رشت، کتاب مبین، ۱۳۷۸ش.
ــــــــــــــــــــ مصحف امام علی(ع)، چاپ اول، تهران وزارت ارشاد، ۱۳۸۰ش.
ـــــــــــــــــــ کاوشی درتاریخ جمع قرآن، چاپ اول، قم، کتاب مبین، ۱۳۷۸ ش.
ایرانی قمی، اکبر، روش شیخ طوسی در تبیان، چاپ اول، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی‌، ۱۳۷۱ش.
آلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، ( تحقیق، علی عبد الباری عطیه)، چاپ اول، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ ق.
بابایی، علی اکبر ودیگران، روش شناسی تفسیر قرآن، چاپ چهارم، پژوهشگاه حوزه ودانشگاه، وانتشارات سمت، بهار ۸۸٫
بازرگان، عبد العلی، نظم قرآن، تهران، ۱۳۷۲ ش، بی جا.
بلاغی نجفی، محمد جواد، تفسیرآلاءالرحمن، چاپ اول، قم، بنیاد بعثت، ۱۴۲۰ق
بوستان کتاب، مرزبان نامه وحی و خرد، ( یادنامه علامه طباطبایی )، چاپ اول، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۸۱ش
جعفریان، رسول، افسانه تحریف، چاپ سوم، قم، دفتر انتشارات اسلامی‌، ۱۳۷۷ ش.
جوادی آملی، عبدالله، تفسیر موضوعی قرآن، چاپ سوم، تهران، مرکز نشر فرهنگی رجاء، ۱۳۷۵ش.
جوان آراسته، حسین، درسنامه علوم قرآنی، چاپ ششم، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۰ش.
حجتی، سید محمد باقر، پژوهشی در تاریخ قرآن، چاپ ششم، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی‌، ۱۳۷۲ ش حسکانی عبیداله، شواهدالتنزیل لقواعدالتفضیل، ( تحقیق محمد باقر بهبودی )، چاپ اول، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاداسلامی، تهران ۱۴۱۱ق.
حسن زاده ‌آملی، حسن، قرآن هرگز تحریف نشده ( ترجمه عبدالعلی محمد شاهرودی) چاپ سوم، قم، قیام، ۱۳۷۶ ش.
حسین علوی مهر، روشها و گرایشهای تفسیری، چاپ اول، قم، اسوه، زمستان ۸۱
حسینی، سید جعفر، اسالیب البدیع، قم، بوستان کتاب، ۱۴۲۹ق.
حسینی، سید شهاب الدین، نگاهی نوبه‌المیزان، چاپ اول، قم، عترت ۱۳۸۰ ش.
حسینی بهشتی، محمد، روش برداشت از قرآن، تهران، انتشارات سید جمال، بی تا.
حسینی طهرانی، سید محمد حسین، مهرتابان، چاپ اول، تهران، انتشارات علامه طباطبایی، ۱۴۳۱ه.
خرمشاهی، بهاء الدین، ذهن و زبان حافظ، تهران، شهر نو، ۱۳۶۲ ش.
ـــــــــــــــــــ دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج ۲، چاپ اول، تهران، دوستان، ۱۳۷۷ش.
دشتی، محمود، ترجمه و شرح و نهج البلاغه، چاپ سوم، قم، موسسهء فرهنگی تحقیقاتی امیر المومنین (ع)، زمستان ۱۳۸۴ ش.
رامیار، محمود، تاریخ قرآن، چاپ سوم، تهران، امیر کبیر، ۱۳۶۹ش.
ربانی گلپایگانی، علی، هرمنوتیک و منطق فهم دین، چاپ اول، قم، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه، ۱۳۸۳ ش.
رجبی، محمود، روش تفسیر قرآن، چاپ اول قم، پژوهشگاه حوزه ودانشگاه، ۱۳۸۳ ش.
رژی بلاشر، درآستانه قرآن، چ چهارم، دفتر نشر فرهنگ اسلامی‌، تهران ۱۳۷۴، ترجمه، محمود رامیار
رضائی اصفهانی، محمدعلی، درسنامۀ روشهاوگرایشهای تفسیری قرآن، چاپ اول، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی‌، ۱۳۸۲ ش.
زرقانی، محمد عبدالعظیم، مناهل العرفان فی علوم القرآن، ترجمه محسن آرمین، چاپ اول، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگ، ۱۳۸۵ش
زنجانی، ابوعبدالله، تاریخ قرآن، تهران، منظمه‌الاعلام الاسلامی، ۱۴۰۴ ق، بی نا