حقیقت هر شیء عبارت است از هستی آن، که به واسطه آن، آثار و احکام آن شیء بر آن مترتب می‌گردد، بنابراین وجود، برای اینکه حقیقت شناخته شود، از هر شیء دیگر شایسته‌تر است، زیرا هر شیء دیگری غیر از وجود، تنها به واسطه وجود است که در زمره حقایق قرار می‌گیرد. پس وجود حقیقت همه حقایق است و به خودی خود عالم عین و خارجیّت را تشکیل می‌دهد، در حالی که غیر وجود، یعنی ماهیات تنها به واسطه وجود در عالم عین تحقق می‌پذیرند.^[۳۰]

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

جناب صدرا از ماهیت با عنوان (خیال و عکس وجود) تعبیر کرده که هیچ واقعیتی ندارد^[۳۱]؛ بلکه آنچه از ماهیت تصور می‌شود نحوی از وجود خاص است:
«أنّ الماهیّات وجودات خاصه و بقدر ظهور نور الوجود و بکمالاته یظهر تلک الماهیات و لوازمها».^[۳۲]
عرفا نیز از زمان محیی الدین به بعد، مسأله اصالت وجود را مطرح کرده و قائل به اصالت وجود شده و گفته‌اند ماهیت در تمام مراحل وجودی، فانی در وجود است و وجود را منحصر در ذات حق تعالی دانسته و در کتب خود از وجود با عنوان (الوجود واحدٌ و أنّه هو الحق) از آن یاد کرده و ماسوی (موجودات و ماهیات) را اعتباری می‌دانند.^[۳۳]

۱-۴-۳- اشتراک معنوی:

گفته شد که آنچه در خارج اصیل و منشأ اثر است، وجود است و نیز بیان شد که مفهوم وجود، مفهومی بدیهی و بسیط است که نیاز به تعریف ندارد، حال بحث بر سر این است که آیا این مفهوم، برای یک معنای وسیع و کلی وضع شده و تمام موجودات مصادیق آن به شمار می‌روند یا اینکه موجودات به صورت مجزا و متباین از یکدیگرند و معنای وجود در هر شیئی عین همان شیء است؟ به بیان دیگر آیا مفهوم وجود بر افراد و مصادیق خود به نحو اشتراک لفظی حمل می‌شود یا اشتراک معنوی؟
قبل از توضیح مطلب باید مقدمتاً بیان داشت که اشتراک، در علوم عقلی بر ۲ نحو است:
۱- اشتراک لفظی: که لفظ دارای معانی کثیره باشد، به گونه‌ای که هر کدام از آن معانی دارای اثر خاصی باشند.
۲- اشتراک معنوی: مفهوم واحد بر مصادیق کثیر صادق است به طوری که آن مصادیق جامع واقعی داشته و آثار از آن جامع واحد نشأت بگیرد.
با توجه به توضیحی که در بداهت وجود داده شد – که مفهوم وجود، مفهومی بسیط و دور از هر گونه ترکیب است و بیان شد که این مفهوم اصیل از سنخ ماهیات (که مثار کثرت‌اند) نیست – روشن می‌شود که چنین مفهومی باید اوسع مفاهیم بوده و از چنان شمول و وسعتی برخوردار باشد که همه افرادش را – بنا بر اصالت وجود – در بر بگیرد و این همان اشتراک معنوی است.
در مقابل این قول، برخی حکما قائل به اشتراک لفظی وجود شده و گفته‌اند که وجود در هر شی‌ای عین همان شیء است و از آن جا که موجودات، یا حداقل واجب و ممکن، متغایر با یکدیگرند، معانی وجود نیز متفاوت است؛ که البته این بزرگان بین مفهوم و مصداق وجود خلط کرده و حکم یکی را به دیگری سرایت داده‌اند.^[۳۴] ذکر این نکته نیز مهم است که بحث اشتراک لفظی یا معنوی وجود، صرف بحث مفهومی که مربوط به بحث الفاظ باشد، نیست، بلکه بعد از این که ثابت شد واقعیتی هست و اصالت هم با وجود است و وجود را مفهوم عام و سعی گرفتیم که بر تمام مراتبش به حمل تشکیکی حمل می‌شود، از این سخن جز اشتراک معنوی وجود فهمیده نمی‌شود، به جهت همین معناست که جناب صدرا فرموده: قول به اشتراک معنوی، ابده بدیهیات و بلکه قریب به اوّلیات است.^[۳۵] لذا قول به اشتراک معنوی وجود، مورد قبول همه فلاسفه و عرفاست^[۳۶]، منتهی اختلاف بین آن‌ها از جهت مصادیق وجود است، برخی که قائل به اصالت ماهیت‌اند، فرد و مصداقی برای وجود قائل نیستند و برخی دیگر، قائل به تباین ذاتی میان موجودات هستند، فهلویون و پیروان حکمت متعالیه، وجود را حقیقت واحده امّا ذومراتب از جهت شدّت و ضعف می‌دانند و عرفا نیز بر اساس نظریه (وحدت شخصی وجود) تنها مصداق وجود را (حضرت حق) دانسته و نسبت وجود به ماسوی را به نحو مجاز جایز می‌دانند.^[۳۷]

۱-۴-۴- تشکیک:

پس از اینکه ثابت شد مفهوم وجود، مفهومی عام و کلی است که بر تمام افراد و مصادیق خود صادق است و اصل در تحقق و خارجیّت اختصاص به وجود دارد، این سؤال به ذهن می‌آید که حمل این مفهوم عام بر مصادیق خارجی بر نحو واحد چگونه ممکن است، به عبارت دیگر چگونه می‌توان از میان کثرات خارجی، امر واحدی انتزاع نمود که اصیل باشد و قابل حمل بر همه آن مصادیق؟ اگر این امر واحد، اصیل است پس کثرات، اعتباری و ذهنی محض‌اند و حال اینکه ما به عینه کثرات را در خارج می‌بینیم، و اگر کثرات وجود دارند، چگونه امر واحد از آن‌ها انتزاع می‌شود؟
این مسأله از آغاز توجه فلاسفه و عرفا را به خود مشغول کرده و هر یک در پی دست‌یابی به پاسخ، نظریه‌ای مطرح کرده که اساس مکتب و اختلاف مبنایی آن‌ها را تشکیل می‌دهد. اجمالاً ابتدا اقوال متفکران اسلامی در باب «وحدت و کثرت وجود» را بیان کرده و پس از آن به بیان مسئله تشکیک را که نظریه متوسط جناب صدراست، می‌پردازیم:

۱-۴-۴-۱- وحدت و کثرت وجود:

اقوال متفکران اسلامی در باب (وحدت و کثرت وجود) را می‌توان به پنج طرز تفکر تقسیم کرد، که نظر جناب صدرا نیز در خلال این اقوال ذکر می‌شود:

۱- کثرت تباینی حقیقت وجود یا نظریه کثرت وجود و موجود:

این نظریه که منسوب به مشائین است^[۳۸]، بیان کننده این معناست که هر وجود بالذاتی مباین با وجود دیگری است و مطابق اصالت وجود، واقعیات خارجی، وجودهای اشیاء هستند و به تعداد واقعیات و موجودات عالم، وجود داریم و هیچ گونه سنخیّت و اشتراکی بین موجودات نیست، بلکه تنها وجه اشتراک بین آن‌ها همان (مفهوم وجود) است که ذهن از بین این امور متکثره، انتزاع می‌کند. طبق این نظر، مفهوم وجود، امری است واحد که بر همه مصادیق خود به نحو تشکیک و به عنوان عرضی خارج محمول صادق است، امّا حقیقت وجود، حقایقی متکثره و جدای از یکدیگرند.^[۳۹]
اصل اعتقاد به کثرت وجود و موجود از جانب حکمای مشاء، به این خاطر است که ایشان قائلند اگر موجودات دارای حقیقت واحدی باشند، اختلاف بین علّت و معلول معنا ندارد؛ غافل از این معنا که مصحح و ملاک اختلاف بین علّت و معلول منحصر در تباین حقیقت آن‌ها نیست؛ بلکه اختلاف بین آن‌ها می‌تواند از جهت رتبه و کمال و نقص نیز باشد، همان گونه که حکمای اشراقی این اختلاف را بیان کرده‌اند.

۲- وحدت وجود وموجود:

قائلان به این نظریه از جاهلان اهل تصوف، معتقدند که در دارهستی، یک وجود و موجود بیش نیست، او حیات ازلی و ابدی و وجود صرف و دائمی است و ذاتاً از شوائب عدم منزه است؛^[۴۰] و کثرات، اموری اعتباری و متوهمند که هیچ بویی از حقیقت نبرده و جایگاه آنها صرفاً در ذهن است. البته این نظریه، مقبول فلاسفه و مورد توجه عرفا واقع نشد و ایراداتی بر آن گرفتهاند.

