۱-۱۴ ساختار پژوهش
ساختار این پژوهش بر تجزیه و تحلیل حسابداری و گزارش انواع مختلف شیوه های کاربردی خارج از ترازنامه برای تسهیل هر چه بهتر درک روش های مورد استفاده طراحی شده است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

فصل اول شامل کلیات پژوهش است که از نظر گذشت.
فصل دوم ابعاد مختلف موضوع از دیدگاه نظری و پیشینه پژوهش و همچنین روش های کاربردی موضوع پژوهش که در چهارده گفتار بررسی شده است.
شامل گفتاراول؛ تاریخچه. گفتار دوم؛ مبانی نظری. گفتار سوم؛ چارچوب گزارشهای مالی. گفتار چهارم؛ مسائل مربوط به شرکت انرون .گفتار پنجم؛ شرکتها با اهداف خاص. گفتار ششم؛ قانون ساربینز اکسلی و گفتار هفتم تا گفتار سیزدهم به نقد و بررسی روش های متداول و رایج استفاده از تامین مالی خارج از ترازنامه پرداخته شده است و در گفتار چهاردهم مطالبی در مورد پیشینه پژوهش عنوان شده است.
فصل سوم: در زمینه روش شناسی پژوهش به روش جمع آوری اطلاعات و فرضیه های پژوهش و نحوه آزمون آماری داده ها توضیحاتی داده می شود.
فصل چهارم: شامل تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها. نخست اطلاعات توصیفی جامعه آماری و سپس نتایج حاصل از داده ها بیان می شود و در نهایت سایر یافته های پژوهش ارائه می‌گردد.
فصل پنجم: در برگیرنده نتیجه گیری و پیشنهادها برای پژوهش های آتی و دیگر یافته‌های پژوهش.
لازم به توضیح می باشد مطالب مطرح شده، در فصل دوم عمدتا از دو منبع زیر استفاده شده است:
۱- Off Balance Sheet Finance (Ron Paterson) Janaury 1993(مآخذ شماره ۹)
۲- Report and Recommendations Pursuant to section 401 © of the Sarbanes-Oxley Act of 2002 on Arrangement with Off-Balance Sheet Implication , Special Purpose Entities and Transparency of Filings By Issuers. Jane 2004 (مآخذ شماره ۱۱)
فصل دوم
مبانی نظری و پیشینه پژوهش
۲-۱ مقدمه:
اخیراً در پی رسوائیهای بوجود آمده در سال ۲۰۰۱ در آمریکا و سایر کشورها اصطلاح «خارج از ترازنامه^[۱۲]» که برخی اوقات مفاهیم ضمنی پنهانی در خود دارد، یا دست کم می‌توان گفت که کاملاً شفاف نیست کاربرد بیشتری پیدا کرد، بطور کنایه ای آنچه باید در ترازنامه باشد، نیست و اینکه صادر کننده گزارش، معامله یا شیوه معامله را به گونه ای طراحی کرده است که چنین نتیجه ای در برداشته باشد. هر چند سوالاتی در این زمینه وجود دارد که اقلامی که باید در ترازنامه منعکس شوند، ولی منعکس نشده‌اند، تنها برای فریب استفاده کنندگان صورتهای مالی نیست. بسیاری از معاملات قانونی چنین سوالاتی را بوجود می‌آورند و البته محدودیتهایی در مورد اینکه چه چیز باید در ترازنامه قید شود وجود دارد. سوال گسترده تر و اساسی‌تر اینکه شیوه‌های مورد استفاده در معاملات خارج از ترازنامه اغلب شامل یک پیوند اقتصادی یا قانونی بین شرکتها و مخاطرات و مزایای بوجود آمده از معاملات و همچنین حقوق یا تعهداتی است که در ترازنامه منعکس نشده‌اند (یا بطور کامل منعکس نشده‌اند).
تامین مالی خارج از ترازنامه یکی از انواع معاملات خارج از ترازنامه است که نخستین بار در اوایل دهه ۱۹۷۰ میلادی با شکل گرفتن و گسترش یافتن بازارها و ابزارهای پیچیده مالی، پدیدار گشت. شرکتهای بزرگ با بهره گرفتن از این ابزارها و با بهره گرفتن از خلاء‌های قانونی، اقدام به این گونه معاملات کردند. تامین مالی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های شرکتها برای ادامه فعالیت می‌باشد که شرکتها برای برآورده کردن این نیاز متوسل به انواع متفاوتی از این نوع معاملات می‌شوند. با توجه به اینکه معاملات خارج از ترازنامه شکلی از حسابداری ساختگی است جوامع مختلف با توجه به قوانین کشورشان نسبت به کاربرد این اصطلاح واکنش‌های متفاوتی از خود نشان داده‌اند، به عنوان مثال در برخی کشورها از اصطلاح «حساب آرایی^[۱۳] » یا «حسابداری ساختگی^[۱۴]» استفاده می‌شود. به هر حال در این مورد اتفاق نظر هست که معاملات خارج از ترازنامه‌ای معاملاتی هستند که هدفشان این است که از بازتاب جنبه‌های قطعی فعالیتها در حسابها خودداری کنند، بنابراین این اصطلاح دارای مفهوم منفی است و عقیده بر این است که باید از عملکرد کسانی که در چنین معاملاتی شرکت می‌کنند با وضع استانداردهای جدید حسابداری جلوگیری به عمل آید.
در این فصل از پژوهش ابتدا تاریخچه مختصری از مباحث و مقالات منتشره توسط نهادهای رسمی و غیر رسمی حرفه حسابداری در مورد موضوع و هم چنین به برخی از روشها و تکنیکهای مورد استفاده اشاره می‌شود.
۲-۲- گفتار اول:
تاریخچه:
۲-۲-۱مقاله فنی انتشار یافته توسط انجمن حسابداران قسم خورده انگلستان و ولز(ICAEW) ^[۱۵]
یک شماره از مقاله در اوایل سال ۱۹۸۰ منتشر شد که در آن به تامین مالی خارج از ترازنامه موجود در شرکتهای فهرست شده، در بورس لندن اشاره می‌کرد که این امر باعث نقد حرفه حسابداری و تعدادی از شرکتها شد. در پاسخ، انجمن، مقاله فنی (۶۰۳ TR)^[16] را در دسامبر ۱۹۸۵ به عنوان یک مقاله برای بحث منتشر کرد.
این مقاله از طریق تهیه صورتهای مالی برای بررسی معاملات خارج از ترازنامه به بررسی نکات زیر پرداخت.
۱-در صورتهای مالی که می بایست به شکل صحیح و قانونی ارائه شوند، لازم است که این اطلاعات براساس محتوا و واقعیت اقتصادی معاملات مورد توجه قرار گیرند و نه صرفاً شکل قانونی آنها مد نظر قرار گیرد. محتوای معاملات و سایر رویدادها همواره با شکل قانونی آنها سازگار نیست، هر چند اثرات خصوصیات قانونی یک معامله خود بخشی از محتوا و اثر تجاری آن است. این اثرات بایستی در چارچوب کلیّت معامله از جمله هرگونه معاملات مرتبط مورد تفسیر قرار گیرد. جایی که اقلام بر مبنای محتوای معاملات مربوط در حسابها گنجانده می‌شود و این مبنا متفاوت از شکل قانونی آنها است، یادداشتهای مربوط به حسابها باید شکل قانونی معاملات مربوط به این اقلام و مبالغ مربوط را افشاء کنند.
۲- در شرایط خاص جایی که عملیات حسابداری برای معامله ای با اهمیت برای نشان داده محتوای معاملات به جای شکل قانونی اش، با شرایط فعالیت شرکت منطبق نباشد، افشاء باید شکل صحیح و بی‌طرفانه‌ای فراهم کند،‌در این حالت احتمالاً حسابهای فرضی جداگانه‌ای که بر مبنای محتوای اقتصادی تهیه شده‌ است، ارائه می‌گردد.
انتشار مقاله فنی (۶۰۳ TR) بحثهای زیادی را در داخل حرفه حسابداری و هم چنین اعضای اصلی حرفه ایجاد کرد. خصوصاً اینکه اعضای جامعه حرفه اعلام نمودند که هر چند با اهداف اصلی مقاله (۶۰۳ TR) موافق اند، اما با راه‌ حل ‌های پیشنهادی آن مخالفت دارند و استدلال کردند که هدف اصلی صورتهای مالی فراهم آوردن قابلیت مقایسه و یکنواختی (ثبات رویه) است و این امر در بهترین شکل بوسیله حداقل کردن مفاهیم ذهنی و نظری بدست می‌آید. پس از این مباحث ایجاد شده کمیته استانداردهای حسابداری (ASC) ^[۱۷] گروهی را مامور بررسی و مطالعه موضوع معاملات خارج از ترازنامه کرد. کمیته استانداردهای حسابداری دو پیش نویس در مورد تامین مالی خارج از ترازنامه منتشر کرد، اما قبل از اینکه طرح کامل شود، هیئت استانداردهای حسابداری(ASB) ^[۱۸]جایگزین آن شد.
۲-۲-۲ متن پیشنهادی ۴۲- (ED42) ^[۱۹]
نخستین موضوع در مورد معاملات خارج از ترازنامه در مارس ۱۹۸۸ تحت عنوان حسابداری برای معاملات با اهداف خاص توسط کمیته استانداردهای حسابداری (ASC) منتشر شد. متن پیشنهادی از مطالبی که پیش از این توسط کمیته استانداردهای حسابداری ارائه شده بود تفاوتهای زیادی داشت. در متن پیشنهادی جدید، به جنبه مفهومی موضوع توجه بیشتری شده بود تا این که نسبت به جزئیات موضوع. توجه متن پیشنهادی به بررسی امکان استفاده از اصول و قواعد در پیشنهاد برای تدوین تعدادی استاندارد برای معاملات مشترک و ترتیبات خارج از ترازنامه معطوف شده بود، اما جزئیات قوانین هنوز در ارتباط با این گونه معاملات تدوین نشده بود.
۲-۲-۳ متن پیشنهادی ۴۹- (ED49)
متن پیشنهادی شماره ۴۹ با متن پیشنهادی شماره ۴۲ تفاوت اساسی نداشت، با این وجود در جزئیات تفاوتهای زیادی بود. از آنجایی که بیانیه پیشنهادی شماره ۴۲ از یک شیوه عمومی پیروی میکرد، این احساس بوجود آمد که دستورالعمل کاربردی تری مورد نیاز است، بنابراین به بیانیه پیشنهادی شماره ۴۹ یکسری برنامه‌های کاربردی اضافه شد.
در آگوست ۱۹۹۰ کمیته استانداردهای حسابداری (ASC) جای خود را به هیئت استانداردهای حسابداری (ASB) داد. هیئت استانداردهای حسابداری ابتدا سعی کرد از طریق مفاهیم اساسی این گونه معاملات بسوی تدوین استانداردهای جدید گام بردارد ولی بخاطر خلاء قانونی این گونه معاملات تدوین استانداردها به کندی پیش می‌رفت.
۲-۲-۴ شرایط پیشنهاد شده توسط متن پیشنهادی گزارشگری معاملات شماره ۴ (FRED 4) ^[۲۰]
گزارشگری محتوای معاملات در انتهای آوریل ۱۹۹۳ منتشر شد. با وجود متن پیشنهادی اولیه، مقدمه اصلی (FRED4) مجدداً درباره محتوا و واقعیت اقتصادی معاملات یک واحد تجاری که باید در صورتهای مالی شرکتها منعکس شوند تاکید داشت. این محتوا باید بوسیله در نظر گرفتن همه جوانب و مفاهیم ضمنی یک معامله (یا یکسری از معاملات وابسته) مورد شناسایی قرار گیرد و به معاملاتی که در عمل اثر تجاری دارند اهمیت بیشتری بدهد. جهت تعیین محتوا لازم است معاملاتی که منجر به افزایش یا کاهش دارائیها و بدهیهای واحد تجاری می‌شوند در نظر گرفته شوند.
۲-۲-۵ بیانیه تحقیق مالی شماره ۵ (۱۹۹۴) گزارشگری محتوای معاملات ^[۲۱]
بیانیه پیشنهادی تحقیقات مالی شماره ۴ (FRED ۴) در سال ۱۹۹۵ به استاندارد تبدیل شد. اصول مطرح شده در بیانیه تحقیق مالی شماره ۵ بطور کلی شامل همان مواردی بود که در بیانیه پیشنهادی تحقیقات مالی شماره ۴ وجود داشت. فقط تغییر مهم مربوط به واگذاری حسابهای دریافتنی نزد عامل (عمدتاً بانکها) و حذف آنها از حساب مطالبات در ترازنامه فروشنده می‌باشد.
هدف بیانیه تحقیق مالی شماره ۵ در قسمت اول این استاندارد بدین صورت بیان شده است: هدف این است که از محتوای معاملات گزارش شده در صورتهای مالی اطمینان حاصل کنیم. همچنین اثر اقتصادی معاملات شرکت و دارائیهای تحصیل شده، بدهیها، سود یا زیان، باید بطور منصفانه در صورتهای مالی شرکت نشان داده شود.
۲-۳ گفتار دوم:
مبانی نظری:
۲-۳-۱ تجزیه و تحلیل مزایا و مخاطرات
اهمیتی که ریسکهای ذاتی در جریان منافع آتی دارد این است که کمک می‌کند به رفع این مشکل که چه اقلامی مناسب تعریف دارائی و بدهی هستند و خاطر نشان می کند که تخصیص مخاطراتی که در درون یک معامله است، چگونه می تواند نشان دهد که حقوق و تعهدات گمراه کننده است، و آیا اینکه واحد تجاری تحصیل یک دارایی و یا ایجاد بدهی را در نتیجه معاملات بدست آورده است یا خیر.
طبقه بندی مزایا و مخاطرات وابسته به دارائیها و بدهیها به روش های مختلفی امکان پذیر است. تجزیه و تحلیلی که اخیراً انجام شده است و به صورت فهرستی از مزایا و مخاطرات بیان شده است در پیش نویس متن پیشنهادی کمیته استانداردهای حسابداری بین المللی ^[۲۲](E40) تحت عنوان «حسابداری برای ابزارهای مالی»^[۲۳] بیان شده است که به صورت زیر می‌باشد.
ابزارهای مالی ایجاد شده در نتیجه تقبل یا انتقال یک یا چند ریسک توصیف شده در زیر می‌باشد:
ریسک قیمت^[۲۴] شامل: الف – ریسک ارزی^[۲۵] ب – ریسک نرخ بهره^[۲۶] ج – ریسک بازار^[۲۷]
ریسک ارزی: ریسک مربوط به نوسان ارزش یک ابزار مالی بواسطه تغییرات در نرخهای تسعیر ارز.
ریسک نرخ بهره: ریسک مربوط به نوسان ارزش یک ابزار مالی بواسطه تغییرات در نرخهای بهره بازار.
ریسک بازار: ریسک مربوط به نوسان ارزش یک ابزار مالی بواسطه تغییرات بازار، چه آن تغییراتی که علت آنها عوامل خاص اوراق بهادار یا منتشر کننده اوراق و یا عوامل موثر بر همه اوراق بهادار معامله شده در بازار.
ریسک اعتباری:^[۲۸] ریسک مربوط به یک ابزار مالی در نتیجه ناتوانی در تسویه کردن بدهیها به علت رخ دادن یک زیان مالی.
ریسک نقدینگی^[۲۹]: ریسک یک شرکت که بعلت کم توجهی به تناسب تعهدات وابسته به ابزارهای مالی، با کمبود نقدینگی مواجه شده است (ریسک وجود نقد هم گفته می شود) .ریسک نقدینگی ممکن است در نتیجه یک ناتوانی در فروش دارائیهای مالی که سرعت فروش آن محدود به ارزش بازار آن است بوجود آید. تغییرات در قیمت بازار موجب ایجاد نوسانات در ارزش یک ابزار مالی می‌شود به عنوان مثال، قیمت بازار اوراق بهادار، متاثر از تغییرات در ارزش بازار این اوراق است.
مزایای وابسته به داراییهای مالی ممکن است نه فقط شامل سودهای حاصل از تقبل ریسک قیمت باشد، هم چنین حقوق نسبت به دریافت بهره و پرداخت سرمایه، وثیقه قرار دادن ابزار به عنوان اوراق بهادار برای تعهدات، واگذاری ابزار برای منفعت و استفاده از ابزار برای تسویه تعهدات باشد. بدهی مالی معمولا از معاملاتی که در آن واحد تجاری منافع گذشته را دریافت کرده است ناشی می‌شود، مانند وصول وجه نقد. موارد بالا تنها یکی از روش های ممکن جهت توضیح انواع مزایا و مخاطرات وابسته به داراییها و بدهیها است. به هر صورت ممکن است مخاطرات و مزایا به عنوان نتایج یکسری از معاملات پنهان شوند که فهم این موضوع به بررسی ارتباط بین معاملات بستگی دارد، اگر چه ممکن است این مخاطرات در هر یک از معاملات ( یا در مجموعه معاملات) تفکیک شده باشند و یا در نتیجه معاملات انتقال یافته باشند.
در مجموع، تحلیل تاثیر تجاری یک معامله با در نظر گرفتن اینکه مزایا و مخاطرات در کدام بخش از معامله می‌تواند پنهان شده باشد امکان پذیر است، هم چنین این موضوع که انگیزه انجام معامله توسط واحد تجاری در راستای رسیدن به چه اهدافی بوده است در تشخیص ماهیت درست معامله موثر است.
به هر حال در نظر گرفتن کلیت معامله برای شناسایی انگیزه و علل انجام معامله خیلی بهتر از ارزیابی جداگانه، بخشهای هر معامله است.