۳- وحدت وجود و کثرت موجودات:

ارائه دهنده این نظر علامه دوانی است که معتقد است وجود در عالم خارج یک حقیقت واحد است و هیچ نوع کثرتی در آن نیست، نه بر حسب نوع و نه بر حسب افراد و نه بر حسب مراتب. بنابراین، این کثراتی که مشاهده می‌شوند از جنس ماهیت‌اند، بنا بر قاعده اصاله الماهیه در ممکنات و از این جهت که با وجود حقیقی ارتباط دارند، منتسب به وجود می‌شوند. پس کثرت در موجودات است نه در وجود، چرا که وجود واحد به وحدت شخصی است که یک مصداق بیشتر ندارد.
جناب صدرا، در دوره اول زندگی خود، زمانی که نزد میرداماد تلمّذ می‌کرد، با تأثر از استاد خویش، این نظریه را پذیرفت و در برخی کتاب‌های خویش که در آن زمان نوشته، همچون سریان الوجود، به بیان و بسط این قول می‌پردازد و چنین می‌گوید:
«ممکنات، موجودات متعدد متکثری هستند که در خارج وجود دارند و کثرت آن‌ها حقیقی و عینی است، زیرا وجود واحد است و موجود متعدد و متکثر».^[۴۱]
و در (مبدأ و معاد)، در بحث (واجب تعالی ماهیّته إنیّته)، در مورد عروض وجود بر ماهیت بیان می‌کند که نحوه عروض وجود بر ماهیت به حیث انتساب به واجب تعالی است. و با این بیان، در واقع نظر ذوق التأله را بیان کرده؛ بیان ایشان در (مبدأ و معاد) چنین است:
«فذات الواجب تعالی محض حیثیه انتزاع الوجود العام الفطری سواء کان عنه و هذا کوجوده تعالی بحسب نفس ذاته أو عن الماهیات و هذا کوجوداتها بحسب إنتسابها إلیه تعالی».^[۴۲]
امّا پس از کشف حقیقت و گرایش، اصالت وجود، این رأی را مطرود شمرده و اشکالات زیادی بر آن می‌گیرد.^[۴۳] در واقع وجود چنین اشکالاتی، ناشی از مبنای غلط علامه دوانی، مبنی بر وحدت وجود و کثرت موجودات است؛ این که وجود، واحد شخصی است و موجودات متعدد و متکثر را جلوه و شأن علت می‌داند که نزد خود هیچ حقیقتی ندارند، بلکه تمام حقیقت آن‌ها را حیث انتسابشان به وجود حقیقی تشکیل می‌دهد، این در حالی است که بین منتسب و منتسب الیه هیچ تناسبی وجود ندارد؛ چرا که طبق گفته ایشان، یکی از جنس وجود است و دیگری از جنس ماهیت.

۴- وحدت وجود و موجود در عین کثرت آن‌ها:

این نظریه از جانب فهلویون و پیروان سهروردی ارائه شده است. ایشان وجود را همچون نور (از باب مساوقت نور با وجود) حقیقت واحده مشککی می‌دانند که از نور الانوار به عنوان بالاترین مرتبه وجودی تا ضعیف‌ترین مراتب نوری را در بر می‌گیرد. امّا در بحث تشکیک خواهد آمد که مقصود آن‌ها از وحدت، وحدت سخنی است که مشترک میان همه مراتب وجودی است. جناب صدرا نیز در نظریه متوسط خود پس از عدول از (اصاله الماهیه) به (اصاله الوجود)، با اقتباس مسأله تشکیک از فلاسفه اشراق، وجود را در تمام مراتب هستی، سریان داده؛ از نظر ایشان، وجود حقیقت واحده‌ای است که تمام کثرات را در بر می‌گیرد. گفتار صدرا در این رابطه چنین است:
«…کما أنّ الوجود حقیقه واحده ساریه فی جمیع الموجودات علی التفاوت و التشکیک بالکمال و النقص…».^[۴۴]

۵- وحدت وجود و کثرت نمود:

این نظریه که از جانب عرفای شامخ مطرح شده و منسوب به ابن عربی (۵۶۰-۶۳۸ ه‍‌) است و جناب صدرا نیز در اسفار به عنوان نظریه نهایی خود، آن را برگزیده؛ بیان می‌دارد که وجود، واحد به وحدت شخصی و منحصر در ذات واجب تعالی است و برای ممکنات، وجودی باقی نمی‌ماند که بگوئیم واحداند یا کثیر؛ بلکه این کثراتی که مشاهده می‌شود، اشراقات و جلوه‌های واجب بالذات‌اند و تشکیک نیز در مراتب همین ظهورات و شئونات جاری می‌شود.
این همه عکس می و رنگ مخالف که نمود
یک فروغ رخ ساقی است که در جام افتاد^[۴۵]

۱-۴-۴-۲-تشکیک:

قبل از بیان مسأله تشکیک و ذکر آراء مختلفی که در این زمینه وجود دارد، باید مقدمتاً به توضیح چند اصطلاح پرداخته شود تا صورت مسأله واضح گردد.

۱-۴-۴-۲-۱-اقسام حمل:

همان گونه که علمای منطق بیان کرده‌اند، حمل بر دونوع است:
۱- حمل متواطی: که عبارت است از مفهوم کلی که بر مصادیق خود به نحو یکسان قابل حمل است، به گونه‌ای که هیچ فردی از افرادش بر دیگری در آن مفهوم کلی، امتیاز و تفاوتی ندارند؛ مثل (حیوان) که بر انسان و بقر و… به نحو مساوی حمل می‌شود.
۲- حمل مشکک: در این نوع حمل، مفهومی کلّی و واحد بر مصادیق خود با اختلاف و تفاوت حمل می‌شود: تفاوت به تقدّم و تأخّر، شدّت و ضعف، نقص و کمال و… به نظر جناب صدرا، مفهوم وجود نیز مشکک است و با اینکه (وجود) مفهوم واحدی است؛ امّا اتّصاف اشیاء به آن یکسان نیست.^[۴۶]
تاکنون در مورد مفهوم وجود گفته شد، امّا بحث بر سر حقیقت وجود است و سؤال اصلی این است که آیا حقیقت وجود نیز مشکک است؟ این معنا پس از تعریف و توضیح ارکان شرایط تشکیک مشخص می‌شود؛ امّا همچنان که علاّمه طباطبایی در تعریف تشکیک فرموده‌اند:
«هر چیزی که دارای واقعیت هستی است، از واقعیت هستی نمی‌تواند کنار بیفتد و از این روی اختلاف واقعی که در خارج است به خود واقعیت برمی‌گردد و از سوی دیگر ما واقعیت را برای همه اشیاء به یک معنی اثبات می‌نماییم، پس واقعیت در عین اینکه گوناگون می‌باشد، یکی است.»^[۴۷]

۱-۴-۴-۲-۲- اقسام وحدت و کثرت:

آنچه از اقسام وحدت و کثرت در این بخش ذکر می‌شود، صرفاً آن بخش از تقسیماتی است که مربوط به بحث تشکیک می‌باشد و الاّ بزرگان فلسفه در کتب فلسفی، اقسام واحد دیگر را به طور مفصل بیان کرده‌اند، که به خاطر پرهیز از اطاله کلام از ذکر آن‌ها خودداری می‌شود.^[۴۸]
الف) اقسام وحدت: وحدت یا مفهومی است و یا خارجی: وحدت خارجی نیز یا به نحو وحدت سنخی است یا وحدت سریانی و یا وحدت اطلاقی، که اجمالاً به توضیح این اقسام می‌پردازیم:
۱- وحدت مفهومی: مفهومی کلی است که بر تمام مراتب و درجاتش به نحو تشکیکی (شدت و ضعف و تقدم و تأخر و…) صدق می‌کند. آنچه از تشکیک وجود به مشاء نسبت داده شده، همین معناست که معتقدند وجود امر کلی مفهومی است که بر تمام مصادیق خود به نحو تشکیکی حمل می‌شود.
۲- وحدت سنخی: عبارت از امر کلی واحدی است که بر تمام افراد خود به نحو تشکیکی حمل می‌شود امّا به گونه‌ای که افراد و مصادیق آن متباین از یکدیگرند و در سنخ آن امر کلّی با یکدیگر متّحد؛ و این امر مشترک نیز واقعاً و در خارج بر افراد حمل می‌شود و وحدت میان آن‌ها، در خارج به نحو (بالقوه) است، منتهی در هر فرد به نحو مجزا و متباین. همچون نور خورشید و نور شمع و… که همگی در سنخ (نوریّت) شریکند و آن چیزی که سبب اتّحاد آن‌ها با یکدیگر شده، همان حقیقت (نوریّت) آن‌هاست که به نحو بالقوه در تک تک افراد و به صورت مجزا وجود دارد. ظاهراً منظور شیخ اشراق از (وحدت و ما به الاشتراک) در بحث تشکیک همین معنا بوده است.