تحقیقاتی که بر روی تغییرات فیزیولوژیک مربوط به روابط زناشویی انجام شده اهمیت زیادی دارد . این یافته ها نشان می دهد که تغییرات فیزیولوژیک با بروز عواطف ارتباط مستقیم دارند، تامسون وگیلبرت^[۱۲۰] (۱۹۹۸) دریافتند که همزمانی وتشابه در سیستم فیزیولوژیک در بین زوج های رضایتمند بیش از زوج های ناراضی است . بعضی مطالعات که درباره ی اثرات فرزندان بر رضایت زناشویی انجام شده مشخص کرده اند که فرزندان تأثیرات متناقضی بر کیفیت روابط زوجین می گذارند( وایت و لیلارد^[۱۲۱] ،۱۹۹۱).
بعضی مطالعات اولیه درباره زوجین هر دو شاغل نشان داده اند که تغییر ساختار خانواده به وسیله شاغل شدن هر دو عضو به تعارض بیشتر وشادی کمترو مبهم شدن نقشهای جنسیتی^[۱۲۲] منجر می شود( اکسلسون^[۱۲۳] ،۱۹۶۳).
مطالعات انجام شده نشان می دهد که صمیمیت وگفتگو برای اکثر روابط یکی از مهمترین منابع رضایت یا عدم رضایت محسوب می شود، معمولاً زوجهای پریشان مهارت های ارتباطی کمتری را نسبت به زوجهای غیر پریشان نشان می دهند ودید خوبی نسبت به ارتباطشان ندارند (بری وجوری لس،۱۹۹۵).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
پژوهش نشان داده است زنانی که انتظار دارند توسط همسرانشان طرد شوند رفتارهای را انجام می دهندکه پیش بینی می کنند احساسات منفی را در همسرانشان به وجود می آورند(مک نالتی و کارنی، ۲۰۰۴).
انواع تعارضات کاری وخانوادگی وجود دارد . آنها شامل تنیدگی شغلی ، بارکاری زیاد ، تعارض نقش ونیز مشکلات مربوط به مراقبت از کودک ، نگهداری از بزرگسالان ومسائل مربوط به تعادل بین شغل ، خانواده ونیازهای شخصی می باشد . در نهایت فشارهای روانی دارای کیفیت واگیر است و به جنبه های دیگر زندگی فرد نیز سرایت می کند(بری وجوری لس،۱۹۹۵).
گرین هاوس وهمکاران (۱۹۸۹) تعارض های مبتنی بر زمان و رفشار روانی را مورد مطالعه قرار دادند و دریافتند که زنان ومردان سطوح مشابهی از تعارض ها ی مبتنی بر فشار روانی را به شیوه های مختلف تجربه می کنند برنامه های کاری برای مردان و نه برای زنان با تعارض های مبتنی بر فشار روانی همراه هستند . زنان سطوح بالای از تعارض کار ، خانواده را هنگامی که به شدت درگیر کار خود هستند تجربه می کنند و تجربه این تعارض به مراتب کمتر خواهد بود ، هنگامی که همسران برجستگی های بارزی از خود درکارشان نشان می دهند. این برای مردان برعکس خواهد بود. تعارض های کار وخانواده برای مردان به اشتغالات حرفه ای آنان ارتباط ندارد در حالی که در درگیری های شغلی کاملاً با تعارض های کاری و خانوادگی مرتبط است .
تحقیقات استفان مسر وآلن گروس(۱۹۹۵) نشان دهنده میزان افسردگی و تعاملات درون خانواده می باشد که آنها در بررسی خود به این نتیجه دست یافتندکه در خانواده های که متشنج تر و تهاجمی تر ومسئولیت ناپذیر تر بودند ودر واقع روابط ناسالمی برجو خانواده حاکم بوده است کودکان افسرده بیشتر مشاهده شده اند. هم چنین در تحقیقی، براون وهمکارانش در سال ۱۹۹۰به این نتیجه رسیدند که بین اختلال عاطفی کودکان ونوع رویدادهای تنش زا در خانواده همبستگی وجود دارد.
نتایج حاصل از تحقیق استنلی، مارکمن و ویتون^[۱۲۴] (۲۰۰۲) نشان دهنده آن است که بنیان رابطه موفق در پویایی های ارتباط، تعارض و تعهد نهفته است. هر یک از این مفاهیم در روابط صمیمانه باعث ایجاد حس امنیت یا فقدان آن می شود. بنابراین، همسرانی که توانایی مقابله سازنده با تعارض، ارتباطات مثبت زیاد و تعاملات منفی کمی دارند، محیطی را ایجاد می کنند که اجازه بی پرده گویی^[۱۲۵] و پذیرش آسیب ها را به آن ها می دهد.
مطالعه ای که پیستوله و آریکاله^[۱۲۶] (۲۰۰۳) انجام دادند نشان داد که روابط صمیمانه اولیه اهمیت زیادی در سلامت هیجانی افراد در جریان چرخه زندگی زناشویی آنها دارد.
به هر حال، مطالعات بسیاری انجام شده است که نشان می دهند سطح رضایت زناشویی در اوایل ازدواج بالاست اما کم کم، و با آهنگی ثابت، افت می کند تا اینکه در میانسالی به کمترین حد خود می رسد، و درست در زمانی که فرزندان خانه را ترک می کنند باز هم افزایش می یابد (گاتمن و نوتراریوس^[۱۲۷]، ۲۰۰۲). مطالعه دیگری که توسط تونج، کمپبل و فاستر^[۱۲۸] (۲۰۰۳) انجام شد، افت رضایت زناشویی را پس از تولد اولین فرزند تأیید کرد. زوج هایی که هنوز بچه دار نشده اند رضایت زناشویی بیشتری را نسبت به زوج های دارای فرزند نشان می دهند. هر چه تعداد بچه ها بیشتر باشد، رضایت کمتر و تعارض بیشتر است.
تانگری^[۱۲۹] و جنکینز (۱۹۹۷) تعارض نقش^[۱۳۰] را نیز را به عنوان عاملی که در ایجاد تعارض بین فردی مؤثر است، معرفی می کنند. این تعارض وقتی اتفاق می افتد که نقش ها و مسئولیت های فرد در هم تداخل پیدا کرده و اجازه نمی دهد تا نقش هایی که فرد به عهده دارد به خوبی ایفا شود. مثال بارز این تعارض در زنان شاغلی دیده می شود که همزمان واجد شرایط نقش های مادری، خانه داری، کارمندی و همسری هستند.
بنا به گفته استوارت^[۱۳۱] (۲۰۰۱) تعارض بسته به همبستگی خانواده، می تواند مخرب و یا سازنده باشد. خانواده هم می تواند احساسات، حمایت و مراقبت را تقسیم کند و در هم تنیده باشد. در هم تنیدگی به صورت درآمیختگی عاطفی تعریف می شود و همین امر می تواند فرایند فردیت یابی و بلوغ روانی- اجتماعی اعضا را تحت تأثیر قرار دهد.
نیکولز^[۱۳۲] و استوارت (۱۹۹۵) مشکل را بیشتر ناشی از وضعیت دشوار تقابل عشق و قدرت می دانند. با این دیدگاه مشکلات خانوادگی به چهار دسته اصلی تقسیم می شوند: میل به تملک و کنترل، تمایل به مورد عشق قرار گرفتن، تمایل به عشق ورزیدن و حمایت از دیگران و در آخر بخشش و عذرخواهی. مطالعه ای که توسط لیندال و مالک^[۱۳۳] (۱۹۹۹) انجام شد نشان داد که عدم تعادل قدرت بین همسران با خشنودی زناشویی و پرخاشگری همراه است.
بیچ ( ۲۰۰۱) در پژوهشی یک رابطه نیرومند میان عاطفه افسرده و آشفتگی زناشویی را نشان داده است .
طبق نظر اسپنس (۱۹۹۷ به نقل از هالفورد، ۱۳۸۴) رابطه جنسی کم و ناخوشایند، منشأ تعارضاتی در زوجین مشکل دار است و از سوی دیگر، بنا بر نظر مسترز و جانسون(۱۹۷۰) مشکلات جنسی اغلب به خاطر ارتباط ضعیف در زندگی زناشویی است.
در میان اختلالات روان شناختی عمده، افسردگی به طور وسیع تری مورد بررسی قرار گرفته و نشان داده شده است که ارتباطی قوی با آشفتگی زناشویی دارد (میرزولاندزبرگر، ۲۰۰۲).
در پژوهشی ۳۴ زن و مرد ژاپنی ۱۸-۲۴ سال که به اختلال افسردگی و تنیدگی مبتلا بودند در دوگروه ۱۷ نفری قرار داده شدند، در یک گروه به افراد مهارتهای حل مسئله را آموزش دادند و گروه دیگر هیچگونه درمانی دریافت نکرد، نتایج نشان داد که گروه دریافت کننده مهارت حل مسئله نسبت به گروه بدون درمان در افسردگی و تنیدگی کاهش زیادی نشان دادند(سانو، ۲۰۰۹).
هامامسی^[۱۳۴] (۲۰۰۶) نیز در پژوهش خود تحت باورهای ارتباطی مختل در تعارض زناشویی، نشان داد که عقاید ارتباطی مخرب همبستگی منفی با فراوانی تعارضات زناشویی و سطح تنش در این تعارضات دارد.
لیک و والدر^[۱۳۵] (۲۰۱۰) به روی مشکلات اقتصادی و روابط زناشویی در آمریکا تحقیاتی انجام دادند و به این نتیجه رسیدند که نباید مشاجره را با مشکلات و اختلافاتی که به علت عواملی چون تنگناهای اقتصادی خانواده یا مواجهه شدن با مشکلات مادی غیر قابل انتظار ایجاد می شود اشتباه گرفت زیرا خود این عوامل باعث مشاجره و تغییر روابط زناشویی می شوند. مشکلات اقتصادی باعث عصبی شدن و تحریک پذیر شدن می گردد که این رفتار به خودی خود می تواند باعث دعوا و مشاجره گردد.
رایت^[۱۳۶] (۲۰۰۹)عواملی را که در ارتباط با کنش متقابل زناشویی می باشد را بررسی کرد به این نتیجه دست یافت که درگیری زن و شوهر در کار پر مشغله، تعداد بچه ها و تقسیم بندی کارهای مشترک همگی نسبت زمانی را که زوجها در فعالیت های مشترک صرف می کردند را کاهش می دهد و به نظر ایشان کنش متقابل زوجین در کار به نظر وایت عبارتند از: ساعات کار شوهر، کار تمام وقت زن، ساعت کار خارج از خانه زن، بی نظمی های کار زن و شوهر، تعداد کودکان، تقسیم کار سنتی خانه، درآمد خانواده، تحصیلات، وجد کودکان قبل از مدرسه، ارزشهای نقش . وی همچنین متذکر می شود که عوامل تعیین کننده نقش متقابل زناشویی در گروه های نژادی یا قومی تا حد قابل توجهی متفاوت می باشد.
فصل سوم
روش پژوهش
۳-۱ پیش درآمد
در این فصل ابتدا به نوع پژوهش با توجه به نوع تحقیق اشاره می‌شود. آنگاه روش پژوهش که شامل جامعه آماری، نمونه پژوهش و روش نمونه گیری است، مورد بحث قرار خواهد گرفت. سپس ابزارهای اندازه گیری به همراه روایی و پایایی آنها توضیح داده خواهد شد ودر ادامه نیز شیوه ی اجرا و روش گردآوری داده‌ها تشریح می‌شوند. در انتها به شیوه آماری و روش تجزیه و تحلیل داده‌ها اشاره خواهد شد.
۳-۲ روش پژوهش
پژوهش حاضر با توجه به هدف کاربردی وشیوه ی اجرا از نوع همبستگی است.
۳-۳ معرفی متغیرها
متغیر پیش بین : اضطراب و افسردگی
متغیر ملاک : تعارضات زناشویی
متغیر کنترل : مراجعینی که به مراکز مشاوره ومددکاری مراجعه کرده اند.
متغیر تعدیل کننده : جنسیت
۳-۴ جامعه آماری
جامعه آماری پژوهش شامل کلیه افرادیست که در سال ۱۳۹۳ برای بررسی و رفع تعارضات زناشویی واختلافات خانوادگی خود به دوایر مشاوره ومددکاری نیروی انتظامی درسطح شهر کرمانشاه مراجعه کرده اند، تشکیل شده است.
۳-۵ جامعه نمونه وروش نمونه گیری
در این پژوهش تعداد ۱۰۰ نفر زن و مرد شامل افرادی که باتوجه به داشتن تعارضات زناشویی، به صورت خود معرف یا از طریق دادسرا به دوایر مشاوره ومددکاری ناجا در سطح شهر کرمانشاه ارجاع گردیده بودند با بهره گرفتن از روش نمونه گیری تصادفی ودر دسترس انتخاب گردیده اند . معیار ورود به این پژوهش داشتن حداکثر سن ۵۰ سال ، داشتن حداقل سواد خواندن ونوشتن ، توانایی گوش دادن عادی و رضایت آگاهانه برای شرکت در پژوهش وتوانایی تکمیل پرسشنامه بوده است.
۳-۶ ابزار پژوهش
الف – پرسشنامه اضطراب کتل
این پرسشنامه توسط کتل تدوین شده و امروزه کاربردهای پژوهشی و تشخیصی فراوانی دارد. مقیاس حاضر بر پایه تحقیقات گسترده استوار است و احتمالاً یکی از معتبرترین وسیله هایی است که به صورت پرسشنامه کوتاه ارائه می شود و می تواند تشخیصهای بالینی را تکمیل کند. در این تست ۴۰ پرسش درباره مشکلاتی که غالباً افراد گاه به گاه در زندگی خوداحساس می کنند،آورده شده است. روش نمره گذاری آزمون: پس از تعیین نمرات پاسخهای پرسشنامه، باید به جدول هنجار گزینی آزمون مراجعه کرده و نمرات خام را به نمرات تراز شده تبدیل می کنیم تا نمره اضطراب کلی شخص را تعیین کنیم.
روایی^[۱۳۷] وپایایی^[۱۳۸] پرسشنامه:
این مقیاس بر اساس پژوهشهای گسترده ای مورد بررسی قرار گرفته واحتمالا مؤثرترین ابزاری است که به صورت یک پرسشنامه کوتاه وبرای سنجش اضطراب ، فراهم آمده است. این پرسشنامه در حیطه ی تست های عینی جای می گیرد ودارای اعتبار است. همچنین ، پرسشنامه فوق دارای نرم (هنجار) می باشد که می تواند در تفسیر نمرات ،آزمونگر را یاری دهد. ضریب اعتبار این پرسشنامه را ۷۲/۰ گزارش داده اند. این پرسشنامه به طور دقیق می تواند جنبه های فیزیولوژیک اضطراب را بر طبق عوارض مشهودآن، اندازه گیری کند. این پرسشنامه از آغاز سال ۱۳۶۷ با همکاری گروهی از دانشجویان روانشناسی دانشگاه تهران ، هنجاریابی شده است.
ب – پرسشنامه افسردگی بک
پرسشنامه افسردگی بک ۲۱ سال دارد وبرای سنجش شدت افسردگی در نوجوانان وبزرگسالان ، طراحی شده است. سئوالات شامل: خلق، بدبینی، احساس شکست ، خود شناسی، گناه، تنبیه، ازخودبیزاری، خود مقصر بینی، افکار خودکشی، گریه، تحریک پذیری، کناره گیری، تهدید، تفسیروپنداشتن، دشواری کار ، بیخوابی، خستگی ناپذیری، فقدان اشتها، کاهش وزن، اشتغال ذهنی نسبت به تن وکاهش میل جنسی می باشد. روش نمره گذاری پرسشنامه: مشاهدات بالینی جهت توصیف بیماران در اصل متشکل از ۲ حالت یا طرز تلقی می باشد که برای درجه شدت افسردگی وبا یک طیف چهار درجه ای ( از ۰ تا ۳) مشخص می شود. این مورد نه به خاطر انعکاس یک نظریه مشخص در افسردگی، بلکه فقط به منظور ارزیابی درجه افسردگی، انتخاب شده است. هر سؤال روی یک مقیاس ۴ امتیازی، از ۰ تا ۳ درجه بندی می شود. حداکثر کل نمرات ۶۳ و حداقل صفر است. اگر آزمودنی در یک سئوال بیش از یک جمله را انتخاب کرده باشد، در آن صورت، بالاترین درجه بندی برای محاسبه نمرات وی، منظور می شود. درجات وسطوح افسردگی مربوط به ۲۱ سوال در زیر آمده است:
جدول شماره(۳-۱): درجات وسطوح افسردگی درپرسشنامه افسردگی بک