رابطه با زنان و دختران و وضعیت آنان بسیار پر اهمیت می باشد.
با توجه به پژوهش های انجام شده ،یکی از متغیرهایی که که در مصرف مواد مخدر نقش مهمی داردنحوه نگرش نسبت به مواد است .به عقیده فیش بین^[۱۲] (۱۹۶۷)، مصرف مواد مخدر تحت تاثیر نگرشی است که نوجوانان به مواد دارند. شکل گیری نگرش مثبت یا منفی ناشی از ترکیب دانش، اطلاعات، باورها وعواطف نوجوانان درباره مواد مخدراز یک سو و میزان ارزشمندی است که برای آنها قائل هستند .

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

نگرش ها بخش اصلی هویت انسان هستند و مرکز و محور روانشناسی اجتماعی. زیرا بر رفتار،پردازش اطلاعات و رویارویی اجتماعی تاثیر گذاشته وبخشی از خود انگاره فرد را تشکیل می دهند (بوهنر و وانک^[۱۳]،۲۰۰۲؛ ترجمه طهوریان،۱۳۹۰).
از آنجا که ناتوانی افراد یک جامعه در شناخت صحیح و تجزیه و تحلیل موضوعات گوناگون ، حل مشکلات، اتخاذ تصمیم های صحیح و ارزیابی نتایج انواع پدیده ها و جریانات، نسل های ناتوان و سازش پذیر در مقابل انواع مسائل اجتماعی و فرهنگی را نتیجه خواهد داد، بسیار مهم و ضروری است که دانش آموزان مهارت خود را در تفکر و استدلال افزایش دهند، اطلاعات موجود را پردازش کنند و آنها را به کار ببرند (مایرز^[۱۴]،۱۹۸۶؛ ترجمه ابیلی،۱۳۸۶ ).
پل^[۱۵] در توصیف فردی که دارای تفکر منطقی است اذعان می دارد “رغبت شدید برای نظم و ترتیب، دقت، ذهن روشن و خالی از غرض، اشتیاق به ژزف اندیشی، رغبت زیاد برای شنیدن نظرات مخالف، علاقه مندی به جست و جوی دلیل و مدرک، مخالفت با تناقض گویی و اغتشاش در فکرو به کار گیری امور مخالف با معیار ها و طرفداری از حقیقت برخلاف منافع شخصی از ویژگی های فرد منطقی محسوب می گردد “(نقل در مارزانو^[۱۶] ،۱۹۸۹،ص۲ ؛به نقل از خسرو جردی وقربان جهرمی،۱۳۸۶ ).
با توجه به اینکه مطالعات اخیر نشان داده اند که جوانان در برابر مصرف مواد، مقاومت کمی دارند ولی درباره خطرات ناشی از مصرف مواد، قابلیت درک و پذیرش بالایی دارند نخست؛ و با توجه به اینکه آمار ها حکایت از پدیده جوان گرایی نسبی به مواد مخدر دارند؛ و با توجه با اینکه دختران نقش خطیری در خانواده دارند چرا که این دختران امروز، مادران فردا هستند و اگر این مادران افراد سالم و موفقی نباشند یک نسل سالم هم نخواهند داشت. این پژوهش توجه و کار خود را بر روی دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان که در دوره نوجوانی به سر می برند، متمرکز کرده است. انتظار می رود که مهارت تفکر انتقادی بتواند به نوجوان کمک کند تا با بهره گرفتن از مجموعه ای از مهارت ها، از دانش و ذکاوت خود استفاده نموده و به منطقی ترین و موجه ترین موقعیت درباره موضوعی خاص(مواد مخدر )دست یابد و با بهره گرفتن از این مهارت فردی بتواند بر موقعیت های پرخطر مثل گرایش و تمایل به سمت مواد مخدر غلبه پیدا کندو در قضاوت ارزشی دانش آموز در ارتباط با مواد مخدر موثر واقع شود.هم چنین با توجه به اهمیت تفکر نقاد در آموزش و پرورش ونقش آن در پرورش فکری و ذهنی دانش آموزان ،چنانچه تحقیق حاضر انجام شودمی توانددر سیاست گذاری های آموزش و پرورش ،سازمان آموزش و پرورش به کار گرفته شود.وعلاوه بر سازمان آموزش و پرورش ،در سازمان مبارزه با مواد مخدر نیز مفید واقع شود.
اهداف پژوهش
الف )هدف کلی عبارت است از:
تبیین رابطه تفکر نقاد با نحوه نگرش درباره مواد روان گردان در دانش آموزان دختر
ب)اهداف اختصاصی عبارتند از:
تبیین رابطه تفکر نقاد با مولفه عاطفی نگرش درباره مواد روان گردان در دانش آموزان
تبیین رابطه تفکر نقاد با مولفه شناختی نگرش درباره مواد روان گردان در دانش آموزان
تبیین رابطه تفکر نقاد با مولفه رفتاری نگرش درباره مواد روان گردان در دانش آموزان
فرضیه های تحقیق
بین تفکر نقاد با نحوه نگرش کلی درباره مواد روان گردان رابطه وجود دارد.
بین تفکر نقاد با باورهای نادرست (مولفه شناختی نگرش )درباره مواد روان گردان رابطه وجود دارد.
بین تفکر نقاد با حالات هیجانی و احساسی (مولفه هیجانی نگرش )درباره مواد روان گردان رابطه وجود دارد.
بین تفکر نقاد با آمادگی عمل (مولفه رفتاری نگرش )درباره مواد روان گردان رابطه وجود دارد.
تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها
تفکر انتقادی
تعریف نظری : تفکر انتقادی ،تفکر ماهرانه، مسئولانه است که قضاوت خوب را تسهیل می کند، به علت آنکه: متکی بر معیارهایی است، خود اصلاح است و به زمینه حساس است (لیپمن^[۱۷]، ۱۹۹۸).
تعریف عملیاتی: منظور از تفکر انتقادی در این پژوهش، نمره ای است که افراد در آزمون مهارت های تفکر انتقادی کالیفرنیا فرم ب بدست می آورند. این ابزار شامل ۳۴ سوال چند گزینه ای با یک پاسخ صحیح در ۵بعد مهارت های شناختی شامل توانایی تحلیل ،استنباط،ارزشیابی،استدلال قیاسی و استدلال استقرایی است.
نگرش^[۱۸]
تعریف نظری: آلپورت^[۱۹] (۱۹۳۵)نگرش را یک حالت عصبی و آمادگی که از طریق تجربه سازمان داده می شودو تاثیر آن روی پاسخ های فرد به اشیاءوموقعیت هایی که به آن مربوط می شود مورد توجه قرار می گیرد تعریف می کند.
تعریف عملیاتی نگرش به مواد روان گردان: در این پژوهش ، منظور از نگرش به مواد روان گردان نمراتی است که دانش آموزان در ابعاد شناختی، عاطفی، رفتاری بر اساس نمرات مربوط به سوالات هر مولفه و نگرش کلی پرسشنامه سنجش نگرش نسبت به مواد مخدر کسب می کنند.
مواد روان گردان: مواد شیمیایی هستند که عملکرد هیجانی، ذهنی یا رفتاری را تغییر می دهند (ویتن^[۲۰]؛ترجمه سیدمحمدی،۱۳۸۶).
این فصل با هدف بررسی پیشینه نظری و تجربی پژوهش تدوین شد .به این منظور،در این فصل به بحث درباره تاریخچه مواد مخدر،انواع داروهای روان گردان و بیان نظریه های مربوط به سوء مصرف مواد، تعریف نگرش و نحوه شکل گیری آن و رابطه آن با رفتار پرداخته شده است. و با مباحث تفکر، مهارت های محوری تفکر،تفکر انتقادی ادامه یافته است ودر پایان فصل، تحقیقات مرتبط با موضوع پژوهش بیان شده است. در این قسمت سعی شد تا سوابق مطالعات تجربی مربوط به متغیر های مورد نظر در پژوهش به طور مختصر گزارش شوند.
تاریخچه مواد مخدر
سابقه آشنایی بشر با مواد مخدر به زمان تشکیل اولین تمدن ها بر روی کره زمین باز می گردد. همر^[۲۱] نخستین کسی است که در نوشته های خود به گل خشخاش اشاره کرده است. سومریان در حدود یازده هزار قبل نه تنها افیون را می شناختند واستعمال می کردند بلکه به گیاه خشخاش، نام گیاه شادی آور داده بودند (پایگاه بسیج ،۱۳۸۶ ).
هندوها هنوز هم در برخی جشن های مذهبی خود از مواد مستی آور استفاده می کنند، امپراتوری مغول ها نیز از معجون بعضی مواد اعتیاد آور به عنوان منبع نیرو و قدرت استفاده می کردند (اعظم ^[۲۲]،۱۹۸۴؛ به نقل از مرمزی ،۱۳۸۹).
در طی جنگ داخلی آمریکا، مرفین آزادانه میان سربازان توزیع می شد، توشه سربازان زخمی برگشته از جنگ، مرفین و سرنگ و ترزیق زیر جلدی است (جونز^[۲۳] ،۱۹۹۹ ؛احمد وند ،۱۳۸۶ ).
درباره ورود تریاک به ایران نقل قول های متفاوتی وجود دارد. به نظر عده ای تریاک را عربها به ایران وارد کردند .برخی محققان مدعی اند که ، در حمله مغول به ایران، سربازان مغولی افیون را وارد ایران کردند و عده ای نیز ورود تریاک را تحفه نادر شاه از هند می دانند (همان منبع ).
هروئین^[۲۴] در ایران از سال ۱۳۳۵ رواج پیدا کرد و علیرغم قوانین زیادی مانند مجازات مرتکبین قاچاق تریاک و هروئین، قانون منع کشت خشخاش، قانون کشت محدود خشخاش و تصویب نامه های مختلف همچنان خرید و فروش آن در گوشه و کنار ایران به خصوص تهران به چشم می خورد طبق آمار انستیتوی روانپزشکی ایران در حدود ۵۵ درصد معتادان ایران در استان های سیستان و بلوچستان، تهران، خراسان و کرمانشاه هستند (میلانی فرد ،۱۳۸۲ ).
تعاریف
داروهای روان گردان
داروهایی هستند که روی دستگاه عصبی تاثیر می گذارندو هشیاری را تغییر می دهند، ادراکات را جرح و تعدیل کرده و خلق را عوض می کنند (سانتراک،ترجمه فیروز بخت ،۱۳۸۵).
وابستگی به دارو
عبارت از مجموعه ای از علائم و نشانگان بالینی است که به دنبال مصرف مواد در حالات رفتاری، شناختی و فیزیولوژی ظاهر می شود. فرد وابسته به مواد علیرغم تجربه مشکلات متعدد ناشی از مصرف مواد قادر به قطع مصرف نیست و به طور اجباری و وسواس گونه ای به مصرف آن ادامه می دهد. بر اساس ملاک های تشخیصی IV-DSM ترجمه (پور افکاری،۱۳۸۸ )، برای اینکه فرد را بیمار وابسته به مواد بدانیم لازم است حداقل ۱۲ ماه الگوی مستمر مصرف مواد را داشته باشد.
سوء مصرف مواد
در مقابل افراد “وابسته “کسانی قرار دارند که اقدام به مصرف می کنند اما نشانگان بالینی آنها با افراد وابسته مطابقت ندارد. الگوی مصرف آنها جنبه اجباری ندارد، اما نتایج مضر و مخرب به دنبال دارد. معیار های تشخیصی برای سوء مصرف مواد عبارتند از :
ناتوانی در برآورد کردن تعهدات
مصرف مواد در موقعیت های خطرناک مثلا” هنگام رانندگی
مشکلات قانونی
مشکلات میان فردی که با یک مورد یا بیشتر مشخص می شود (هالجین ،ویتبورن؛ به ترجمه سید محمدی ،۱۳۸۹ ).
دارو های روان گردان
روی پنج طبقه از داروهای روان گردان تمر کز می کنیم که عبارتند از: داروهای مخدر، داروهای آرامبخش، داروهای محرک، داروهای توهم زا، کانابیس.
داروهای مخدر یا افیونی
داروهایی هستند که از تریاک به دست می آیند و می توانند درد را تسکین ببخشند. داروهای اصلی در این طبقه هروئین و مرفین^[۲۵] هستند این داروها در مقادیر مصرف بالا می توانند سیستم عصبی مرکزی را به قدری کند کنندکه فرد در اثر توقف تنفس یا اضمحلال سیستم قلبی- عروقی بمیرد (ویتن ،ترجمه سید محمدی ،۱۳۸۶ ).
داروهای آرام بخش
باربیتوراتها طبقه ای از داروهای مسکن هستند که ویژگی آرام بخش دارند. باربیتورات ها موجب اختلال عملکرد های شناختی همچون قضاوت، کنترل تکانه و یادگیری مطالب جدید می شوند (دنینگ و همکاران، ترجمه میراکبری، ۱۳۸۵ ).
داروهای محرک^[۲۶]
دارو هایی هستند که بر انگیختگی سیستم عصبی مرکزی و فعالیت رفتاری را افزایش می دهند .این داروها می توانند نوعی روان پریش ایجاد کنند که با توهمات و هذیان ها مشخص می شود و مشکلاتی را در حافظه و سایر کارکرد های شناختی ایجاد می کنند (نوید، راتوس، ترجمه سید محمدی، ۱۳۸۸ ).
داروهای توهم زا^[۲۷]
داروهای توهم زای اصلی LSD ،مسکالین و سیلوسیبین هستند. این داروها تاثیرات مشابهی دارند، اما از لحاظ قدرت بسیار متفاوتند. مصرف LSD باعث تغییراتی در رفتار، اختلال در حواس بینایی و شنوایی، اضطراب و ترس ناگهانی، حتی اقدام به خودکشی در فرد می شود (شاکرمی ،۱۳۸۶ ) .
کانابیس^[۲۸]
گیاه شاهدانه است که از آن ماری جوانا، حشیش و THCبه دست می آید ماری جوانا به حافظه کوتاه مدت، ارتباط کلامی و یادگیری آسیب می رساند ومصرف بیش از حد آن خطرات زیادی به همراه می آورد از جمله افزایش فشار قلبی، تضعیف دستگاه ایمنی (زندن، ترجمه گنجی، ۱۳۸۸ ).
عوامل موثر بر گرایش نسل جوان به مواد روان گردان
از نظر باتوین (۲۰۰۰)، عوامل موثر در شروع مصرف مواد در چند طبقه قرار می گیرند. در این قسمت بر پایه طبقه بندی وی نقطه نظرات تکمیلی نیز اضافه می شود .