• • • کرم گلوگاه انار: روش شیمیایی مؤثر نیست . زیرا در تاج انار تخم ریزی می کند و لارو آن در داخل انار فعالیت می کند و در نتیجه سم به آن نمی رسد . بنابراین بهترین روش ، روش مکانیکی است . از طریق جمع آوری انارهای آلوده و از بین بردن آنها .

  (( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

• کنه قرمز انار

مبارزه با علف هرز
استفاده از مالچ در گل کاری یا سبزیجات خانگی در کنترل علف های هرز مؤثر است و استفاده از۲.۴.D جهت مبارزه علیه علف های هرز پهن برگ در چمن کاری و گل کاری.
بهترین روش کنترل علف های هرز دائمی به وسیله علف کش در مرحله جوانه زنی و مرحله رشد مجدد گیاه است . افزایش درجه حرارت ، تاثیر فعالیت علف کش ها را افزایش می دهد (اثر کشندگی سریعتر می شود).ولی علف کش های فرار را نباید در زمانی که درجه حرارت بالاست به کار برد . رطوبت کم ، نفوذ علف کش به داخل بافت علف هرز را کاهش می دهد . باد در زمان کاربرد علف کش ها مضر است و موجب باد بردگی سم می شود .
مبارزه با موش ها
برای مبارزه با موش ها از طعمه ای که با وارفارین ،پی وال ، فومارین و دی فاسینون مسموم شده ، استفاده می شود .
توجه:روش های کنترل آفات به طریق غیر شیمیایی بارها با شکست همراه بوده است ، استفاده از مواد شیمیایی ممکن است تنها راه علاج باشد ولی سلامت انسان را به خطر می اندازد .
اصلاح نباتات
اصلاح نباتات علم تغییر ریخته ارثی گیاه و یا اجتماع گیاه به نفع بشر است. یکی از قدیمی ترین امور زراعی که توسط بشر انجام گرفته اصلاح نباتات می باشد. این علم از زمانی شروع می شود که بشر بوته های مورد نظر را انتخاب و به کشت مجدد آنها اقدام کرده است.
اصلاح نباتات بعنوان یک هنر احتیاج زیادی به شناخت کلی گیاه و ساختمان گل و عکس العمل گیاه به عوامل محیطی دارد. همچنین علم اصلاح نباتات به اصول و قوانین علم ژنتیک و تا حد زیادی به اصول آمار بستگی دارد.
علم ژنتیک قوانین توارث را مشخص و بیان می کند و توسط این قوانین است که اصلاح کننده قادر به تغییر ریخته ارثی گیاه می شود و در نتیجه واریته های بهتری رابوجود می آورد.
به علت افزایش تصاعدی جمعیت و کمبود مواد غذایی اهمیت اصلاح نباتات بیش از پیش احساس می شود. با توجه به اینکه مساحت زمین های قابل کشت جهان محدود است می توان از طریق اصلاح نباتات عملکرد در واحد سطح را بالا برد. بنا بر این هر ساله نه تنها پروژه های اصلاح نباتات در کشورهای مختلف جهان پایه گذاری می شود، بلکه گیاهان جدیدی را برای اصلاح و کشت اقتصادی مورد مطالعه قرار می دهند.
یکی دیگر از دلایل وسیع شدن پروژه های اصلاح نباتات تغییر در احتیاجات بازار های بین المللی و یا در حقیقت تغییر در احتیاجات بشری و بالا رفتن سطح زندگی مردم است. به همین دلائل است که مشاغل در اصلاح نباتات از نظر تعداد و تخصص رو به افزایش است.
در ایران مؤسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر وزارت کشاورزی مسئول اصلاح نباتات زراعی مورد احتیاج جامعه است که متأسفانه این مؤسسه با کمبود متخصص روبرو است.
با توجه به مطالب بالا مشاهده می شود که احتیاج به اصلاح کنندگان نبات نه تنها در ایران بلکه در سطح جهان نیز احساس شده و می شود.به همین دلیل است که مؤسسات مختلفی از قبیل مؤسسه راگفلر در مکزیک ، مؤسسه فورد در هندوستان ، مؤسسه خوار و بار جهانی وابسته به سازمان ملل متحد و وزارت کشاورزی امریکا در سطح بین المللی بوجود آمده اند که به تمام پروژه های اصلاح نباتات در جهان سرویس می دهند.
اصلاح نباتات یک کار طولانی است و بطور متوسط ده سال طول می کشد تا یک واریته جدید به بازار عرضه شود.در بعضی از موارد مثلا” اصلاح درختان میوه ، حداقل به بیست سال زحمت و کار و تحقیق احتیاج است. بدین ترتیب مشاهده می شود که اثرات اصلاح نباتات در اقتصاد جامعه بعد از چندین سال قابل ارزشیابی است. اصلاح کننده باید همیشه صفاتی را مورد نظر داشته باشد که در ده سال آینده مورد توجه بازار قرار می گیرد. بعبارت دیگر اصلاح کنندگان نبات بایستی احتیاجات ده سال آینده بشر را حدس بزنند. در غیر این صورت ممکن است در پایان یک پروژه اصلاح نبات واریته هایی بوجود آید که جدید بوده ولی قابل استفاده اقتصادی نباشند.
اثرات اصلاح نبات در کشاورزی

• افزایش عملکرد : با ایجاد واریته های بهتر میزان محصول افزایش پیدا می کند.

• افزایش نواحی قابل کشت : چون بعضی از صفات گیاهان توسط اصلاح نبات تغییر می کند، گیاهان اصلاح شده را می توان در نواحی جدید کشت نمود. گیاهان مقاوم به خشکی را می توان در نواحی خشک کشت نمود و یا با افزایش میزان مقاومت نبات به سرمای زیاد می توان بسیاری از گیاهان را در مناطقی که دارای سرمای سخت هستند، کاشت نمود.