مسئولیت اجتماعی به مدیریت شرکت در موضوعات اجتماعی اشاره دارد (سرمایه ­گذاری در فعالیت‌های بشردوستانه و پاسخ­گویی به محیط پیرامون). حجم مطالعات در این زمینه نشان دهنده مزایای یک تصویر قوی از شهرت است. این مزایا شامل افزایش رغبت خرید مشتری (Yoon and et al., 1993)، افزایش نرخ نگهداری مشتری (Preece et al., 1995)، توانمندسازی در پرداخت پاداش به منظور ایجاد انگیزه، جذب سرمایه ­گذاران (Fombrun and Shanley, 1990) و کمک به بقای شرکت در شرایط بحرانی (Shrivastava and Siomkos, 1989) می‌باشد. علاوه براین، محققان زیادی همچون (Eberl and Schwaiger2005; Srivastava and et al., 1997) اعتقاد دارند که بین شهرت شرکت و عملکرد مالی یا ایجاد ارزش شرکت، ارتباط وجود دارد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

با توجه به موترد مذکور فرضیات زیر شکل می‌گیرد:
H1b : ادراک مشتری از تصویر شرکت تاثیر مستقیم بر ادراک مشتری از کیفیت خدمات دارد .
H2b : ادراک مشتری از تصویر شرکت تاثیر مستقیم بر ادراک مشتری از ارزش دارد .
۱-۶-۳-۳ فرضیات اعتماد کارکنان و اعتماد شرکت:
اکثر تحقیقاتی که در خصوص اعتماد در بازاریابی انجام شده است، در حوزه «بازایابی صنعتی^[۲۷]» و با تمرکز بر بازاریابی محصولات بوده است (Anderson and Narus, 1998 ; ;Ganesan,1994 ; Morgan and Hunt ,1994 ). در سال‌های اخیر روی شناخت اعتماد در حوزه «بازاریابی خدمات (شرکت به مصرف کننده)^[۲۸]» تاکید شده است (Garbino and Johnson, 1999; Osterhus, 1997; Sirdeshmukh and et al., 2002). علاوه بر این‌ها (Chaudhuri and Holbrook, 2001) و (Erdem and Swait, 2004) نیز اعتبار بین اعتماد و ایجاد ارزش را مورد بحث قرار داده‌اند.
در این پژوهش یک تمایز بین باورهای مشتریان درباره تصویر شرکت و اعتقاد مشتریان درباره تحویل خدمات ایجاد شده است. به طور کلی تصویر شرکت، یک دید کلی است که مشتری از وعده‌هایی که شرکت مطابق با قابلیت و مسئولیت اجتماعی خود داده، در ذهن خویش دارد و این تصویر، یک عقیده جهانی است که نسبت به یک شرکت وجود دارد و عمدتاً تحت تأثیر ارتباط خارجی قرار می‌گیرد. در حالی که اعتماد مشتری، بیشتر محلی و بومی بوده و بر مبنای تجربیات وی و انعکاس تعاملات مشتری با سازمان و کارکنان در ارائه خدمت شکل می‌گیرد. بنابراین اعتماد مشتری به طور ویژه با تجربیات مشتری از خط مشی‌ها و سیاست‌های مدیریت و رفتار کارکنان و پای بندی آنان به تعهداتشان ارتباط پیدا می‌کند.
تحقیقات Sirdeshmukh and et al. (2002) بیشترین ارتباط را با این پژوهش دارد، خصوصاً از نظر تأثیر اعتماد مشتری بر ارزش و وفاداری مشتری. آن‌ها بین اعتماد مشتری در رفتار کارکنان و اعتماد ناشی از مدیریت و سیاست‌های شرکت در سرویس‌های هوایی و خرده فروشان تمایز قائل بودند. برای خرده فروشان آن‌ها اعتماد کارکنان را بر روی ارزش مشتری تأثیر گذار دانستند، در حالی که برای خدمات خطوط هوایی، این اعتماد شرکت است که بر روی ارزش مشتری تأثیر می‌گذارد.
بنابراین فرضیات زیر در رابطه با اعتماد کارکنان و شرکت شکل می‌گیرند:
H1c : اعتماد مشتریان به رفتار کارکنان تاثیر مستقیم بر ادراک مشتری از کیفیت خدمات دارد .
H2c : اعتماد مشتریان به رفتار کارکنان تاثیر مستقیم بر ادراک مشتری از ارزش دارد .
H2d : اعتماد مشتریان به سیاست­های مدیریت تاثیر مستقیم بر ادراک مشتری از ارزش دارد .
تعدادی از مطالعات انجام شده مدارکی را دال بر ارتباط بین اعتماد و وفاداری در هر دو مجموعه:
صنعتی (B2B)؛ (Ganesan, 1994;Morgan and Hunt, 1994; Osterhus, 1997)
و مصرفی (B2C)؛ (Chaudhuri and Holbrook, 2001; Erdem and Swait, 2004;,Garbino and Johnson, 1999; Sirdeshmukh et al., 2002) ارائه دادند. با این حال فقط Sirdeshmukh and et al. (2002) تأثیر اعتماد مشتری را بر ارزش- وفاداری مشتری مورد آزمایش قرار داد. بر اساس این چارچوب، آن‌ها پیشنهاد دادند که اعتماد کارکنان و شرکت از طریق ارزش مشتری و بصورت غیرمستقیم، بر وفاداری مشتری تاثیر دارند. با این حال همانند تصویر برند و تصویر شرکت، هنگام تست مدل، اثرات مستقیم اعتماد کارکنان و اعتماد شرکت مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.
۱-۶-۳-۴ فرضیات ارزش مشتری – وفاداری مشتری:
بر پایه کارهای اصلی صورت گرفته به وسیله (۱۹۸۸) Zeithaml, بر روی ارزش مشتری، ادراک مشتری از ارزش به عنوان یک «بده-بستان^[۲۹]» مفهوم سازی شده است. منظور از بده-بستان، ادراکات مشتری از مزایای دریافتی (ویژگی‌های خدمت که منجر به ادراک کیفیت خدمات می‌گردد) از یک سو و ادراکات مشتری از هزینه‌ها (هزینه های پولی یا غیر پولی خدمات) از سوی دیگر است. پیرامون مفهوم بده-بستان هزینه و سود، تحقیقات آکادمیک و تجربی زیادی صورت گرفته است (از جملهBolton and Drew, 1991; Eggert and Ulaga, 2002;Gale, 1994; Higgins, 1999; Kordupleski, 2003; Laitamaki and Kordu-; Rust and et al., 2004; Rust and et al., 1995; Teas and Agarwal,2000,, Varki and Colgate, 2001).
در این ارتباط فرضیات زیر معرفی می‌گردد:
H4a : ادراک مشتری از کیفیت خدمات تاثیر مستقیم بر ادراک مشتری از ارزش دارد .
H4b : ادراک مشتری از هزینه های مالی و غیرمالی تاثیر عکس روی ادراک مشتری از ارزش دارد.
شواهد تجربی در محیط‌های سازمانی و مصرفی از ارتباط مستقیم بین ادراکات مشتری از ارزش و وفاداری مشتری حمایت می‌کند. برای مثال در یک خرده فروش سازمانی مشتمل بر هر دو مورد خدمات و محصولات یک ارتباط قوی بین ارزش مشتری و «تخیلات رفتاری^[۳۰]» مشتری وجود دارد.Sweeney and Soutar (2001) دریافتند که رابطه مهمی بین ارزش مشتری و تمایلات رفتاری وی وجود دارد. اخیراً بر پایه یک مطالعه گردشگری (۲۰۰۵), Duman and Mattila هنگام سنجش تجربیات کلی یک خدمت نشان دادند که ارزش ادراک شده بهترین شاخص برای پیش بینی تمایلات رفتاری است. در یک مطالعه مرتبط توسط Sirdeshmukh et al. (2002) نشان داده شد که ارتباطات قوی بین ارزش مشتری و وفاداری برای هر دو دسته خرده فروش و خدمات خطوط هوایی وجود دارد.
در این ارتباط فرضیه زیر ارائه شده است:
H4c : ادراک مشتری از ارزش تاثیر مستقیم بر وفاداری مشتری دارد .
۱-۷ روش پژوهش
۱-۷-۱ نوع روش پژوهش
۱-۷-۱-۱ نوع پژوهش از نظر هدف
پژوهش حاضر از نظر هدف «کاربردی» می باشد. پژوهش کاربردی به بررسی ساخت­های نظری در بافت­ها و موقعیت­های عملی و واقعی می ­پردازد و به «روش^[۳۱]» می­انجامد (میرزائی،۱۳۸۸).
۱-۷-۱-۲ روش پژوهش از نظر مسیر
روش پژوهش حاضر از نظر مسیر (میرزائی، ۱۳۸۸)، پژوهش توصیفی (زمینه یابی) می­باشد. پژوهش توصیفی به پدیده­هایی می ­پردازد که به صورت طبیعی رخ می­ دهند و در آن هیچ دستکاری آزمایشی صورت نمی­گیرد. بنابراین، “پژوهش توصیفی شامل مجموعه­ فنونی می­ شود که برای مشخص کردن، نمایش با الگو، یا توصیف پدیده­هایی که به صورت طبیعی و بدون دستکاری آزمایشی رخ می­ دهند، به کار می­روند". “پژوهش توصیفی … بر ساختن فرضیه و آزمایش آن، تحلیل روابط بین متغیرهای دستکاری شده، و پروراندن قوانین کلی توجه دارد. … . در پژوهش توصیفی متغیرهایی انتخاب می­شوند و مورد مشاهده قرار می­گیرند که هم اکنون وجود دارند یا قبلا اتفاق افتاده­اند” (بست، ۱۳۸۵).
این روش دلالت بر اطلاعاتی دارد که با برخی تفسیرها از یک پرسشنامه، جمع­آوری شده باشند. در تحقیق با این روش، محقق به نمونه گیری، طرح پرسشنامه، اجرای پرسشنامه و تحلیل داده ­ها می ­پردازد. این روش تحقیق بر اساس شیوه ارتباط استفاده شده در مصاحبه­ ها، به چهار نوع فردی، تلفنی، پستی و رایانه­ای تقسیم بندی می­گردد. معیارهای مختلفی در ارتباط با انتخاب نوع ارتباط مورد استفاده در یک وضعیت خاص وجود دارند. این معیارها عبارتند از: پیچیدگی، میزان داده ­های مورد نیاز، دقت مطلوب، کنترل نمونه، الزامات زمانی، سطح قابل قبول عدم پاسخگویی و هزینه. به طور کلی در تحقیق به این روش، جمع­آوری نظامند اطلاعات از پاسخ دهندگان به منظور فهم یا پیش بینی برخی جوانب رفتاری جامعه مورد نظر می­باشد. (اردستانی،۱۳۸۸).
۱-۷-۱-۳ روش پژوهش با توجه زمان
این پژوهش از نظر زمان به روش «پژوهش مقطعی^[۳۲]» انجام خواهد شد. پژوهش مقطعی، پژوهشی است که در آن مشاهده ها فقط در یک زمان انجام می­گیرد، نظیر یک نظرسنجی. در این روش، داده ­ها، از مشارکت کنندگان در پژوهش یا آزمودنی­ها در یک مقطع زمانی یا طی یک دوره­ زمانی منفرد یا نسبتا کوتاه (یعنی دوره­ای که طول آن فقط برای جمع­آوری داده ­ها از مشارکت کنندگان انتخاب شده کافی باشد) جمع­آوری می­شوند. مزیت عمده پژوهش مقطعی این است که می ­تواند داده­هایی راجع به انواع بسیاری از مردم را در یک دوره­ زمانی نسبتا کوتاه جمع­آوری کند. از جمله ضعف­های این روش آنست که نمی­تواند تغییراتی را که طی زمان در آزمودنی­ها رخ می­دهد به صورت مستقیم بسنجد. در عین حال، چون معمولا برای اندازه ­گیری متغیرها از یک نوع ابزار استفاده می­ شود، تضمینی وجود ندارد که ابزار مورد نظر با گذر زمان اعتبار و پایایی خود را حفظ نماید. (میرزائی، ۱۳۸۸)
۱-۷-۲ روش گردآوری اطلاعات
روش پژوهش در این تحقیق با توجه به نحوه­ اجرا یا نحوه­ جمع­آوری داده ­ها:
روش گردآوری اطلاعات، عبارت از روش “پژوهش میدانی” و “پژوهش اسنادی” می­باشد. پژوهش میدانی، به مطالعه­ آزمودنی­ها در محیط طبیعی خود می ­پردازد و شامل جمع­آوری داده ­های اولیه یا اطلاعات جدید از خود آزمودنی­ها است. مشاهده­ مشارکتی، جمع­آوری داده ­ها از طریق پرسشنامه، آزمون و نگرش سنج­ها، مصاحبه­ ها و بطور کلی پژوهش­های پیمایشی نمونه­هایی از پژوهش­های میدانی است. (میرزائی،۱۳۸۸)
پژوهش اسنادی، به استفاده از منابع بیرونی و داده ­های دست دوم از جمله نوشتگان و ادبیات، داده ­های آماری، اسناد تاریخی و …، اسناد دیداری نظیر فیلم، عکس و … برای حمایت از یا تبیین یک دیدگاه یا استدلال گفته می­ شود. (میرزائی، ۱۳۸۸)
در این پژوهش از روش پژوهش اسنادی استفاده ­شده است و با بررسی کتابخانه­ای و سایر اسناد و نوشتگان موجود از جمله مبانی نظری پژوهش، چارچوب نظری شکل داده شده و فرضیه ­های پژوهش، برای انجام یک پژوهش با هدف قیاسی یا فرضیه آزما، تدوین و صورت بندی شده است.
۱-۷-۳ ابزار گردآوری اطلاعات
ابزار گردآوری داده‏ها در روش میدانی عبارتست از پرسشنامه. پرسشنامه ­ها برای جمع­آوری داده­هایی که به سادگی قابل مشاهده نیستند مانند نگرش، انگیزش، ارزش­ها و … بکار می­روند. بنابراین، (با وجود انواع مزایا و معایب) آنها برای جمع­آوری دامنه­ گسترده­ای از اطلاعات از تعداد زیادی افراد، بسیار ارزشمند هستند. (میرزائی، ۱۳۸۸)
وظیفه پرسشنامه سنجش است و در واقع نمایشگر “شکل سنجش” در پژوهش بازاریابی است. هنگامی که یک پرسشنامه بوسیله تلفن یا توسط یک مصاحبه­گر به اجرا در می ­آید، اغلب اصطلاحاً به آن «برنامه مصاحبه^[۳۳]» و یا «برنامه ساده ^[۳۴]» گویند. (اردستانی،۱۳۸۸).
طراحی پرسشنامه مشتمل بر هفت حوزه تصمیم اساسی می­باشد: (۱) ملاحظات اولیه (۲) محتوای سؤال (۳) جمله بندی سؤال (۴) قالب پاسخ (۵) توالی سؤال­ها (۶) ویژگی­های فیزیکی پرسشنامه (۷) پیش آزمون (اردستانی،۱۳۸۸)
با توجه به اینکه برای مطالعه و تدوین مبانی نظری و پیشینه تحقیق جهت پشتیبانی از مدل تحقیق و تدوین پرسشنامه از روش کتابخانه­ای استفاده شده، ابزار بکار گرفته شده در روش کتابخانه­ای، فیش­برداری دیجیتالی خواهد بود. همچنین داده ­های مربوط به آزمون مدل به صورت میدانی جمع­آوری شده ­اند.
در برخی از سوالات از مقیاس یا طیف لیکرت استفاده ­گردید. مقیاس لیکرت مقیاسی است که در آن از آزمودنی­ها خواسته می­ شود پاسخ یا ارزیابی خود نسبت به یک عقیده، رفتار، باور و … را بر اساس ملاک­های عینی یا ذهنی در یک دامنه­ پاسخی بین موافقت و عدم موافقت ابراز دارند. (میرزائی، ۱۳۸۸) در این راستا، براساس مبانی نظری و پیشینه پژوهش برای هر یک از متغیرهای تحقیق، شاخص ­ها و سوالات مناسب در سطح پنج مقوله­ای، به پنج صورت ذیل طراحی گردید:
۱- “کاملا مخالفم، مخالم، تا حدودی موافقم، موافقم، کاملا موافقم”
۲- “خیلی ضعیف، ضعیف، متوسط، خوب، عالی”
۳- “به هیج وجه، کمی، تا حدودی، زیاد، خیلی زیاد”
۴- “کاملا غیرمحتمل، کمی محتمل، تا حدودی محتمل، به احتمال زیاد، به احتمال خیلی زیاد”
۵- “کاملا بدون ارزش، کمی بدون ارزش، تا حدودی ارزشمند، خیلی ارزشمند، کاملا ارزشمند”
در این پژوهش از مقیاس ۱۰ گزینه­ای “لیکرت” در پرسشنامه استفاده ­شده است. همانطور که گفته شد مقیاس­های لیکرت که گاهی به آن «مقیاس­های حاصل جمع^[۳۵]» هم می­گویند، از یک پاسخ دهنده می­خواهد که میزان موافقت یا عدم موافقت خود را با هر یک از سری گزینه­ های مرتبط با «هدف نگرش^[۳۶]»، مشخص نماید. (اردستانی،۱۳۸۸)