• واریته های هیبرید : یکی از مهمترین عوامل ازدیاد محصول پدیده هتروزیس است که در واریته های هیبرید ظاهر می شود. مانند ذرت هیبرید

• مقاومت به امراض : یکی از هدفهای اصلاح کنندگان نبات افزایش مقاومت آنها به امراض مختلف است. در ۳۰ ساله اخیر یکی از مهمترین وظیفه اصلاح کنندگان گندم پیدا نمودن واریته های مقاوم به زنگ ساقه گندم بوده است.

• مقاومت به آفات : اصلاح کنندگان یونجه در زمان بسیار کمی واریته هایی بوجود آوردند که به مهمترین آفات یونجه یعنی شته خالدار مقاوم بودند.

• کیفیت محصولات : واریته های جدید نباتات زراعی قبل از ورود به بازار از نظر کیفیت مورد آزمایشهای متعددی قرار می گیرند. مثلا اصلاح پنبه در مورد نرمی و استحکام و صاف بودن الیاف که بتواند با الیاف مصنوعی رقابت کند. یا در مورد گندم میزان محصول، رنگ آرد، پروتیئن و غیره مورد توجه است.

• مکانیزه کردن برداشت : ایجاد واریته های پا کوتاه و بسیار پا کوتاه توسط اصلاح کنندگان بوجود آمد که می توان در برداشت از ماشین استفاده کرد. امروزه بسیاری از سبزیجات از جمله گوجه فرنگی با ماشین برداشت می شود.

منابع طبیعی
جمعیت جهان هر روز در حال افزایش است و این جمعیت علاوه بر نیاز به تأمین مواد غذائی ، به محیط زیست سالم و تنفس هوای پاک نیازمند است. سالانه میلیاردها تن کربن در اثر سوختهای فسیلی نظیر زغال سنگ، نفت، بنزین و …. تولید می شود که موجب اثرات پدیده گلخانه ای شده و گرم شدن زمین را باعث شده و عدم پوشش گیاهی موجب تشدید این پدیده می شود. روستاهائی که دارای مراتع خوب با پوشش گیاهی مناسب می باشند، علاوه بر استفاده از مراتع به عنوان منبع تعلیف دام های خود، دارای قنوات و چاه های پر آب نیز می باشند. برعکس، روستاهائی که مراتع آنها در اثر عدم توجه و مدیریت صحیح تخریب شده اند، علاوه بر آنکه خاک منطقه را در اثر بارندگی و فرسایش از دست داده اند، به علت عدم نفوذ آب به داخل خاک، که به علت لخت بودن زمین حاصل گردیده، از وجود آب های سطحی و زیر زمینی محروم و یا کمتر بهره مند می شوند.
مراتع و جنگل ها به عنوان منابع طبیعی تجدید شونده مهمترین منبع پوشش گیاهی به شمار می روند. پوشش گیاهی بیش از نیمی از اکسیژن مورد نیاز انسان را تأمین می نماید. بیشتر پروتئین مورد نیاز بشر از منبع گیاهی تأمین می شود. این منابع علاوه بر زیبا سازی محیط زیست انسان نقش عمده ای در جلوگیری از فرسایش خاک دارند. پوشش گیاهی در اراضی شیب داراگر در معرض فرسایش قرار گیرند، با تاج پوشش خود از برخورد قطرات باران به سطح زمین جلوگیری کرده و مانع فرسایش خاک می شوند. در اراضی که پوشش گیاهی مناسب دارند، نزولات جوی به خوبی در خاک نفوذ کرده و موجب ذخیره نزولات جوی شده و در نتیجه از بروز سیل های مخرب جلوگیری به عمل می آورد.
وضعیت جنگل ها که در گذشته ای نه چندان دور بالغ بر ۶۰% از سطح خشکی های کره زمین را تحت پوشش داشتند، امروزه به گونه ای می باشد که نجات کره زمی در گرو حفاظت از باقیمانده آن قرار گرفته است ( کنفرانس سران زمین- ریودوژانیرو۱۹۹۲ ). حفظ و توسعه جنگل ها نیازمند عزم جهانی است که در دستور کار قریب به اتفاق دولت های جهان قرار دارد، به گونه ای که بسیاری از کشورها اقدامات گسترده ای را برای حفظ و احیاء جنگل های خود آغاز نموده و به موفقیت های چشمگیری در این زمینه دست یافته اند
در طی سالیان دراز، تنها فرآورده های اصلی جنگل، یعنی چوب و برخی مشتقات آن تعیین کننده ارزش این منابع محسوب می شده است، اما در یک قرن اخیر کارکردهای مختلف جنگل به عنوان سیستم های حیات بخش مورد شناسائی دانشمندان قرار گرفته و بدان توجه شده است.
جنگل زدائی یکی از فعالیت های مخرب جوامع انسانی می باشد که در حال حاضر بسیاری از کشورها از جمله کشورهای در حال توسعه را با مشکلات جدی مواجه نموده است، خشکسالی های ادواری، بیابانزائی، بروز سیلاب های خانمان برانداز و ….. از جمله تبعات جنگل زدائی در کشورهای در حال توسعه است که سالانه میلیاردها دلار بر پیکر نحیف این کشورها خسارت وارد می کنند. کارشناسان اذعان دارند که در هیچ برهه ای از تاریخ بشریت جنگل ها در سطحی این چنین دامنه دار مورد تهدید قرار نگرفته اند. فقر حاکم بر جوامع کشورهای در حال توسعه و وابستگی معیشتی این جوامع به جنگل ها، باعث شده تا جنگل های موجود در این مناطق بیش از همه در معرض تهدید قرار گیرند. به طوری که جنگل زدائی به عنوان بزرگترین تراژدی این کشورها در چند دهه اخیر نمود پیدا کرده است.
تخریب جنگل و جنگل زدائی در ایران نیز دارای ابعاد گسترده ای است به طوری که حجم جنگل های قابل بهره برداری و نیز زیستگاه های جنگلی در کشور در طول ۵۰ سال اخیر به شدت کاهش یافته است.
اهمیت و نقش منابع طبیعی
جنگل یکی از بزرگترین هدیه های الهی برای بشریت است. این منبع به لحاظ قابلیت تجدید و مزایای عدیده دیگری که در زمینه های ایجاد تعادل اکولوژیکی،حفظ خاک، تغذیه سفره های آب زیر زمینی و تنظیم جریان آبهای سطحی به عنوان زیر بنا و پشتوانه کشاورزی، تولید چوب برای سوخت، تأمین ماده اولیه مورد نیاز صنایع چوب و کاغذ سازی، ایجاد اشتغال و حفظ و سالم سازی محیط زیست دارد، از سایر منابع طبیعی برتر می باشد. براین اساس ارزش های مستقیم و غیرمستقیم جنگل را در پیشرفت اقتصادی و نقش آن را به عنوان زیر بنای توسعه پایدارکشور در حال پیشرفت، نباید دست کم و نادیده گرفت.
مهمترین نقشی که منابع طبیعی ایفا می کنند، نقش زیر بنائی برای اقتصاد کشور و توسعه پایدار است. از طریق حفظ آب، خاک، هوا و ایجاد محیط زیست مناسب برای زندگی انسانها وبه این خاطر می گوئیم منابع طبیعی بستر حیات اقتصادی کشور است. اگر ما می خواهیم توسعه پایدار را در کشور دنبال کنیم، قبل از هرچیز و بیش از هر مسأله ای باید به زیربنائی ترین اقدام که احیا و توسعه منابع طبیعی است بپردازیم.
ما سالیانه به طور متوسط۵/۱ میلیارد تن فرسایش خاک داریم، یعنی خاک کشور به دلیل نبود پوشش گیاهی مناسب، نبود جنگل، درختها و نهالهای مناسب در عرصه طبیعت از دست می رود و این مشکلی است که نه تنها ما بلکه کشورهای جهان سوم به طور مشابه درگیر آن هستند( ایران بالاترین درصد فرسایش خاک را داراست) اگر ما از فرسایش جلوگیری کنیم، خاک که یک سرمایه ارزشمند است ، برای توسعه زراعت و کشاورزی، تأمین مواد غذائی و خود کفائی کشور، حفظ می شود.
باید از خاک زراعی مناسب و ارزشمند برخوردار باشیم و از فرسایش خاک که سالیانه حداقل یک میلیون هکتار از منابع طبیعی کشورمان به خاطر این فرسایش از حیز انتفاع می افتد، جلوگیری کنیم. مگر اینکه راه کار جدی و اساسی داشته باشیم که آن هم توسعه پوشش گیاهی برای جلوگیری از فرسایش خاک است.
نقش دیگر منابع طبیعی در تأمین آب است.مهمترین شیوه استحصال آب که یک راه کار طبیعی و مناسب هم هست، پوشش گیاهی و توسعه جنگل ها و مراتع است. نزولات آسمانی که به صورت باران و برف به زمین می ریزد، مقداری از آن تبخیر شده و دوباره به هوا بر می گردد و بقیه در روی زمین جاری شده و یا در زمین فرو رفته و ذخیره می شود. مقدار تبخیر و یا ذخیره آب در زمین های جنگلی و محیط عاری از جنگل بسیار متفاوت است. در محیط گرمسیری وغیر جنگلی ۷۰% باران تبخیر می شود. ولی در عوض بر حسب محیط و نوع درختان یک سوم الی یک هشتم باران به وسیله درختان جنگلی جذب شده که قسمتی از آن دوباره به وسیله برگ درختان بخار گشته و به هوا برمی گردد. جنگل مانع جاری شدن سیل می گردد. جریان آب را در سطح زمین به ویژه در شیب ها و مناطق کوهستانی آرام می کند. که منجر به نفوذ آب در خلل و فرج خاک می شود.
نقش مؤثر دیگر منابع طبیعی در ایجاد محیط زیست و ایجاد فضای سالم برای زندگی انسانها و دیگر موجودات است. ما الان شاهد هستیم که آلودگی محیط زیست به عنوان یک مشکل جهانی در همه جای دنیا مطرح است. یکی از مسائلی که بین همه کشورها مورد توجه واقع می شود، و در همه اجلاسهای بین المللی به آن تأکید می گردد، تأکید سران کشورها به حفاظت محیط زیست و اقدام در جهت جلوگیری از آلاینده ها و اجرای طرح هائی است که موجب بیابان زدائی بشود و فضای سبز را که تأمین کننده اکسیژن است، فراهم کند و از این طریق از جنگل ها و منابع طبیعی به طور متوسط در هر هکتار ۵/۲تن اکسیژن را تأمین کند.
جنگل ها با تأثیری که بر سیکل کربن جهان می گذارند، در تغییر آب و هوا نقش بسزائی دارند. آنها مقادیر معتنابهی کربن در خاک و اندام گیاهان ذخیره ساخته،از طریق پدیده فتوسنتز و تنفس به مبادله کربن با اتمسفر می پردازند و در تعدیل غلظت دی اکسید کربن نقش دارند.
نقش دیگر منابع طبیعی تولید چوب است. سالیانه به طور متوسط ۲ میلیون متر مکعب چوب از جنگل های شمال برداشت مجاز و قانونی داریم، که ارزش اقتصادی جنگل های شمال از طریق برداشت چوب و دیگر محصولاتی که از جنگل برداشت می شود، بالغ بر۶۵۰ میلیارد ریال در سال می باشد. در ارتباط با ارزش اقتصادی مراتع باید عنوان نمود که در ایران سالیانه به طور متوسط ۷/۱۰ میلیون تن علوفه از مراتع برداشت می شود. که ارزشی معادل ۴۰۵ میلیارد تومان را دربر می گیرد.
ظرفیت اشتغال زائی در بخش منابع طبیعی امروز حدود۹۰۰ هزار نفر اشتغال مستقیم و غیر مستقیم از طریق منابع طبیعی،جنگل ها و مراتع است که امروز یکی از مشکلات حاد و جدی جامعه ما مسئله اشتغال هست.
بحث دیگر تولید محصولات فرعی و گیاهان داروئی است که از این حیث، از جمله کشورهائی هستیم که حدود۸۰۰۰ نوع گونه مختلف در عرصه منابع طبیعی مان وجود دارد. که در طی برنامه اول ۷۷میلیون دلار از محصولات داروئی و گیاهان داروئی برداشت داشتیم و در این راه باید قدم های جدی تری برداشته شود.
آثار دیگری هم بر منابع طبیعی مترتب است. از جمله امکان برای تفریح سالم در طبیعت و محیطی برای استراحت و رفع خستگی کسانی که از زندگی در شهر خسته می شوند. ما باید این امکان را برای ایرانگردی و جهانگردی فعال کنیم و خوب از آن بهره برداری نمائیم.
جنگل پناهگاه افرادی است که در اثر کار روزمره خسته می شوند و احتیاج مبرمی به استراحت دارند. محل آرامی است برای کسانی که زندگی ماشینی اعصابشان را ضعیف نموده و استراحت گاه خوبی است برای افراد مسن و بیمار.
همچنین می توان گفت: جنگل یک ایزولاتوراست. جنگل و فضای سبز مثل یک ایزولاتور مانع ورود سرو صدای زیاد به داخل شهرها شده و از ناراحتی های گوناگون ناشی از تأثیر صدا می کاهد.
خاک سازی و حفاظت از پوشش خاکی، برقراری تعادل های رطوبتی- حرارتی، تنظیم جریان هوا و جلوگیری از فرسایش آبی و بادی پشتوانه اصلی اراضی کشاورزی محسوب می شوند. جنگل ها و اراضی پوشیده از درختان و درختچه ها منبع مهم تولید فرآورده های مختلف محسوب می گردند. جوامع فقیر روستائی در کشورهای در حال توسعه و جوامع صنعتی هردو به شکلی از جنگل ها استفاده می نمایند. استحصال انواع چوب، الیاف مصنوعی، صنایع کاغذسازی، سوخت، علوفه، انواع میوه های خوراکی، انواع داروها و …. همه وابسته به جنگل ها می باشند. از سوی دیگر درآمد چشمگیری از توسعه صنعت توریسم در مناطق دارای جنگل های بکر حاصل می گردد که موجبات اشتغال اقشار مختلف جامعه را فراهم می سازد.
همچنین جنگل ها یکی از مهمترین ذخیره گاه های تنوع زیستی محسوب می شوند. به دلیل وجود زیست گاه های متعددی در جنگل اعم از پرندگان، پستانداران، خزندگان در این نواحی زندگی می کنند. در حال حاضر حدود دو سوم از تمامی گونه های گیاهی و جانوری زمین، در کشورهای در حال توسعه زیست می نمایند. به عنوان نمونه جنگل های گرمسیری حدود ۴۰% از همه گونه ها را در خود جای داده است. این گونه های گیاهی و جانوری به عنوان ذخایر ژنتیکی کشورها محسوب شده و حفظ و حراست از این ذخایر که یک میراث جهانی است، وظیفه ملی نیز تلقی می گردد. پس جنگل ها به عنوان ذخیره گاه بیوسفر و به عبارتی به عنوان میراث طبیعی بشر انتخاب شده اند.
تعریف جنگل
بیشه و یا جنگل در حکم هم معنی هستند، که به محلی اطلاق می شود که پوشیده از تعداد زیادی درخت بوده و درختان به حالت اجتماع زندگی کنند. جنگل باغی است وسیع و طبیعی که در آن گیاهان متنوع یکساله و چندساله بزرگ و کوچک و درخت و درختچه خود بخود روئیده و جامعه نباتی را به وجود می آورند. به عبارتی جنگل محیطی است که در آن درختان و گیاهان خودرو و حیوانات در کنار هم ادامه حیات داده و برای خود اقلیم و خاک مخصوصی داشته باشد. در حال حاضر جنگل ها به دو صورت طبیعی و مصنوعی ( دست کاشت ) مشاهده می شوند. جنگل های طبیعی حدود ۲۰۰میلیون سال قبل از بشر به وجود آمده است.