روابط چین و اسرائیل را نمیتوان مقطعی، زودگذر و تاکتیکی تصور کرد و از سوی دیگر نمی‌توان این روابط را استراتژیک خواند اما آنچه سیر روابط دو طرف خوانده میشود حالتی به طور کامل صعودی دارد. به نظر نگارنده تاثیر این روابط بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران منفی است و از آنجا که با مقاومت جمهوری اسلامی ایران در برنامه هستهای خود و به طور کلی مقاومت در برابر هژمونی اسرائیل در منطقه و از طرفی اصرار رژیم صهیونیستی مبنی بر تهدید صلح منطقهی از طرف ایران، درگیری طرفین نامحتمل به نظر نمیرسد، نقش بازیگران بزرگ منطقهای و جهانی و نیز جهتگیری آنها چگونه خواهد بود؟
با سطح روابط ایجاد شده میان پکن- تل آویو و دهلی نو – تل آویو و سیر رو به رشد این روابط و مظلوم نمایی همیشگی رژیم صهیونیستی به خصوص با یادآوری کشتار یهودیان از طریق مراسم سالانه که به نحو چشمگیری افکار عمومی جهانیان را به این سمت که یهودیان قومی ستمدیده در طول تاریخ هستند و اسرائیل دولتی متشکل از ستمدیدگان است که تمام افعالش درجهت رهایی از ستم و نیل به یک صلح جهانی است و به طور کلی با استفاده ازابزار تبلیغات حمله احتمالی رژیم صهیونیستی به تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی حملهای برای صلح و جنگی برای بشریت تلقی خواهد شد. و با سطح روابط مطرح شد، میان اسرائیل با قدرتهای منطقه‌ای و جهانی، جمهوری اسلامی ایران از حمایت قابل توجهی برخوردار نخواهد گردید.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۴-۶- سیستم امنیت منطقهای مطلوب اسرائیل
سیستم امنیت منطقهای مورد نظر اسرائیل در پی ایجاد شبکهای مطمئن در راستای تقویت فرایند صلح است تا هژمونی این کشور را بر ترتیبات سیاسی و اقتصادی منطقهای تضمین نماید. وجود دو مؤلفه اساسی در سیستم یاد شده یعنی تقویت فرایند دست یابی به صلح و تثبیت هژمونی اسرائیل در ترتیبات سیاسی و اقتصادی منطقه از سوی دیگر، در کنار مشکلات خرد و کلان از مساله مرزها و قراردادها گرفته تا ترتیبات امنیتی، آب و بالاتر از همه، موضع اسرائیل در مذاکرات عربی، تحقق چنین سناریویی را به شدت وابسته به همکاری کشورهای دیگر به ویژه کشورهای دوست و هم پیمان اسرائیل و ایجاد هم پیمانان جدید نموده است.^[۱۰۹]
از هر طرف که به نزدیکی جمهوری آذربایجان و رژیم صهیونیستی نگریسته شود بهره برداری هر دو کشور یاد شده از فضا و امکانی که این نزدیکی در اختیار آنها قرار میدهد آشکار است، هر چند منافع ترکیه و رژیم صهیونیستی که در نتیجه روابط آن دو به وجود میآید. چند لایه و بسیار عمیقتر از آن است که حتی با بحران به وجود آمده میان آنکارا – تل آویو پس از حمله به کاروان آزادی از هم بگسلد، اما اسرائیل به خوبی میداند که جمهوری آذربایجان در واقع شکل فشرده یک ترکیه بزرگ است.
حتی میتوان مطلوبیت بیشتری برای تل‌آویو در رابطه با باکو نسبت به آنکارا فرض کرد. اگر روابط خوب با ایالات متحده فصل مشترک باکو و آنکارا باشد به دو دلیل به نظر نگارنده تحکیم رابطه با جمهوری آذربایجان براتی تل آویو سودمندتر به نظر میرسد. نخست منافع انرژی جمهوری آذربایجان و دوم احتمال کم تغییر در سیاستهای حزب نوین آذربایجان به رهبری الهام علی‌اف است که این بار با ظاهری دموکراتیک یادآور حکومت‌های تک حزبی اروپای شرقی در دوران جنگ سرد می‌باشد.
۴-۷- ضرورت مقابله با یک ایران هستهای
از نگاه استراتژیستهای ایالات متحده و رژیم صهیونیستی جمهوری اسلامی ایران بزرگترین و فوریترین تهدید علیه نظم منطقهای و چالشی در برابر صلح تلقی میشود. از دید آنان جمهوری اسلامی ایران کشوری تجدیدنظر طلب است. بخش مهمی از سیاست خارجی رژیم صهیونیستی به محدود کردن برنامه هستهای جمهوری اسلامی مربوط میشود. از نظر اسرائیل، ایرانی هستهای تهدیدی جدی خواهد بود. سه عامل «رژیم اسلامی افراطی، موشکهای دوربرد شهاب و تسلیحات هستهای» عوامل به شدت خطرناکی برای بقای اسرائیل محسوب میشوند. اسرائیل به دلیل وسعت اندک و جمعیت متراکم به شدت در برابر حملات هستهای آسیب پذیر است.
از دید رهبران رژیم صهیونیستی دیپلماسی روش مناسبی در برخورد با برنامهی هستهای جمهوری اسلامی ایران نیست. در واقع از دید تل‌آویو این روش به تهران اجازه میدهد تا از استراتژی خود که همان «ادامه گفت و گو و ادامه فعالیت هستهای» است به بهترین شکل ممکن استفاده کند حتی اتخاذ یک استراتژی غیرمستقیم نتوانسته است با چالش ایران مقابله کند این استراتژی همان تمرکز بر سوریه که تنها متحد منطقهای جمهوری اسلامی ایران تلقی میشود است. در واقع در هر دو روش عنصر زمان به نفع جمهوری اسلامی ایران در حال سپری شدن تلقی شده است.
اما روش دیگر در برخورد با ایران تشویق تغییر رژیم در ایران است. به دلیل اینکه ایران مطابق تقریبا تمام معیارهای اجتماعی از کشورهای عربی پیشرفتهتر است. بهترین نامزد برای دموکراسیسازی در منطقه است تقویت صداهای مخالف درایران از اولویتهای راهبرد غیرمستقیم در برخورد با ایران است.^[۱۱۰]
در واقع سخنان ۲۶ اکتبر ۲۰۰۵ محمود احمدی نژاد ریاست جمهوری اسلامی ایران هراسهای اسرائیل را تا چند برابر افزایش داده است وی در آن روز خواستار محو اسرائیل از نقشه جغرافیا شد.
این گونه به نظر میرسد که درک مشترک ایالات متحده امریکا و رژیم صهیونیستی مبنی بر مقابله با جمهوری اسلامی ایران در دستیابی به توانایی هستهای به دو دلیل متفاوت باشد رژیم صهیونیستی بقای خویش را در معرض تهدید میبیند و به ویژه پس از سخنان محمود احمدی نژاد این تهدید را جدی‌تر حس میکند. اما ایالات متحده امریکا دستیابی ایران به توانایی هستهای را در منطقه خاورمیانه بسیار خطر آفرین میپندارد و به خصوص به این مساله از جنبه تاثیری که بر کشورهای دیگر در جهت رقابت با ایران هستهای میگذارد نگاه میکند.
اسرائیل معتقد است که جامعه بین المللی و نه اسرئیل باید رهبری تلاش ها را برای متوقف کردن برنامه هستهای ایران برعهده داشته باشد.
باراک اوباما در واکنش به این نگرانی که اسرائیل ممکن است بخواهد به طور مستقل در حمله به تاسیسات هستهای ایران وارد عمل شود. گفت: به اعتقاد من روابط امریکا و اسرائیل آنقدر مستحکم است. که هیچ کدام از آنها نخواهند یکدیگر را شگفت زده کنند. ما تلاش میکنیم درخصوص مساله ایران به هماهنگی برسیم و من فکر میکنم بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل نیز همین رویکرد را داشته باشد.^[۱۱۱]
گزینه‌های اسرائیل در جهت انتخاب مسیر حملهی احتمالی هوایی به جمهوری اسلامی ایران.
- از اسرائیل تا عربستان سعودی و از آنجا تا ایران، ۱۶۰۰ کیلومتر سوختگیری برفراز خاک عربستان تنها مسیری که اسرائیل باید مجوز عبور از حریم هوایی تنها یک کشور را به دست آورد (مهمترین مسیر)
- از اسرائیل به اردن و سپس به ایران ۱۶۰۰ کیلومتر سوختگیری برفراز خاک عراق و نه چندان دور از مرز این کشور با ایران. اسرائیل باید مجوز عبور از خاک دو کشور را کسب کند.
- از اسرائیل به اردن سپس به عربستان و از آنجا به ایران ۲۰۰۰ کیلومتر سوختگیری برفراز خاک عربستان مجوز عبور از دو کشور باید کسب شود.
- از اسرائیل به سوریه سپس ترکیه و از آنجا به ایران ۱۸۰۰ کیلومتر سوختگیری بر فراز خاک ترکیه مجوز عبور از دو کشور که این گزینه به دلیل روابط پر تنش با سوریه و تنش چندی پیش در مورد حمله به کاروان آزادی با ترکیه بعید به نظر میرسد.
- از اسرائیل به سوریه سپس به عراق و از آنجا به ایران، ۱۵۰۰ کیلومتر، سوختگیری بر فراز شمال عراق.^[۱۱۲] این مسیر نیز دور از ذهن به نظر می‌رسد.
فصل پنجم
بررسی روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان
مقدمه
روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان، پس از استقلال این جمهوری، دارای فراز و نشیب‌های فراوان بوده است. در دوران ریاست جمهوری ایاز مطلب‌اف و با آغاز جنگ قره‌باغ، جمهوری اسلامی سعی در حل آن بحران از طریق میانجی‌گری نمود. در این دوران جمهوری آذربایجان گرایش زیادی به روسیه داشت و در واقع هنوز در یک حالت سرگیجه در نتیجه استقلال از شوروی و آغاز جنگ قره‌باغ قرار داشت.
با روی کار آمدن ابوالفضل ایلچی بیگ از جبهه خلق روابط این جمهوری با روسیه و ایران کاهش یافت و غرب و ترکیه هدف اصلی سیاست خارجی جمهوری آذربایجان قرار گرفتند. با تندرویهای جبهه خلق و حرکت یک لشگر ارتش به رهبری صورت حسین‌اف به طرف باکو، ایلچی بیگ مجبور به استعفا گشت و حیدرعلی‌اف قدرت را در دست گرفت. در این دوره است که جمهوری آذربایجان روابط بینابینی را با روسیه غرب و کشورهای بزرگ منطقه‌ای آغاز می‌کند.
این دوره را می‌توان دوره ثبات در روابط جمهوری آذربایجان با گرایش غرب گرایانه دانست. با مرگ حیدرعلی‌اف، الهام علی‌اف به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد. الهام علی‌اف سیاستهای گذشته را ادامه داد و با تزریق ارزهای به دست آمده از صادرات منابع انرژی، سعی در توسعه کشور نمود. روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان تحت تأثیر عوامل داخلی، منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای دست خویش نوسان بوده است. در این فصل سعی نگارنده بر تبیین نوسانات روابط و عوامل موثر بر آن است.
جمهوری آذربایجان در شرق دریای خزر در همسایگی شمالی غربی ایران واقع گردیده است. قلمرو این جمهوری، قسمت جنوب شرقی کوههای قفقاز بزرگ، قسمتهای بزرگی از کوههای قفقاز کوچک، جلگه کر، ارس و نیز قسمتهایی از کوههای تالش را در جنوب در برمیگیرد.
مساحت جمهوری آذربایجان ۸۶ هزار کیلومتر مربع است. این جمهوری با ۵ کشور مرز مشترک دارد. طول مرزهای این کشور ۲۴۸۹ کیلومتر میباشد. آذربایجان از شمال با روسیه (جمهوری خودمختار داغستان)، شمال شرقی با گرجستان، در غرب با ارمنستان، جنوب با جمهوری اسلامی ایران و از جنوب غربی (جمهوری نخجوان) با ترکیه هم مرز بوده و در شرق نیز به دریای خزر محدود میشود.^[۱۱۳]
سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در مورد آذربایجان، تابعی از سیاست کلی کشورمان در مناطق آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی میباشد. سیاست جمهوری اسلامی ا یران در آسیای مرکزی، قفقاز جنوبی و حوزه دریای خزر، بر همکاریهای همه جانبه، اعتماد سازی، صلح پایدار، بهرهبرداری عادلانه از منابع طبیعی و تبدیل این مناطق به مناطقی با ثبات استوار است.^[۱۱۴]
۵-۱- پیشینه روابط پس از استقلال
سرزمین آذربایجان از سالیان بسیار دور مسکونی بوده و پیوسته در قلمرو حکومتهای ایرانی قرار داشته است تا این که در دوران سلطنت فتحعلی شاه قاجار و پس از شکست ایران از روسیه تزاری طبق معاهده صلح ترکمن چای (۱۸۲۸) از ایران جدا شد و تحت حاکمیت روسها درآمد.
پس از جنگ جهانی اول و با حاکمیت حزب مساوات، جمهوری دموکراتیک آذربایجان تأسیس شد اما عمر این جمهوری دیری نپائید و با حمله ارتش سرخ در آوریل ۱۹۲۰ از بین رفت و تحت حاکمیت کمونیستها قرار گرفت.^[۱۱۵]
کمونیستها که اهداف توسعه طلبانه تزارها را به شکلی دیگر دنبال میکردند نام آذربایجان را که در دوره حکومت حزب مساوات انتخاب شده بود، حفظ کردند.^[۱۱۶]
پس از فروپاشی شوروی این جمهوری در اوت ۱۹۹۱ اعلام استقلال نمود و از کشورهای مختلف خواستار شناسایی خود شد. ترکیه ۳ روز پس از اعلام استقلال جمهوری آذربایجان این کشور را به رسمیت شناخت و جمهوری اسلامی ایران با تأخیری ۵ ماهه به این اقدام مبادرت ورزید.
روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان پس از استقلال این جمهوری از شوروی، دارای فراز و نشیبهای فراوان بوده است. در این خصوص سه دوره قابل شناسایی است.
با ریاست جمهوری ایاز مطلب اف و آغاز جنگ قره باغ، ایران سعی نمود تا با میانجی گری به حل بحران کمک کند در این دوران هنوز روابط گستردهای بین دو کشور به وجود نیامده بود و باکو در اوایل استقلال مجال چندانی برای تعریف روابط خود با کشورهای منطقه نداشت که علت اصلی این امر بحران قره باغ بود.
با روی کار آمدن ابوالفضل ایل چی بیگ، ملی‌گرای تندرو، روابط تهران - باکو به حال تعلیق درآمد. اما سرانجام با انتخاب حیدر علی اف، سیاستمدار کهنه کار آذربایجانی و نیز با آتش بس اعلام شده در جنگ قره باغ، دوران شکوفایی روابط تهران - باکو آغاز شد.
علی اف الگوی توسعه آذربایجان را مبتنی بر الگوی غربی تعریف نمود اما از توسعه روابط با کشورهای منطقه نیز استقبال کرد. جمهوری اسلامی ایران بین سالهای ۹۵ - ۱۹۹۲ در رأس شرکای تجاری جمهوری آذربایجان قرار داشت.^[۱۱۷]
با کنار گذاشتن جمهوری اسلامی ایران از پروژه نفتی قرن، که تحت فشار دولت ایالات متحده صورت گرفت. روابط دو کشور به حالت بیاعتمادی درآمد و جمهوری اسلامی ایران از رتبه اول در روابط تجاری، به شریک سوم تجاری جمهوری آذربایجان تبدیل شد. ترکیه و روسیه از رقبای جدی ایران در این دوران بودند.
اما عامل دیگری که دو کشور را به سوی اختلاف منافع سوق داد، مسئله رژیم حقوقی دریای خزر بود. اوج رویارویی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان بر سر استفاده از منابع دریای خزر در سال ۲۰۰۱ رخ داد به گونهای که در ژوئیه ۲۰۰۱، تهران، باکو را تهدید کرد که در صورت عدم عقب نشینی کشتیهای کشف و استخراج نفت که یک شرکت انگلیسی مالک آنها بود، به زور متوسل خواهد شد، بیاعتنایی باکو تهران را مجبور به یک واکنش قاطع کرد. یک ناو جنگی ایران به منطقه البرز اعزام شد و کشتیهای کشف نفت را از منطقه بیرون کرد.^[۱۱۸]
با به قدرت رسیدن الهام علی اف از حزب آذربایجان نوین آذربایجان نوبت روند اتحاد با غرب سرعت بیشتری گرفت. با حذف مسیر ایران و احداث خط لوله باکو - تفلیس - جیحان، جمهوری آذربایجان به عنوان یک کشور تأمین کننده انرژی مورد توجه قرار گرفت و قفقاز جنوبی را به عرصهای برای رقابت کشورهای منطقهای و فرامنطقهای قرار داد.
۵-۲- سیاست خارجی جمهوری آذربایجان
اولویت سیاست خارجی جمهوری آذربایجان بازپس گیری مناطق اشغالی قره باغ از ارمنستان است. بیطرفی متمایل به ارمنستان که از سوی باکو به عنوان سیاست جمهوری اسلامی ایران در قبال این بحران تلقی شده است عامل مهمی در تعریف روابط دو کشور محسوب میشود.
الف- اساس سیاست خارجی جمهوری آذربایجان
- دنبال کردن سیاست خارجی مستقل به منظور برپایی تمامیت ارضی و حاکمیت جمهوری آذربایجان
- تفوق بر مخاطرات اهداف امنیت، استقلال سیاسی، حاکمیت و تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان
- توسعه دموکراسی پلورالیستی بر اساس اقتصاد بازار آزاد و حاکمیت قانون
- رفع نتایج تجاوز نظامی ارمنستان
- توسعه روابط متقابل حسن همجواری و سودمند با دولتهای همسایه
- غیر نظامی کردن دریای خزر
- ادغام در ساختارهای اروپایی و فرا آتلانتیکی شامل ناتو و اتحادیه اروپا^[۱۱۹]
جمهوری آذربایجان عضویت ۳۲ سازمان منطقهای و جهانی را داراست که برخی از مهمترین آنها عبارتند از:
- کشورهای مستقل مشترک المنافع (CIS)^[120] ار سپتامبر ۱۹۹۳
- سازمان امنیت و همکاری اروپا (OSCE)^[121] از ژانویه ۱۹۹۲
- سازمان کنفرانس اسلامی (OIC)^[122] از سال ۱۹۹۲
- بانک جهانی از سال ۱۹۹۲
- سازمان همکاریهای اقتصادی (ECO)^[123] از سال ۱۹۹۲
- شورای اروپا (Council of Europe) از مارس ۲۰۰۱^[۱۲۴]