۶-۳-۲تمرکز
تمرکز در سلسله مراتب اختیارات، به آن سطح از اختیارات گفته می‌شود، که قدرت تصمیم‌گیری دارد. هنگامی که تصمیم در رده‌های بالای سازمانی گرفته شود، آن سازمان را متمرکز می‌نامند. هنگامی که تصمیم‌گیری‌ها به سطوح پایین‌تر سازمان واگذار گردد، سازمان را غیر متمرکز می‌گویند.
به‌عبارت دیگر، تمرکز به سطوحی از سلسله مراتب اختیارات اطلاق می‌شود که می‌توانند تصمیماتی را بگیرند. در سازمان‌های متمرکز، مدیران ارشد و آنان که در رأس سازمان هستند، حق تصمیم‌گیری دارند. در سازمان‌های غیر متمرکز، همین تصمیمات در سطوح پایین‌تر گرفته می‌شوند. (صادقپور؛ ۱۳۷۸)
مسئله عدم تمرکز، به‌صورت یکی از معمّاهای لاینحل درآمده‌است؛ زیرا در سازمان‌هایی که دیوان‌سالاری، به‌صورت صددرصد رعایت می‌شود، همه تصمیمات، به‌وسیله مدیریت عالی سازمان گرفته می‌شود و او به‌طور کامل سازمان را کنترل می‌کند؛ ولی با بزرگتر شدن سازمان و بالارفتن تعداد کارکنان، واحدها و دوایر، نمی‌توان همه تصمیمات را به مقام عالی سازمان ارجاع کرد. یا اینکه میزان بار تصمیم‌گیری بدان حد می‌رسد که یک مقام ارشد، نمی‌تواند آن‌را تحمّل کند. بنابراین، نتیجه تحقیقاتی که روی سازمان‌های بزرگ انجام شده، نشان می‌دهد که در سازمان‌های بزرگ (مثل شرکت هواپیمایی آمریکا) پدیده عدم تمرکز بیشتر رعایت می‌شود.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

امروزه، مدیران، آن مقدار از تمرکز یا عدم تمرکز را برمی‌گزینند که به آنها کمک کند، به بهترین نحو، تصمیماتشان را اجرا کنند و به اهداف سازمانی دست یابند. آنچه در یک سازمان، مؤثر است، لزوما در سازمان دیگر کارآ نیست. پس مدیران، باید درجه عدم تمرکز را برای هر سازمان و واحدهای آن تعیین کنند(رحمان سرشت؛ ۱۳۷۲).
هرچه مدیران به زیردستان اعتماد بیشتری داشته باشند و آنان را افرادی شایسته بدانند، تفویض اختیارات به زیردستان بیشتر خواهد شد و نهایتا در سازمان، عدم تمرکز ایجاد خواهد شد. هرچه مکانیسم‌های تبادل اطلاعات به نقاط تصمیم‌گیری، بیشتر باشد و سیستمِ بازخور مناسبی برای ارزیابی نتایج تصمیمات وجود داشته باشد، عدم تمرکز نیز بیشتر خواهد شد. هرچه تصمیمات متخذه به‌وسیله یک واحد، بر عملیات واحدهای دیگر تأثیرگذارتر باشد، میزان مشارکت سایر واحدها در تصمیم‌گیری بیشتر می‌شود. این مسئله، زمینه را برای عدم تمرکز سازمانی فراهم می‌کند.
اگر بیشتر تصمیمات در رأس هرم سازمانی گرفته شود، سازمان، متمرکز است. البته پدیده تمرکز، موضوع چندان ساده‌ای نیست؛ که بتوان گفت چه‌کسی یا کسانی می‌توانند، تصمیم بگیرند. اگر فردی در رده پایین سازمان نیز تصمیمات متعددی بگیرد؛ ولی این تصمیمات، براساس سیاست‌های سازمانی مشخص و برنامه‌ریزی‌شده باشد، سازمان مزبور، تاحد زیادی متمرکز است. در سازمان‌هایی که امور، به‌صورت دموکراسی و تصمیمات به‌صورت جمعی و گروهی گرفته می‌شوند، بیشتر می‌توان شاهد تمرکززدایی بود.
یکی از ارکان پدیده تمرکز این است که ببینیم کارها و فعالیتهای اعضای سازمان، چگونه مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. فرایند ارزیابی، مستلزم این است که ببینیم آیا کارهای سازمان، به‌صورتی صحیح، عالی یا به‌سرعت انجام شده است یا خیر؟ اگر کار ارزیابی به‌وسیله افرادی که در رأس سازمان قرار گرفته‌اند، انجام شود (صرف نظر از اینکه چه نوع تصمیماتی گرفته شود)، سازمان، متمرکز است. در سازمانهایی که ارزیابی کار افراد، به‌صورت متمرکز انجام می‌شود، معمولاً سیاست‌ها هم متمرکز است؛ ولی الزاماً همیشه وضع بدین‌گونه نیست. (باقی ؛۱۳۸۱).
۴-۲  رابطه درجه تمرکز و ارتفاع ساخت سازمانی با حیطه نظارت
میان ارتفاع ساخت سازمانی و توسعه حیطه نظارت، رابطه‌ای معکوس وجود دارد. یعنی هرچه حیطه نظارت  محدودتر شود، ارتفاع ساخت سازمانی بیشتر می‌شود و هر چه حیطه نظارت توسعه یابد، از ارتفاع ساخت سازمانی کم می‌شود. حیطه نظارت، بر میزان تمرکز در سازمان تأثیر می‌گذارد. اگر حیطه نظارت گسترده باشد، مدیر، قادر به اتخاذ همه تصمیم‌ها نخواهد بود؛ در نتیجه مجبور می‌شود که بخشی از اختیارات خود برای تصمیم‌گیری را تفویض کند. ولی اگر حیطه نظارت کوچک و محدود باشد، امکان تصمیم‌گیری متمرکز به‌وجود می‌آید. البته به این ترتیب، سلسله مراتب طولانی می‌شود و فاصله مدیران عالی از رده عملیاتی افزایش می‌یابد. در سازمان‌های بسیار پویا، مدیران برای افزایش سرعت فراگرد تصمیم‌گیری، مجبور به کاهش تمرکز می‌شوند. (صادقپور؛ ۱۳۷۸)
۵-۲ارتباط تمرکز، پیچیدگی و رسمیّت

1. 1. مدارک و شواهد دلالت بر این دارد، که یک رابطه معکوس بین تمرکز و پیچیدگی موجود است. عدم تمرکز با پیچیدگی سطح بالا مرتبط است.

1. 1. رابطه تمرکز و رسمی بودن، به همان اندازه که رابطه تمرکز و پیچیدگی روشن بود، مبهم است. رسمیّت زیاد، می‌تواند با یک ساختار متمرکز و یا با یک ساختار غیر متمرکز مرتبط شود. اگر سازمان، متشکل از کارکنان حرفه‌ای است شما باید انتظار داشته باشید که رسمیّت و عدم تمرکز کمی بر سازمان حکم‌فرما باشد. کارکنان حرفه‌ای انتظار دارند در خصوص تصمیماتی که مستقیماً بر کار آن‌ها تاثیر می‌گذارد، عدم تمرکز حاکم باشد، اما این عدم تمرکز در مورد مسائل پرسنلی (نظیر حقوق، دستمزد و رویه‌های ارزشیابی عملکرد) و یا تصمیمات استراتژیک سازمان، ضرورت ندارد. می‌توان گفت تمرکز بیشتر با تصمیمات استراتژیک سازگار بوده تا تصمیمات عملیاتی. تصمیمات استراتژیک تأثیر کمی بر فعالیت‌های کاری کارکنان حرفه‌ای دارند. (رحمان سرشت؛ ۱۳۷۲)

۶-۲ارکان ساختار سازمانی
در طرح‌ریزی ساختار سازمانی سه رکن مورد توجه قرار می‌گیرد:

1. 1. ساختار سازمانی، تعیین‌کننده روابط رسمی و گزارش‌گیری در سازمان است و نشان‌دهنده سطوحی است که در سلسله مراتب اداری وجود دارد و حیطه کنترل مدیران را نیز مشخص می کند.

1. 1. ساختار سازمانی، تعیین‌کننده جایگاه افرادی است که به‌‌صورت گروهی در یک واحد کار می‌کنند و به گروه‌بندی یا تقسیم‌بندی واحدهایی که در کل سازمان وجود دارد، می‌پردازد.

1. 1. ساختار سازمانی، دربرگیرنده طرح سیستم‌هایی است که به‌وسیله آن‌ها همه واحدها هماهنگ و یکپارچه می‌شوند. در نتیجه، ارتباط مؤثر در سازمان تضمین خواهد شد. (اولسن و همکاران؛ ۲۰۰۵)

۷-۲خلاقیت مدیران
 از خلاقیت تعریف‌های زیادی شده است. در اینجا برخی از تعاریف مهم را مورد برسی قرار می‌دهیم:
خلاقیت یعنی تلاش برای ایجاد یک تغییر هدفدار در توان اجتماعی یا اقتصادی سازمان
خلاقیت بکارگیری توانایی‌های ذهنی برای ایجاد یک فکر یا مفهوم جدید است
خلاقیت یعنی توانایی پرورش یا به وجود آوردن یک انگاره یا اندیشه جدید (در بحث مدیریت نظیر به وجود آوردن یک محصول جدید است)
خلاقیت عبارت است از طی کردن راهی تازه یا پیمودن یک راه طی شده قبلی به طرزی نوین(اولسن و همکاران؛ ۲۰۰۵)
۱-۷-۲تعریف خلاقیت از دیدگاه روانشناسی
خلاقیت یکی از جنبه‌های اصلی تفکر یا اندیشیدن است. تفکر عبارت است از فرایند بازآرایی یا تغییر اطلاعات و نمادهای کسب شده موجود در حافظه درازمدت. تفکر بر دو نوع است:
۱-۱-۷-۲تفکر همگرا
تفکر همگرا عبارت است از فرایند بازآرایی یا دوباره سازی اطلاعات و نمادهای کسب شده موجود در حافظه درازمدت.
۲-۱-۷-۲تفکر واگرا
تفکر واگرا عبارت است از فرایند ترکیب و نوآرایی اطلاعات و نمادهای کسب شده موجود در حافظه درازمدت، خلاقیت یعنی تفکر واگرا.
براساس این تعریف خلاقیت ارتباط مستقیمی با قوه تخیل یا توانایی تصویرسازی ذهنی دارد. این توانایی عبارت است از فرایند تشکیل تصویرهایی از پدیده‌های ادراک شده در ذهن و خلاقیت عبارت است از فرایند یافتن راه‌های جدید برای انجام دادن بهتر کارها؛ خلاقیت یعنی توانایی ارائه راه حل جدید برای حل مسائل؛ خلاقیت یعنی ارائه فکرها و طرح‌های نوین برای تولیدات و خدمات جدید و استمرار آن پس از غیبت آن پدیده‌ها(زاچمن، ۱۹۸۷).
۲-۷-۲تعریف خلاقیت از دیدگاه سازمانی
خلاقیت یعنی ارائه فکر و طرح نوین برای بهبود و ارتقاء کمیت یا کیفیت فعالیت‌های سازمان؛ مثلاً افزایش بهره‌وری، افزایش تولیدات یا خدمات، کاهش هزینه‌ها، تولیدات یا خدمات از روش بهتر، تولیدات یا خدمات جدید و غیره.
روبرت جی استرنبرگ و لینداای اوهارا در بررسی‌های خود شش عامل را در خلاقیت افراد مؤثر دانسته‌اند:
۱-دانش: داشتن دانش پایه‌ای در زمینه‌ای محدود و کسب تجربه و تخصص در سالیان متمادی.
۲-توانایی عقلانی: توانایی ارائه ایده خلاق از طریق تعریف مجدد و برقراری ارتباطات جدید در مسائل.
۳-سبک فکری: افراد خلاق عموماً در مقابل روش ارائه شده از طرف سازمان و مدیریت ارشد، سبک فکری ابداعی را بر می‌گزینند.
۴-انگیزش: افراد خلاق عموماً برای به فعل در آوردن ایده‌های خود برانگیخته می‌شوند.
۵-شخصیت: افراد خلاق عموماً دارای ویژگی‌های شخصیتی مانند مصر بودن، مقاوم بودن در مقابل فشارهای بیرونی و داخلی و نیز مقاوم بودن در مقابل وسوسه همرنگ جماعت شدن هستند.
۶-محیط: افراد خلاق عموماً در داخل محیط‌های حمایتی بیشتر امکان ظهور می‌یابند.
این محققان مشخص کردند که عمده‌ترین دلیل عدم کارایی برنامه‌های آموزش خلاقیت تاکید صرف این برنامه‌ها بر تفکر خلاق به عنوان یکی از شش منبع مؤثر در خلاقیت می‌باشد. جایی که سایر عوامل نیز تأثیر بسزایی در موفقیت و شکست برنامه‌های آموزشی خلاقیت ایفا می‌کنند جورج اف نلر در کتاب هنر و علم خلاقیت برای خلاقیت مراحل چهارگانه: آمادگی، نهفتگی، اشراق و اثبات را ذکر کرده است
از این دید، افراد خلاق ابتدا با مسئله یا یک فرصت آشنا شده و سپس از طریق جمع آوری اطلاعات با مسئله یا فرصت مورد نظر درگیر می‌شوند. در مرحله بعد افراد خلاق روی مسئله تمرکز می‌کنند، در این مرحله فعالیت ملموسی مشاهده نمی‌شود و فرد سعی در نظم دادن تفکرات، اندیشه‌ها، تجارب و زمینه‌های قبلی خود جهت نیل به یک ایده دارد. درگیری ذهنی عمیق فرد (خودآگاه و ناخودآگاه) فراهم کردن فرصت (جهت تفکر بر مسئله) منجر به خلق و ظهور ایده‌ای جدید و بدیع می‌شود. در نهایت فرد خلاق در صدد برمی‌آید صلاحیت و پتانسیل ایده خویش را به اثبات برساند(الوانی؛ ۱۳۸۵).
۳-۷-۲فرصت‌های خلاقیت
فرصت‌های خلاقیت در چهار گروه فرصت داخلی و سه گروه فرصت‌های خارجی تقسیم‌بندی شده است:
۱-۳-۷-۲فرصت‌های داخلی