نحوه داوری با توجه به آزمون کلموگروف- اسمیرنف بدین صورت است که اگر سطح معنیداری (sig) برای کلیه متغیرها بزرگتر از سطح آزمون (۰۵/۰) باشد توزیع داده ها نرمال میباشد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

آزمون ویلکاکسون
آزمون ویلکاکسون از آزمونهای ناپارامتریک می باشد که برای ارزیابی همانندی دو نمونه وابسته با مقیاس رتبه ای بکار می رود. این آزمون متناظر با آزمون تی زوجی می باشد. این آزمون نه تنها جهت بلکه اندازه تفاوت بین گروه های همتا را بررسی می کند بنابراین این آزمون گویای این پاسخ است که کدام جز از جفت ها بزرگتر از جز دیگری است و تفاوت ها را به ترتیب قدرمطلق آن ها رتبه بندی میکند. در این آزمون با استناد به مقدار آماره آزمون و سطح معناداری می توان راجع به تفاوت میانگین ها قضاوت نمود بدین صورت که اگر سطح معناداری کمتر از ۰۵/۰ باشد در سطح اطمینان ۹۵ درصد اختلاف بین میانگین ها معنادار می باشد.
آزمون فریدمن: از این آزمون برای رتبه بندی متغیرها استفاده می شود. فرضیه صفر و پژوهش در آن به صورت زیر نوشته می شود:
H₀: متغیرهای مورد نظر ( اولویت ) برابر دارند.
H₁: متغیرهای مورد نظر رتبه ( اولویت ) برابر ندارند.
خروجی نرم افزار spss برای این آزمون شامل دو جدول می باشد. جدول اول میانگین رتبه های هر یک از متغیرها و جدول دوم مشخصات آماری و آماره کای دو مربع متغیرهای مربوطه می باشد. با توجه به سطح معناداری از جدول دوم می توان راجع به نتیجه آزمون قضاوت نمود در صورتی که سطح معناداری کمتر از ۰۵/۰ باشد بدین معناست که فرضیه پژوهش مورد تأیید قرار گرفته و بین رتبه های متغیرهای تحقیق تفاوت معناداری وجود دارد.
فصل چهارم:
یافته ها
۴-۱٫ یافته های توصیفی
۱٫۱٫۴٫ توصیف ویژگی های دموگرافیک
در این بخش اطلاعاتی جمعیت شناختی مانند جنسیت، سن، تحصیلات و مدت مراجعه به اداره کل ورزش و جوانان ۳۸۵ نفر از آزمودنی ها توصیف می گردد.
جدول ۴-۱٫ تفکیک نمونه آماری بر حسب جنسیت

نتایج جدول ۴-۱ نشان می دهد که ۲/۶۵ درصد از نمونه مردان می باشند، این رقم در خصوص زنان به به ۸/۳۴ درصد کاهش یافته است. این نتایج در نمودار ۴-۱ نشان داده شده است.
نمودار ۴-۱٫ نمودار ستونی آزمودنی ها به تفکیک جنس
ب) سن
جدول ۴-۲٫ توزیع فراوانی دامنه سنی آزمودنی ها