وقایع غیرمنتظره: مثل شکست‌ها یا موفقیت‌های غیرمنتظره
ناسازگاری‌ها

۱- ۴- تغییرپذیری تابش ورودی
کم­ترین مقدار تغییرپذیری در دریافت تابش ورودی، متعلق به فصول گرم است. مقدار تغییرپذیری در فصول بهار و تابستان به ترتیب، بین ۳/۲ تا ۵/۱۹ و ۴/۴ تا ۸/۲۰ درصد متغیر است. کم­ترین مقدار تغییرپذیری، متعلق به جنوب شرق و بیش­ترین مقدار تغییرپذیری، متعلق به شمال، شمال غرب، غرب و بخش­هایی از شمال شرق ایران است (شکل­های ۲۲ - ۴ و ۲۳ - ۴).
بیش­ترین مقدار تغییرپذیری در دریافت تابش ورودی، متعلق به فصول سرد است. مقدار تغییرپذیری در فصول پاییز و زمستان به ترتیب، بین ۱/۱۶ تا ۱/۳۸ و ۳/۱۳ تا ۸/۳۰ درصد متغیر است. کم­ترین مقدار تغییرپذیری، متعلق به جنوب و جنوب شرق و بیش­ترین مقدار تغییرپذیری، متعلق به شمال و بخش­هایی از شمال غرب ایران است (شکل­های ۲۴ - ۴ و ۲۵ - ۴).

مقدار تغییرپذیری تابش ورودی سالانه بین ۱۹ تا ۹/۴۶ درصد متغیر است. کم­ترین مقدار تغییرپذیری با ۱۹ تا ۶/۲۴ درصد به علت پایداری جو و آسمان صاف و بدون ابر متعلق به جنوب شرق و بخش­هایی از جنوب و بیش­ترین تغییرپذیری با ۴/۴۱ تا ۹/۴۶ درصد به علت ناپایداری جو و ابرناکی آسمان متعلق به شمال و بخش­هایی از شمال غرب ایران است (شکل ۲۶ - ۴).

شکل ۲۶ - ۴: تغییرپذیری تابش ورودی سالانه (۱۹۸۳ تا ۲۰۰۵)
برای تأمین نیازهای گرمایشی و سرمایشی محیط­های مسکونی و فضاهای باز در شهرها باید عناصر آب­وهوایی دمای هوا و درجه - روزهای گرمایش و سرمایش به صورت فضایی و زمانی تحلیل شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲- ۴- تحلیل فضایی دمای هوا در فصول گرم و سرد
در فصول گرم؛ یعنی بهار و تابستان، بیش­ترین دمای هوا با میانگین ۴/۳۰ تا ۲/۳۴ درجه­ سانتی ­گراد متعلق به جنوب و جنوب غرب و کم­ترین دمای هوا با میانگین ۷/۱۴ تا ۶/۱۸ درجه­ سانتی ­گراد متعلق به شمال غرب و بخش­های محدودی از شمال و غرب ایران است (شکل ۲۷ - ۴).
در فصول سرد؛ یعنی پاییز و زمستان، بیش­ترین دمای هوا با میانگین ۴/۱۷ تا ۷/۲۱ درجه­ سانتی ­گراد متعلق به جنوب و جنوب شرق و بخش محدودی از جنوب غرب و کم­ترین دمای هوا با میانگین ۱/۰ تا ۳/۴ درجه­ سانتی ­گراد متعلق به شمال غرب و بخش­هایی از غرب ایران است (شکل ۲۸ - ۴).

شکل ۲۷ - ۴: میانگین دمای هوا در فصول گرم (۱۹۸۳ تا ۲۰۰۵)

شکل ۲۷ - ۴: میانگین دمای هوا در فصول سرد (۱۹۸۳ تا ۲۰۰۵)
۳- ۴- تحلیل فضایی درجه - روزهای سرمایش و گرمایش در فصول گرم و سرد
در فصول گرم، بیش­ترین مجموع درجه - روزهای سرمایش با ۹/۲۳۶۷ تا ۲/۲۹۲۷ درجه­ سانتی ­گراد متعلق به جنوب و بخش­هایی از جنوب غرب و کم­ترین مجموع درجه - روزهای سرمایش با ۵/۱۳۰ تا ۹/۶۸۹ درجه­ سانتی ­گراد متعلق به شمال غرب، شمال و بخش­هایی از غرب و شمال شرق ایران است (شکل ۲۹ - ۴).
در فصول سرد، بیش­ترین مجموع درجه - روزهای گرمایش با ۲۶۳۲ تا ۹/۳۲۷۵ درجه­ سانتی ­گراد متعلق به شمال غرب و بخشی از غرب و کم­ترین مجموع درجه - روزهای گرمایش با ۶/۵۵ تا ۷/۶۹۹ درجه­ سانتی ­گراد متعلق به جنوب شرق، جنوب و جنوب غرب ایران است (شکل ۳۰ - ۴).

شکل ۲۹ - ۴: مجموع درجه­روزهای سرمایش در فصول گرم (۱۹۸۳ تا ۲۰۰۵)

شکل ۳۰ - ۴: مجموع درجه­روزهای گرمایش در فصول سرد (۱۹۸۳ تا ۲۰۰۵)
برای بررسی دقیق­تر نیازهای گرمایشی و سرمایشی و نحوه­ تأمین آن­ها، شهرهای عمده؛ یعنی مراکز استان­ها با توجه به تابش ورودی، دمای هوا و درجه - روزهای سرمایش و گرمایش در فصول گرم و سرد، با روش خوشه­بندی سلسله­مراتبی گروه­بندی شده است.
۴- ۴- خوشه­بندی سلسله­مراتبی شهرهای مورد بررسی با توجه به تابش ورودی در فصول گرم و سرد
در فصول گرم؛ یعنی بهار و تابستان، بیش­ترین تابش ورودی با میانگین ۶۲/۶ تا ۷۷/۶ کیلووات­ساعت در مترمربع در روز متعلق به شهرهای شیراز، یاسوج، شهرکرد، خرم­آباد، کرمانشاه، بوشهر، اهواز، کرمان، یزد و اصفهان و کم­ترین تابش ورودی با میانگین ۰۶/۵ و ۲۲/۵ کیلووات­ساعت در مترمربع در روز متعلق به شهرهای ساری و اردبیل است. شدت تابش ورودی سایر شهرها نیز در جدول ۲ - ۴ نشان داده شده است.
در فصول سرد؛ یعنی پاییز و زمستان، بیش­ترین تابش ورودی با میانگین ۹۸/۳ تا ۲۱/۴ کیلووات­ساعت در مترمربع در روز متعلق به شهرهای بندرعباس، شیراز، یزد، زاهدان، اصفهان، بوشهر، کرمان، یاسوج و اهواز و کم­ترین تابش ورودی با میانگین ۴۷/۲ و ۶۳/۲ کیلووات­ساعت در مترمربع در روز متعلق به شهرهای ساری و اردبیل است. شدت تابش ورودی سایر شهرها نیز در جدول ۳ - ۴ نشان داده شده است.
۵- ۴- خوشه­بندی سلسله­مراتبی شهرهای مورد بررسی با توجه به دمای هوا در فصول گرم و سرد
در فصول گرم، بیش­ترین دمای هوا با میانگین ۳/۳۴، ۲/۳۳ و ۲/۳۰ درجه­ سانتی ­گراد متعلق به شهرهای مناطق جنوب غرب و جنوب ایران؛ یعنی اهواز، بندرعباس و بوشهر و کم­ترین دمای هوا با میانگین ۱/۱۵ درجه­ سانتی ­گراد، متعلق به شهر اردبیل در شمال غرب ایران است. شدت گرمای سایر شهرها در جدول ۴ - ۴ نشان داده شده است.
در فصول سرد، کم­ترین دمای هوا با میانگین ۶/۲، ۵/۳، ۶/۳، ۶/۳ و ۶/۳ درجه­ سانتی ­گراد متعلق به شهرهای شمال غرب و غرب ایران؛ یعنی اردبیل، ارومیه، تبریز، زنجان و همدان و بیش­ترین دمای هوا با میانگین ۴/۲۲، ۹/۱۸ و ۱/۱۸ درجه­ سانتی ­گراد متعلق به شهرهای جنوب و جنوب غرب ایران؛ یعنی بندرعباس، بوشهر و اهواز است. شدت سرمای سایر شهرها در جدول ۵ - ۴ نشان داده شده است.
۶- ۴- خوشه­بندی سلسله­مراتبی شهرهای مورد بررسی با توجه به درجه - روزهای گرمایش و سرمایش
در فصول گرم، بیش­ترین مجموع درجه - روزهای سرمایش با ۹/۱۸۲۴، ۸/۱۶۸۴ و ۶/۱۴۵۳ درجه­ سانتی ­گراد متعلق به شهرهای مناطق جنوب غرب و جنوب ایران؛ یعنی اهواز، بندرعباس و بوشهر و کم­ترین مجموع درجه - روزهای سرمایش با ۲/۱۷، ۴/۱۸۳، ۱۸۹، ۶/۱۹۵، و ۵/۲۰۵ درجه­ سانتی ­گراد، متعلق به شهرهای شمال غرب، غرب و مرکز ایران؛ یعنی شهرهای اردبیل، زنجان، شهرکرد، همدان و ارومیه است. مجموع درجه - روزهای سرمایش سایر شهرها در جدول ۶ - ۴ نشان داده شده است.
جدول ۲ - ۴: خوشه­بندی سلسله­مراتبی شهرهای مورد
بررسی با توجه به میانگین تابش ورودی در فصول گرم